Deze samenvatting geeft een kort en bondig overzicht van alle leerstukken van het vak volkenrecht. In de samenvatting staan stappenplannen en duidelijke uitwerkingen van de arresten. Dit betreft een samenvatting van 2022/2023
o Verdragen
o Gewoonte
o Algemene rechtsbeginselen
o Jurisprudentie (dit wordt niet meer toegepast)
Gewoonterecht is ongeschreven en het bijzondere aan het gewoonte recht is dat het
bindend is voor alle staten ongeacht of zij een handtekening hebben gezet. Dit is logisch
want bij ongeschreven recht is geen document dus het kan ook niet ondertekend worden.
Verdragen zijn afspraken tussen vaak meerdere staten, dit kan over van alles en nog wat
gaan. In een verdrag kan eventueel bepaald worden hoe het moet worden nageleefd, mocht
dit niet het geval zijn dat moet er gekeken worden naar het Weens verdragenverdrag. Hierin
staat alle procedures random de interpretaties, naleving, conclusie en afsluiten van
verdragen opgetekend. Er is een element, het sluiten van voorbehouden bij een verdrag.
Hierover staat het een en ander inmiddels opgetekend in het Weense verdragenverdrag dit
komt voort uit een eerdere uitspraak van het IGH; De zaak ‘Reservations to the Genocide
Convention (rechtsregel van dit arrest: een voorbehoud mag in strijd zijn met het doel en
voorwerp van het verdrag).
Wanneer staten een verdrag afsluiten kunnen zij een voorbehoud maken (kleine
kanttekening plaatsen bij het verdrag). En of dat mag staat in principe in het verdrag zelf en
als het daar niet staat bepaald het Weens verdragen verdrag bij default of dat mag.
Er zijn in het internationaal recht twee typen voorbehouden:
1. Normale alledaagse voorbehouden (niks aan de hand)
2. Voorbehouden die in gaan tegen het voorwerp en doel/object van het verdrag (het
voorbehoud dat is gemaakt druist in tegen de essentie van waar het verdrag om
gaat).
Voorbeeld: ‘Wij het koninkrijk der Nederland binden ons aan het genocide verdrag
met dat voorbehoud dat wij het niet van toepassing achten op België’. In zoon geval
druist het voorbehoud in tegen de essentie van het verdrag namelijk het voorkomen
van genocide. Ook tegen Belgen.
De beslissing of het voorbehoud indruist tegen het voorwerp/doel, is aan de andere
staten die partij zijn bij dat verdrag. Zij kunnen bepalen of zij bezwaar maken tegen
het voorbehoud wat gemaakt is en welke consequenties zij daaraan geven. Dit is
althans de procedure die staat opgetekend in dat Weens verdragen verdrag. Er zijn
dan drie opties:
,(Als het voorbehoud wordt goedgekeurd is dat wederkerig tussen de staten)
1. Accepteren
2. Bezwaar met gedragsrelatie
3. Niet accepteren en geen verdragsrelatie meer
De uitzondering op de regel van het Weense verdragen verdrag:
- Het IVBPR; Het mensenrechtencomité mag eigenlijk bepalen of een voorbehoud wel
of niet strijdig is met het voorwerp en doel van een conventie (in dit geval bepalen
dan niet de staten die partij zijn bij het IVBPR maar dat het comité zelf).
- Rawle Kennedy v. Trinidad and Tobago (rechtsregel van dit arrest; voorbehoud wordt
ongeldig verklaart verdrag blijft in werking); Het mensenrechtencomité heeft in deze
zaak besloten dat als zij een bepaald voorbehoud strijdig achten met het voorwerp
en doel van het IVBPR dat dan het voorbehoud van tafel geschoven kan worden en
het niet geldt maar de verdragsrelatie wel behouden blijft. En dit heet het principe
severability (severabilty= voorbehoud is onacceptabel dus ongeldig. Verdrag is van
toepassing zonder voorbehoud).
*Wat het mensenrechtencomité besluit geldt alleen voor het IVBPR, het besluit van het
mensenrechtencomité is dus strikt genomen niet bindend. Dit is meer ‘soft law’ en daardoor
kan de betreffende staat de uitspraak van het mensenrechtencomité toch naast zich neer
leggen (met eventueel politieke reputatie schade ten gevolg maar geen juridische
consequenties).
Het Rawle Kennedy arrest (mensenrechtencomité (MRC/ HRC) ging over het verbod dat
mensen die in de doden rij zitten geen klacht mogen indienen. MRC is boven de staten gaan
staan maar is niet bindend.
Lotus case; Vanuit de Lotuszaak mag alles tenzij het verboden wordt (rechtsregel; als het niet
verboden is dan mag het).
, Week 2 Rechtssubjecten
Staten zijn te herkennen aan vier criteria* opgetekend in de Montevideo conventie.
1. Bevolking,
2. Een grondgebied
3. Effectief gezag over dat grondgebied
4. De capaciteit om externe betrekkingen aan te gaan met andere staten (het
verkeer tussen staten)
* Er zijn geen rechten te ontlenen aan of verplichtingen af te leiden uit deze criteria wat
betreffend de erkenning van status als staat. Het is niet zo dat je ze alle 4 moet hebben om
een staat te zijn. En als een land ze alle 4 heeft betekent het ook niet dat ze een staat zijn.
Wat betreft erkenning zijn er twee rivaliserende theorieën;
- Declaratoir; stelt dat erkenning eigenlijk alleen maar een benoeming is van een
feitelijk te observeren situatie. Dus een entiteit voldoet aan die criteria dus erkend
een andere staat die entiteit als staat. Dat doet verder niks en heeft geen
producerend effect (de staat bestond eigenlijk al; bevestiging van de feiten).
- Constitutief; stelt dat erkenning wel degelijk werkt dus dat met het erkennen van
een entiteit, die entiteit ook echt een staat wordt en die theorie benadrukt ook dat
staten gewoon praktisch onmogelijk internationale betrekkingen aan kan gaan als die
staat niet wordt erkend door de andere staten.
*Erkenning is super centraal maar redelijk politiek element in dit leerstuk.
Volgens de constitutieve theorie wordt een entiteit door erkenning een staat. Dit houdt in dat
Duitsland door Aruba en Nederland als staat te erkennen, bijdraagt aan de afscheiding. Dit is
inmenging in de soevereiniteit van het Koninkrijk der Nederlanden en is volgens art 6 UNGA
Resolution 1514: Declaration on the Granting of Independence to Colonial Countries and
Peoples (1960) niet toegestaan. Constitutieve theorie; Dus Duitsland helpt Aruba om zich af
te scheiden en dat is verboden door inmenging. Inmenging mag niet door de soevereiniteit,
art. 6 UNGA.
Internationale organisaties hebben rechtspersoonlijkheid
Een groep staten kan samen een internationale organisatie opzetten wanneer zij een deel
van hun autoriteit delegeren aan een internationale organisatie (vaak middels een verdrag
waarin de functies, missies, financiën, administratie opgetekend is). Internationale
organisaties hebben alleen maar rechtspersoonlijkheid die voortvloeit uit staten. Dit is door
het IGH bepaald, dat de VN-rechtspersoonlijkheid geniet als rechtssubject van internationaal
recht. De VN algemene vergadering vroeg advies aan het IGH “hebben wij
rechtspersoonlijkheid” en het IGH zie ja dat hebben jullie. En sindsdien weten we dat
internationale organisaties ook rechtssubjecten zijn, dit blijkt uit de Reparation for Injuries
(bezit de VN international rechtsbeschikking). Dus zowel staten als internationale
organisaties kunnen rechtspersoonlijkheid hebben.
*Het IGH heeft twee taken: Advisory opinions en geschillenbeslechting
Voordelen van het kopen van samenvattingen bij Stuvia op een rij:
Verzekerd van kwaliteit door reviews
Stuvia-klanten hebben meer dan 700.000 samenvattingen beoordeeld. Zo weet je zeker dat je de beste documenten koopt!
Snel en makkelijk kopen
Je betaalt supersnel en eenmalig met iDeal, creditcard of Stuvia-tegoed voor de samenvatting. Zonder lidmaatschap.
Focus op de essentie
Samenvattingen worden geschreven voor en door anderen. Daarom zijn de samenvattingen altijd betrouwbaar en actueel. Zo kom je snel tot de kern!
Veelgestelde vragen
Wat krijg ik als ik dit document koop?
Je krijgt een PDF, die direct beschikbaar is na je aankoop. Het gekochte document is altijd, overal en oneindig toegankelijk via je profiel.
Tevredenheidsgarantie: hoe werkt dat?
Onze tevredenheidsgarantie zorgt ervoor dat je altijd een studiedocument vindt dat goed bij je past. Je vult een formulier in en onze klantenservice regelt de rest.
Van wie koop ik deze samenvatting?
Stuvia is een marktplaats, je koop dit document dus niet van ons, maar van verkoper lisaj47. Stuvia faciliteert de betaling aan de verkoper.
Zit ik meteen vast aan een abonnement?
Nee, je koopt alleen deze samenvatting voor €7,48. Je zit daarna nergens aan vast.
