PAS Leerjaar 3
Inhoud
Orthopedie .............................................................................................................................................. 2
Voet/enkel/kuit.................................................................................................................................... 2
Knie .................................................................................................................................................... 11
De heup ............................................................................................................................................. 21
Lage rugklachten (LWK) ..................................................................................................................... 29
Hoofdpijn ........................................................................................................................................... 43
Schouder............................................................................................................................................ 55
Onderarm .......................................................................................................................................... 73
Pols en hand ...................................................................................................................................... 80
Neurologie ............................................................................................................................................. 85
CVA .................................................................................................................................................... 85
Dwarslaesie........................................................................................................................................ 93
MS...................................................................................................................................................... 97
Parkinson ........................................................................................................................................... 99
Hart .................................................................................................................................................. 111
Vaat problematiek ........................................................................................................................... 115
Obesitas ........................................................................................................................................... 123
Oedeem ........................................................................................................................................... 128
Oncologische patiënt ....................................................................................................................... 130
Long ................................................................................................................................................. 131
Diabetes ........................................................................................................................................... 137
Alleen de knie en de elleboog zijn gelijkgesteld aan elkaar, de andere gewrichten zijn tegengesteld
,Orthopedie
Voet/enkel/kuit
Zweepslag – coup de fouet
Is een scheur in de spier (gastrocnemius) door een krachtige beweging. Het komt het meeste voor in de
kuitspier. Vaak kunnen er ook bloedvaatjes scheuren waardoor er een blauwe plek zichtbaar wordt. Het
wordt door de patiënten vaak omschreven alsof er iets knapt of dat er iets heel hards tegen de kuit
aankomt. Vaak wordt hierbij ook een knappend geluid gehoord. Bij een spierscheur is er sprake van
een verdeling in graden. Hierbij is graad 1 minimale scheuring, graad 2 een grote scheuring en graad 3
een afscheuring.
Risicofactoren: koud en vochtig weer, onvoldoende training, harde ondergrond, slechte schoenen,
ongecoördineerde en explosieve bewegingen, onvoldoende warming up, vermoeidheid, verkorte
spieren en verstoorde spierbalans.
Symptomen: korte, felle pijnscheut, knappend geluid, bloeduitstorting, zeurende pijn, krachtverlies
Testen
- Test van Thompson
- Actief/passief onderzoek
- Weerstand positief
Test van Thompson
(Vast stellen van een volledige achillespeesruptuur)
De FT knijpt in de gastrocnemius bij het breedste gedeelte. De voet moet een lichte plantairflexie
maken op het moment dat de FT in de kuit knijpt. Geen beweging of verminderde beweging kan
duiden op een achillespeesruptuur
Pes planus (platvoeten)
Bij een pes planus zakt de voet door waardoor de voetboog bijna tot geheel op de grond komt. Er zijn
twee verschillende soorten platvoeten: soepele en stugge. Soepele platvoeten komen het meeste voor,
hierbij verdwijnt de voetboog bij het staan maar wordt deze weer zichtbaar wanneer je op de tenen
gaat staan. Bij een stugge platvoet wordt deze niet meer zichtbaar bij het op de tenen staan. Vaak is
hier sprake van een aangeboren afwijking, die niet met oefentherapie geholpen kan worden.
Symptomen: vaak geen pijn in rust, niet lang kunnen lopen (sneller vermoeid), pijn in de voet of been
in bed of na het spelen, makkelijk struikelen, afwijkend looppatroon.
Testen
- ADL
- Actief/passief onderzoek
- Weerstand onderzoek
,Pes cavus (holvoeten)
Bij een pes cavus is de voetboog te ver omhoog, te hol. Een holvoet kan ontstaan door een
neurologische aandoening (verlamming/spasticiteit) of een erfelijke sensomotorische neuropathie
Symptomen: pijn, stijfheid, hamertenen/klauwtenen, verhoogde tonus triceps surae + voetboog,
afwijkend looppatroon, vaker vallen/verstuiken
Testen
- ADL
- Actief/passief onderzoek
- Weerstand onderzoek
Inversietrauma
Word ook wel een verzwikking genoemd. De enkel draait plotseling naar inversie (85%) of eversie (15%)
waardoor er ineens een grote kracht kan komen op de buiten- of binnenbanden. Hierdoor kan er letsel
ontstaan aan de banden dit heeft verschillende gradaties:
- Graad 1 geen aantoonbare laesie van de ligamenten
- Graad 2 partiele ruptuur van de ligamenten
- Graad 3 totale ruptuur van de ligamenten
Gaat vaak om de ligamenten talofibulare anterius en ligamenten calcaneofibulare
Testen
- Ottawa ankle rule
- Observatie
- ADL
- Actief/passief
- Weerstand test
- Varus/valgus testen
Bovenste spronggewricht (art. talocruralis)
Door de talus en de uiteindes van de tibia en fibula. Plantair en dorsaalflexie wordt daar gemaakt.
Scharniergewricht.
Onderste spronggewricht (art. subtalaris)
Door de talus en het os naviculaire + os calcaneus. Inversie en eversie. Twee kamers, achterste kamer
(art. subtalaris), voorste kamer (art. talocalcaneonavicularis).
Lijn van chopart
Door het art. talonavicularis en art. Calcaneocuboidea
Plantairflexie, adductie, supinatie, dorsaalflexie, pronatie en abductie
Lijn van Lisfranc
(Amputatie)lijn wordt gevormd door de metatarsalen die met de tarsus articuleren. Os cuboideum
articuleert met ossa metatarsalia IV en V. os cuneiforme vormen elk een gewricht met de ossa
metatarsalia I, II, III
Laterale ligamenten (collaterale ligamenten, versterking)
- Lig. Talofibulare anterius, vanaf fibula naar ventraal en iets distaal en mediaal naar talus
- Lig. Talofibulare posterius, horizontaal van de fibula dorsaal en mediaal naar talus loopt
- Lig. Calcaneofibulaire, vanaf fibula naar distaal en iets dorsaal naar calcaneus loopt
, Mediale ligamenten (collaterale mediale ligamenten, lig. Deltoideum)
- Pars. Tibionavicularis
- Pars. Tibiocalcanearis
- Pars. Tibiotalaris posterior
Ottawa ankle rules
Doel: vaststellen van een fractuur in de enkelregio na trauma
1. De PT kan zijn voet niet belasten (4 stappen, zowel direct na het trauma als ziekenhuis)
2. De PT geeft pijn bij palpatie op dorsale zijde van een of beide malleoli
3. De PT geeft pijn bij palpatie van het os naviculare/tuberositas os metatarsale V
Observatie
(In stand)
- Huid, kleur, temperatuur, zweten, overmatig haargroei.
- Atrofie, eelt vorming
- Zwelling
- Schoeisel i.v.m. afwijkend looppatroon
ADL bewegingen
- Hurken
- Staan op 1 been
- Huppen en springen
- Gangpatroon – ganganalyse
Actief onderzoek
Plantair flexie Dorsaal flexie
Inversie Eversie
