Hoorcollege 15-11-16
Mohammed en de Koran
Islamitische wereld is divers, niet alleen in het Midden-Oosten
Het leven van Mohammed (traditionele verhaal/biografie, wat moslims geloven)
Verhaal van Mohammed omstreden, weinig historische bronnen. Bronnen vooral uit islamitische
hoek (historisch betrouwbaar??). opkomst islam bijzonder. Ontstaan op Arabisch schiereiland, geen
belangrijke rol tot 6e eeuw, geen onderdeel van grote rijken. Mohammed begon te preken,
wereldgodsdienst ontstaat. Arabisch schiereiland, groot deel woestijn. Hijaz belangrijk gebied, de
rest vooral woestijn met stammensamenleving, geen staten/politieke structuur. Structuur gebaseerd
op verwantschap: familie – clan – stam. Politieke structuur afhankelijk van stam, bescherming van
onderdanen (bloedwraak). Vooral nomadische stammen, weinig nederzettingen. Verder weinig
bekend, weinig bronnen, weinig schriftelijke cultuur (aantal gedichten). Meeste informatie
opgeschreven na komst islam, arabisch schrift verspreidde. Werd vaak negatief geschreven over
periode voor islam (periode van onwetendheid). Belangrijke plaatsen: Mekka en Medina, relatief
grote plaatsen. Mekka: oase, uitgegroeid tot nederzetting, pelgrimsplaats (meteoriet met zwarte
kubus (ka’bah), polytheistische religie). Mekka en Medina belangrijk als handelsplaatsen,
handelsroute in Hijaz (van Jemen naar het noorden, Mesopotamie, Egypte). Bredere context 6e
eeuw: geen staat Arabisch schiereiland, rijk van sassaniden (perzie), oost-romeinse/Byzantijnse rijk).
Mohammed geboren in het jaar van de olifant (generaal uit abessinie stormde op richting mekka,
leger met olifanten, leger verslagen door mekkanen met hulp van allah, mythisch verhaal). Ongeveer
jaar 570.
Familie van Mohammed
Abd Allah en Aminah (ouders, overleden toen mohammed 6 was), opgevangen door abd al Mutallib
(grootvader, leider clan banu Hashim, onderdeel stam Quraysh). Later opgevoed door oom Abu Talib
(koopman, met eigen handelshuis, Mohammed zag meer van de wereld). Als rijke koopman trok
Mohammed de aandacht van Khadija (rijke koopvrouw, nam Mohammed in dienst en trouwde). Op
het schiereiland ook christenen en joden, oa in medina (Mohammed kreeg ook te maken met die
tradities). Khadija overlijdt, meerdere vrouwen (oa Aisha, dochter Abu Bakr, vertrouweling profeet
Mohammed, volgt hem op als leider). 610 Mohammed (40) zondert zich af buiten Mekka in een grot
(gebruikelijk) tijdens maand ramadan. Engel verschijnt in zijn slaap (gabriel/Jibril). Engel spreekt: sura
96:1-5, eerste openbaring. In de periode daarna regelmatig boodschappen, wordt duidelijker dat hij
openbaringen krijgt namens God (kern: er is maar één God, Allah). Openbaringen over God (wie hij is,
wat hij moet doen met God), rituelen, eerdere profeten, tradities, Mohammed staat in traditie van
profeten. Mohammed gaat er mensen over vertellen (Khadijah, Ali), sommige mensen geloofden. 3
jaar na eerste openbaring: opdracht om te gaan verspreiden. Meer volgelingen in Mekka, groepje
gelovigen ontstaat. Moslims stuiten op verzet, leiders Mekka waren bang dat pelgrimage zou
stoppen, minder inkomsten. Verzet van stamgenoten. Mohammed gedwongen te vertrekken uit
Mekka in 622 (Hijra, migratie uit Mekka, ‘doorsnijden stambanden’, begin islamitische jaartelling), hij
gaat naar Medina. Verschillende stammen en clans in Medina, conflict. Mohammed als bemiddelaar,
groeit uit tot leider. Document wordt opgesteld (constitutie van Medina, verhoudingen groeperingen
vastgelegd, niet tussen stammen, maar verhoudingen bepaald door religie (moslims en niet-
moslims)) > ontstaan umma (islamitische gemeenschap), bestond uit muhajirun (migranten) en de
ansar (helpers, mensen uit Medina). Umma groeide, islam dominant in Medina. Veldslagen tussen
mensen in Medina en stammen in de omgeving en oude stamgenoten uit Mekka. Slag van Badr
(gewonnen door moslims 624), slag van Uhud (625, verloren door moslims), conflicten met joodse
stammen (slag van de gracht 627). 628 verdrag van Hudaybiyya, Mekka ingenomen 630. Medina was
sterker geworden, stammen hadden zich aangesloten. Begin islamitische rijk ontspon. 632 dood van
Mohammed, deel Arabisch schiereiland in handen van moslims (verovering, onderwerping/bekering
stammen in de omgeving). Mohammed bleef openbaringen krijgen, ook in Medina. Vaak directe