Immunologie Historie en globaal overzicht College 10-1-‘17
Auto-immuun ziekte houd in dat het lichaam zijn eigen cellen beschadigd. Dit kan leiden tot
verschillende ziektes.
Immunitas (latijn) betekent:
Vrijgesteld van militaire dienst en belasting betaling.
Bescherming van de staat.
Mensen die ‘immunitas’ waren, worden beschermd tegen bedreigingen.
De term immunitas is later door de medici overgenomen om mechanismes te beschrijven die
ons lichaam beschermen tegen pathogenen.
Hoofddoel: het doden van een pathogeen zonder het toebrengen van schade aan het eigen lichaam.
Historie of immunity
o Rond 430 B.C. Thucydides beschreef dat individuen zelden twee keer werden getroffen door
de pest.
o Middeleeuwen: Rhazes beschreef dat mazelen en de pokken verschillende klinische ziektes
waren. Daarnaast zei hij dat als iemand de pokken had overleefd, iemand het geen tweede
keer kreeg (“Verworven immuniteit” als gevolg van een infectie).
o Vroege 18e eeuw: chinezen trainden met “variolatie”. Dit was de eerste vorm van vaccinatie.
o Er werden blaasjes van besmette kinderen genomen werden vermalen en de
kinderen moesten dit inhaleren, injecteren of op de huid aanbrengen.
o Het gevaar van deze methode is dat het een actief virus is en daarom ook voor de
dood kon zorgen.
o 1720: de Franzen bouwden ‘le mur de la Peste’ om in 1720 de pest epidemie te controleren
in de Provence. ‘De plaag’ doodde de helft van de inwoners van Marseille en Avignon.
o Hieraan viel te zien dat de Europeanen wat later in de ontwikkeling van immunologie
waren.
o Het hield de pest niet tegen, omdat de pest door vlooien word overgeven die op
ratten zitten.
o Door antibiotica kunnen we tegenwoordig de pest remmen.
De eerste doorbraak en start van de moderne immunologie kwam in 1798 door Edward Jenner.
Observatie: melkmeisjes zijn beschermd tegen de pokken.
Hypohese: het pus dat de meisjes ontvangen van koeienpokken (minder schadelijke
ziekteverwekkers) beschermde hen tegen de ‘echte’ pokken.
Koeienpokken zijn minder virulent en zorgen voor immuniteit voor de pokken: variolatie wordt
vaccinatie.
Jenner nam pus uit de blaren en gebruikte het als medicijn tegen pokken.
Hij stelde ze eerst bloot aan koeienpokken en dan gewone pokken.
Vaccinatie komt van vacca (latijn) = cow.
Men denkt dat Jenner werd geïnspireerd door Geert Reinders (1737-1815), een Nederlandse
veehouder.
Hij had geobserveerd dat de nakomelingen van het vee, die de runderpest hadden overleed,
waren beschermd.
Dit liet zien dat kalveren die waren besmet met het virulente materiaal, beschermd waren
tegen de runderpest.
Men had in deze periode nog geen enkel idee waarom men ziek zou zijn.
Specifieke ziektes worden veroorzaakt door specifieke ziektekiemen.
,Robert Koch (1843-1910) was de eerste die een pathogeen aan een ziekte had gelinked.
o Hij ontdekte dat de mycobacterie tuberculose de oorzaak was van de ziekte tuberculose
(men dacht eerst dat het erfelijk was).
Koch had 4 criteria bedacht om een verband vast te stellen tussen een bacterie en een ziekte:
1. Het micro organisme moet in overvloed worden gevonden in organismen die ziek zijn en niet
in organismes die gezond zijn.
2. Het micro organisme moet worden geïsoleerd van een ziek organisme en groeien in een
culture.
3. De organismen uit de culture moeten voor een ziekte kunnen zorgen als ze in een gezond
organisme worden geplaatst.
4. Het micro-organisme moet worden geïsoleerd uit de ingeënte experimentele gastheer en
moet geïdentificeerd worden als identiek aan de originele ziekte verwekker.
De tweede immunologische doorbraak kwam in de late 19e eeuw door Louis Pasteur (1822-1895).
o Hij was de echte ontdekker van de moderne immunologie.
o Hij beschreef de basis van de vaccinatie.
o Hij toonde aan dat kunstmatig verzakte cholera kan worden gebruikt als bescherming tegen
de dodelijke cholera.
Tot 1900 waren de volgende dingen duidelijk:
o Immuniteit kan beschermen tegen ziektes.
o Specifieke ziektes worden veroorzaakt door specifieke bacteriën (pathogenen).
o In een medische setting kun je immuniteit opwekken door een verzwakt pathogeen toe te
voegen.
o Verschillende vormen van immuniteit kunnen worden herkend: cellulair vs humoraal.
o Maar de fysiologische mechanismes van immuniteit waren nog een mysterie.
In de vroege 20ste eeuw vond de verschijning plaats van de immunologische mechanismes.
In 1884 werd de cellulaire immuniteit beschreven maar nauwelijks gewaardeerd.
o Ilya Metchinikoff (1845-1915) ontdekte dat zeesterren bepaalde cellen fagocyteerden en hij
realiseerde dat sommige immuuncellen hetzelfde proces gebruikten om pathogenen te
vernietigen.
o Emil von Behring (1854-1917) herkende de formatie van antitoxinen. Daarnaast liet hij zien
dat immuniteit kan worden overgedragen door serum van een geïnfecteerd individu naar en
naïef individu en dit leed tot de introductie van de serum therapie (tetanus en difterie)
passieve immuniteit.
De difterie werd gehaald uit paarden, probleem was alleen dat wanneer je nog
een keer difterie krijgt en dit middel voor de tweede keer inspuit gingen veel
mensen dood. Dit komt doordat paardenserum vreemd is voor het lichaam, je
krijgt hierop een immuunreactie anafylactische shock
o Paul Ehrlich (1854-1915) introduceerde de term “antilichaam” en stelde de “Side chain
theory”voor.
Antilichamen: zijn normale cel producten die dienen als cel membraanreceptoren en
worden niet op bestelling gemaakt. Deze liggen al klaar en worden gebruikt voor de
strijd tegen een antigen.
Antigeen: Antibody generator molecuul dat een immuunrespons genereert.
Antigeen bindt aan cel cel scheidt antilichamen uit.
Side Chain Theory: hypothese dat antigenen een interactie aan gaan met receptoren
die op cellen aanwezig zijn en wat zorgt voor een overtollige afscheiding van
antilichamen. Dit leidde tot de publicatie van de horror autotoxicus (horror van zelf
reactiviteit) auto immuniteit.
, Hij postuleerde dat als een verbinding kan worden gemaakt ie selectief gericht is
tegen een ziektewerkker, dat dan een toxine voor dat organisme me kan worden
geleverd met het oog op selectiviteit. Hierdoor zou een “magic bullet (antibodie)”
worden gecreëerd dat een doel orgaan kan doden.
o Jules Bordet (1870-1961) zei dat naast antilichamen in het serum ook labiele eiwitten
aanwezig (compelementen) zijn die de antilichamen helpen bij de lytische functie.
Compelement Dependent Cytotoxiciteit (CDC)
Cellulaire immunologie zijn fagocyten verslinden onbekend materiaal.
Humorale immunologie zijn antibodies en complementen neutraliseren en lyseren.
Almroth Wright (1861-1947) zei dat je zowel de cellulaire als humorale immunolgoie nodig had om
een effectief immuunsysteem te hebben.
Van 1920-1975 werden verschillende leukocyten beschreven die nodig zijn voor het herkennen en
beschrijven van het antigen.
o Granulocyten.
o Monocyten/macrofagen.
o Lymfocyten, B en T- lymfocyten (1956 – 1966).
o De structuur van antibodies is ontrafeld (1964/ 1974).
Lymfocyten
B en T lymofcyten zijn van belang bij de cellulaire immunologie.
Ze zijn belangrijk bij de verworven immuniteit.
Vroeger dacht men dat lymfocyten niet belangrijk waren.
Hoe is het immuunsysteem in staat om zoveel pathogenen te herkennen en te tolereren?
Burnet bedacht hierbij de klonale selectie theorie.
Legt de specifiteit, diversiteit en geheugen uit van het adaptieve immuunsystem.
Ook introduceerde hij de term tolerantie:
Deleltie van zelf-reactieve klonen.
De klonale selectie theorie had verschillende postulaten:
1. De gehele immunologische respons ontwikkelt zich spontaan.
2. Pas op het moment dat deze in aanraking komen met een antigen gaan deze delen. Deze
plasmacellen gaan antilichamen produceren en worden weergegeven op het oppervlakte van
de cel.
3. Antigenen reageren met elke cel die specifieke receptoren hiervoor heeft. Dit induceert een
activatie van deze cellen tot proliferatie en differentiatie.
4. Sommige cellen en dochtercellen differentiëren tot klonen van antilichaam cellen terwijl
andere ongedifferentieerd als geheugencellen aanwezig zijn. herkennen.
Monoclonale antibody
Een B-cel maakt een antilichaam, als deze fuseert met een kanker cel, kan deze oneindig
blijven groeien en antilichamen produceren met één specifiteit.
Deze technieken met antilichamen worden veel gebruikt.
Retixumab is een antilichaam en haalt B-cellen uit het lichaam en is vooral van belang bij B-cel
lymfomen en voor auto immuniteit.
Tussen 1985-2015 is veel technologisch innovatie plaats gevonden.
Het succes van de immunologie tot op heden is de vaccinatie. Wanneer je hier mee ophoudt
zie je dat de ziekte weer terugkomt in de maatschappij.
Voordelen van het kopen van samenvattingen bij Stuvia op een rij:
Verzekerd van kwaliteit door reviews
Stuvia-klanten hebben meer dan 700.000 samenvattingen beoordeeld. Zo weet je zeker dat je de beste documenten koopt!
Snel en makkelijk kopen
Je betaalt supersnel en eenmalig met iDeal, creditcard of Stuvia-tegoed voor de samenvatting. Zonder lidmaatschap.
Focus op de essentie
Samenvattingen worden geschreven voor en door anderen. Daarom zijn de samenvattingen altijd betrouwbaar en actueel. Zo kom je snel tot de kern!
Veelgestelde vragen
Wat krijg ik als ik dit document koop?
Je krijgt een PDF, die direct beschikbaar is na je aankoop. Het gekochte document is altijd, overal en oneindig toegankelijk via je profiel.
Tevredenheidsgarantie: hoe werkt dat?
Onze tevredenheidsgarantie zorgt ervoor dat je altijd een studiedocument vindt dat goed bij je past. Je vult een formulier in en onze klantenservice regelt de rest.
Van wie koop ik deze samenvatting?
Stuvia is een marktplaats, je koop dit document dus niet van ons, maar van verkoper Hennique. Stuvia faciliteert de betaling aan de verkoper.
Zit ik meteen vast aan een abonnement?
Nee, je koopt alleen deze samenvatting voor €3,49. Je zit daarna nergens aan vast.