Originaire en deductieve eigendomsverkrijging
Originair
-toe-eigening
- Schatvinding
Natrekking: een bijzaak wordt onderdeel van de hoofdzaak
Vermenging: Twee doorgaans (grond)stoffen worden bij elkaar gebracht en zodanig met elkaar
vermengd raken dat zij niet meer te scheiden zonder beschadigingen aan te brengen. Hierdoor
onstaat mede-eigendom. Hierdoor moeten beide eigenaren overeenkomen als ze willen
vervreemden, bezwaren.
Afkomen van mede-eigendom-> actie van scheiding en deling verzoeken
Dit wordt lastig bij zaken die bij hun aard niet deelbaar zijn denk aan mensen/dieren
,Zakelijke rechten en persoonlijke rechten
1. Appius heeft een vrachtschip gehuurd van de reder Balbus, die het schip meteen aan Appius
meegeeft. Enige dagen na het sluiten van deze huurovereenkomst sluit Balbus een andere
huurovereenkomst, dit keer met Claudius, waarbij hij hetzelfde schip aan Claudius verhuurt. Claudius
vordert van Appius afgifte van het schip. Moet Appius het vrachtschip afgeven?
a. Ja, Appius kan zich niet verweren tegen de vordering van Claudius omdat het recht van Appius
slechts tegen zijn contractspartij Balbus werkt.
b. Nee, Appius kan zich verweren tegen de vordering van Claudius omdat Claudius niet beschikt
over een zakelijke rechtsvordering.
c. Ja, Appius kan zich niet verweren tegen de vordering van Claudius omdat Balbus ondanks de eerste
huurovereenkomst nog steeds bevoegd is om over de verhuurde zaak te beschikken.
d. Nee, Appius kan zich verweren tegen de vordering van Claudius omdat Balbus na het sluiten van
de eerste huurovereenkomst niet meer bevoegd is om over de verhuurde zaak te beschikken.
Appius heeft een huurovereenkomst gesloten en hieruit vloeien voor appius en Balbus verplichtingen
uit. Ditzelfde geldt voor C die ook een huurovereenkomst sluit waaruit rechten en plichten vloeien
voor hemzelf en A. A heeft een vorderingsrecht op B en krijgt ook een zakelijke recht namelijk het
schip dus b. Verbintenissen gelden tussen personen. Uit de verbentis volgt een vorderingsrecht
2. BrennusisregelmatigtegastgeweestbijAtticusindiensvillaindekustplaats Baiae. Op zeker moment wil
hij de villa kopen. Atticus gaat akkoord. Maar kort nadat de koopovereenkomst is gesloten, biedt
Cicero het dubbele bedrag voor de villa aan Atticus, op voorwaarde dat Atticus de villa onmiddellijk
aan hem overdraagt. Atticus hoeft niet lang te aarzelen. Hij verkoopt de villa aan Cicero en draagt
deze terstond geldig over. Wat is de positie van Cicero?
a. Cicero is geen eigenaar geworden van de villa, omdat Atticus na het sluiten van de
koopovereenkomst met Brennus niet meer bevoegd is om over de eigendom te beschikken.
b. Cicero is geen eigenaar geworden van de villa, omdat Brennus door het sluiten van de koop met
Atticus al eigenaar van de villa is geworden.
c. Cicero is eigenaar geworden van de villa, maar Brennus kan zijn rechten uit de koopovereenkomst
inroepen tegen Cicero.
d. Ciceroiseigenaargewordenvandevilla,enBrennusbeschiktalleenover een vordering uit
wanprestatie tegen Atticus.
,Eigendom is meest omvattende recht dat iemand op een zaak kan hebben. Er wordt tussen A en B
een verbentenis gesloten tot overdracf van het huis maar er is hier geen overdracht terwijl bij C deze
overdracht wel plaatsvind en geldig ook. Geldige titel (koopovereenkomst), levering
(leveringsformaliteiten en goederenrechtelijke Ovk naast verbentis) en tot slot
beschikkingsbevoegsheid. Bij A is er alleen een verbetnisrechtelijke ovk tor stand gekomen, hij kan
alleen wanprestatie vorderen. Het is niet C omdat dit puur een vebintesrechtrlijke ovk is.
Eigendom en beperkte rechten
3. Arrius is een grote speler in de graanhandel. De laatste tijd stokt de toevoer van graan uit Egypte
omdat er veel piraterij voorkomt in het Middellandse Zeegebied. Arrius besluit één van zijn
pakhuizen te verkopen aan Balbus, onder het beding dat deze het pakhuis niet mag overdragen aan
Arrius’ concurrent Crassus, die minder te lijden heeft onder de graancrisis. Balbus accepteert dit
beding en het pakhuis wordt aan hem overgedragen. Nog dezelfde week verkoopt Balbus het pakhuis
aan Crassus en draagt het aan hem over. Arrius is woedend en wil zijn pakhuis terug. Wat is de
positie van Arrius?
a. Arrius kan als eigenaar het pakhuis revindiceren, omdat de schending van
het beding tot gevolg heeft dat de overdracht tussen Arrius en Balbus nietig
is.
b. Arrius kan een vordering uit wanprestatie instellen tegen Balbus, omdat
Balbus het beding in hun overeenkomst heeft geschonden.
c. Arrius kan als eigenaar een revindicatie instellen tegen Crassus, omdat
Balbus niet bevoegd was om het pakhuis aan Crassus over te dragen.
d. ArriuskanopgrondvanhetbedingvanCrassuseisendatdezehetpakhuis
aan hem terug overdraagt.
Er is geldige eigendomsoverdracht geweest dwz geldige titel (koopovereenkomst), levereing (goedr
ovk en formaliteiten ) en beschikkingsbevoegsheid van A. Echter er is wel in een verbintenis
afgesproken door B dat hij niet zou verkopen, hij pleegt wanprestatie.
4. Aulus heeft zijn zeiljacht verkocht en overgedragen aan Blasius. Er is afgesproken dat Aulus de
eigendom na afloop van twee jaar terug zal krijgen van Blasius. Na twee jaar en drie maanden vraagt
Aulus aan Blasius om hem het zeiljacht terug te geven. Hij krijgt te horen dat Blasius het jacht al een
half jaar daarvoor heeft verkocht en overgedragen aan Crassus. Wat is de positie van Aulus?
a. Aulus kan met de revindicatie het jacht terugvorderen van Crassus, omdat de eigendom na afloop
van twee jaar automatisch aan hem is teruggevallen.
b. Aulus kan niet met de revindicatie het jacht terugvorderen van Crassus, maar beschikt slechts
over een vordering uit wanprestatie tegen Blasius.
c. Aulus kan met de revindicatie het jacht terugvorderen van Blasius, omdat Blasius niet bevoegd was
om over het jacht te beschikken.
, d. Aulus kan niet met de revindicatie het jacht terugvorderen van Crassus, maar wel met een
vordering uit ongerechtvaardigde verrijking.
Er is geldige titel, levering en bevoegdheid tot overdracht van A aan B. Echter B heeft verkocht aan C.
B is niet bevoegd te leveren, maar het eigendom zou pas na twee jaar overgaan naar A, eenhalfjaar
eerder was B bevoegd te verkopen. Echter is hier wel sprake van een wanprestatie. Waarom is het
niet D?
Res mancipi -> dieren, landelijke erfdienstbaarheden, slaven en grond in italie -> mancipatio
Res nec mancipi-> rest-> traditio
Mede-eigendom
5. De broers Alfenus en Burrus hebben samen voor gelijke delen een torenflat geërfd van hun vader.
De financier Crassus is in de torenflat geïnteresseerd als beleggingsobject. Hij doet de broers een
aantrekkelijk bod. Alfenus heeft er wel oren naar, maar Burrus weigert categorisch. Achter de rug van
Burrus om krijgt Crassus vervolgens Alfenus zo ver dat Alfenus zijn aandeel in de torenflat aan
Crassus xXoverdraagt. Als Burrus daar achter komt, wil hij helemaal geen afstand meer doen van zijn
aandeel. Is de overdracht van het aandeel door Alfenus geldig?
a. De overdracht door Alfenus is nietig omdat hij de toestemming van Burrus nodig heeft om over zijn
aandeel te beschikken.
b. De overdracht door Alfenus is geldig, en Crassus kan een procedure tot scheiding en deling
instellen omdat niemand gedwongen wordt in mede- eigendom te blijven.
c. De overdracht door Alfenus is nietig omdat men van een onlichamelijke zaak zoals een onverdeeld
aandeel geen bezit kan verschaffen.
d. De overdracht door Alfenus is geldig, maar Crassus kan nooit tegen de wil van Burrus de volle
eigendom verkrijgen omdat Burrus niet kan worden gedwongen om zijn aandeel aan Crassus te
verkopen.
Rechtsregel + toepassing:
Een mede-eigenaar kan zonder toestemming van de andere mede-
eigenaar zijn
aandeel in de mede-eigendom aan een derde overdragen. C heeft
het aandeel van A
dus rechtsgeldig overgedragen gekregen.
Als mede-eigenaar is C gerechtigd om scheiding en deling aan te
vragen en de rechter
te verzoeken om de volledige eigendom aan hem toe te wijzen
(adiudicatio).
Conclusie: C is eigenaar geworden van het aandeel van A en kan het
aandeel van B verkrijgen evt tegen betaling
door scheiding en deling aan te vrag
