Foto: Dmytro Tolokonov
Ik heb deze metafoor gekozen, omdat ik me erg kon vinden in deze metafoor. Het gezin straalt
en is warm, zoals de zon. De bloemen zijn open, het gezin is erg open en vriendelijk. Ook
vind ik het een creatieve foto, met één bloem die er echt uit springt. Het gezin is creatief, dit
hebben ze ook omschreven als talent vanuit de diversiteitscirkel. De bloem die vooraan staat,
staat voor M. het meisje waar ik de nadruk op heb gelegd tijdens het onderzoek. De bloemen
die achter haar staan, staan voor de mensen die om haar heen staan en M. ondersteunen. De
bloem ziet er in mijn ogen ook niet geforceerd uit om te groeien en dit zie je ook terug in het
gezin.
Beroepsopdracht 3: Verantwoordingsverslag
03-04-2023
Beroepsopdracht 3: Gezin in beeld
HvA, FOO, opleiding pedagogiek
Inhoudsopgave
,Inleiding........................................................................................................................................................ 2
Hoofdstuk 1: Schets van het gezin.................................................................................................................. 4
Hoofdstuk 2: Opzet van het onderzoek........................................................................................................... 6
Hoofdstuk 3: Onderzoeksresultaten............................................................................................................... 8
Hoofdstuk 4: Conclusie en reflectie............................................................................................................... 11
Literatuurlijst............................................................................................................................................... 14
Bijlagen:...................................................................................................................................................... 16
Bijlage 1, Toestemmingsformulier:.....................................................................................................................17
Bijlage 2, Plan van Aanpak:................................................................................................................................18
Bijlage 3, Interviewvragen en codering:.............................................................................................................19
Bijlage 4, Dagelijkse routine:..............................................................................................................................31
Bijlage 5, Sociogram:..........................................................................................................................................32
Bijlage 6, Observatie:.........................................................................................................................................33
Bijlage 7, APA Certificaat:...................................................................................................................................36
Bijlage 8, Diversiteitscirkel:................................................................................................................................37
Bijlage 10, Reflectieverslag................................................................................................................................40
Bijlage 11, Ouderrapport....................................................................................................................................42
............................................................................................................................................................................52
Inleiding
De opdrachtgever voor deze beroepsopdracht is de opleiding Pedagogiek. De meeste kinderen
in Nederland groeien op in een gezin. Tegenwoordig is de diversiteit groot onder gezinnen,
de opleiding pedagogiek wil de opvoedsituaties van gezinnen in beeld brengen.
2
,Doormiddel van objectief kijken naar gezinssystemen ontwikkel je inzicht in de dynamiek
van opvoedend handelen, in relatie tot de ontwikkeling van een kind/jongere. Het doel van
het onderzoek was meten hoe gezin X vormgeeft aan familie Y. Dit heeft de onderzoeker
onderzocht tijdens 3 huisbezoeken, daarin is de onderzoeker veel meer te weten gekomen
over de triple P methode en vindt dit het belangrijkste uit het onderzoek om mee te nemen
in de praktijk. Het leerpunt dat de onderzoeker meeneemt is meer ontspannen de
huisbezoeken in gaan, dat komt wat professioneler over.
In hoofdstuk één neemt de onderzoeker jullie mee in de samenstelling van het gezin en hoe
dit samenhangt met de diversiteitscirkel. In hoofdstuk twee neemt de onderzoeker jullie
mee in het doel van dit onderzoek dat net al kort omschreven is. In hoofdstuk drie neemt de
onderzoeker jullie mee in de onderzoeksresultaten en als laatste in hoofdstuk vier heeft de
onderzoeker een reflectie en conclusie geschreven. Onderaan staan de bijlage, waar het
rapport voor het gezin ook geschreven staat.
3
, Hoofdstuk 1: Schets van het gezin.
Gezinssamenstelling
Het gezin dat de onderzoeker geobserveerd heeft is een traditioneel kerngezin (Van der Horst
et. al., 2020). Het bestaat uit: Vader J., moeder M., dochter E. (19 jaar), dochter F. (13 jaar) en
dochter M. (11 jaar). In het onderzoek heeft de onderzoeker de focus gelegd op dochter M.
Om de identiteit van een groep in kaart te brengen is de diversiteitscirkel een hulpmiddel
(Clement, 2018). De diversiteitscirkel bestaat uit 8 dimensies (Bolt, A., 2021). Het is een
Nederlands gezin, dit hoort bij de dimensie etniciteit. De ouders hebben allebei een vast baan,
dit hoort bij de dimensie professionele socialisatie.
De moeder vertelde aan de onderzoeker dat ze zich in een hogere middenklasse bevinden, dit
hoort bij de dimensie klasse. De verschillende levensfases in het gezin zijn ook te zien. Je
hebt het basisschoolkind, M., ze zit in groep 8 en gaat na de zomervakantie naar de
middelbare school. Dan heb je de adolescent, F., die in de 2e klas van de middelbare school
zit. En de jongvolwassene, E., die groeit naar een volwassene.
De warmte staat centraal in het gezin, de zussen zijn er voor elkaar en de ouders zijn er voor
de kinderen. De ouders kunnen duidelijk toetreden op momenten dat ze het niet eens zijn met
de keuzes van de kinderen, daaruit blijkt dat ze de opvoeding op een autoritatieve manier
aanpakken (Van der Horst et. al., 2020).
Het gezin staat open voor relaties buiten het gezin, door de invloed van het gezin en buiten het
gezin kan het kind flexibel worden in sociale contacten. In contact gaan met leeftijdsgenoten
en omgaan met hulp van buitenaf. Dit gezinstype heet ook wel halfopen/half gesloten
(Becker, A.,2021).
Opvoedingsopgaven
Je hebt per ontwikkelingsfase opvoedingsopgaven, er zijn verschillende opvoedingsopgave in
dit gezin. Bij de jongste dochter M. is de opvoedingsopgave voornamelijk omgaan met het
beeldschermgebruik. Autonomie, structuur bieden en grenzen stellen horen daarbij (NJI,
2020). De middelste dochter F. zit nu in de adolescenten fase, ze is druk bezig met het zoeken
naar haar identiteit en haar positie in deze wereld. Het is een fase waarin omgaan met
autoriteit niet makkelijk is en als ouder daar een symmetrische relatie in wil opbouwen (NJI,
2020). Ook is voor F. het beeldschermgebruik een opvoedingsopgave die meespeelt. Dochter
4