Samenvatting
Samenvatting Fundamentele pragmatiek 2
- Vak
- Pragmatiek
- Instelling
- Rijksuniversiteit Groningen (RuG)
Samenvatting van de studietekst Fundamentele Pragmatiek 2.
[Meer zien]Voorbeeld 1 van de 4 pagina's
Voorbeeld 1 van de 4 pagina's
In winkelwagengesponsord bericht van onze partner
1 beoordeling
Door: ae95 • 7 jaar geleden
Voorbeeld van de inhoud
Samenvatting studietekst 2 – Fundamentele pragmatiek 2Inleiding
‘Jedes Zeichen scheint allein tot’ = citaat Oostenrijkse filosoof L. Wittgenstein n.a.v. het inzicht dat tekens op
zichzelf beschouwd ‘dood’ lijken.
Tekenvormen, zoals taaluitingen of andersoortige communicatieve uitingen, drukken immers nooit als zodanig
– op eigen kracht als het ware – een communicatieve inhoud uit. De betekenisfunctie van zulke uitingen wordt
toegekend door zender/ontvanger. Pas in de handeling van het communiceren komen taal- en tekenvormen,
met hun specifieke boodschappen, ‘tot leven’.
Studieonderdeel Pragmatiek: bestudering van het gebruik van taal als tekensysteem in communicatieprocessen
met de studie van verbale communicatie. Gericht op zender om te bezien welke gebruiksregels er bestaan om
communicatieve bedoelingen (of intenties) met behulp van taalvormen kenbaar te maken. Daarna volgt de
ontvanger: pragmatische interpretatie. Het gaat om de gebruiksfunctie van taal, niet om de interne structuren
en grammatica.
Taalsysteem en taalgebruik
F. de Saussure legde in Cours de linguistique générale (1916) de basis voor de (algemene) taalwetenschap. Hij
bracht een aantal belangrijke onderscheidingen aan. (1) Onderscheid tussen synchrone en diachrone
taalbeschrijving:
- Synchrone taalbeschrijving: is gericht op het expliciteren van de regels die de grammatica van een taal
karakteriseren op een bepaald moment van haar ontwikkeling.
- Diachrone taalbeschrijving: is gericht op het in kaart brengen (en verklaren) van veranderingen van
taalregels door de tijd heen.
De Saussure: het taalsysteem omvat het geheel van (grammaticale) regels dat de taalproductie en –verwerking
beheerst, en dat onder de oppervlakte –als het ware – van de waarneembare taalfeiten aanwezig is. Dit feitelijk
aangetroffen taalgebruik (parole) wordt deels gekenmerkt door de invloed van de (abstracte) grammatica,
maar deels ook door allerlei bijkomstige onregelmatige features, zoals versprekingen, grammaticale fouten,
slordigheden, onvolkomenheden en onvolledigheden, en door gebruiks- en gebruikersvariabelen als stilistische
voorkeuren, sociale klasse en sexe. De taakstelling van de taalwetenschap heeft in de opvatting van De
Saussure uitsluitend betrekking op de langue, op de interne wetmatigheden van het taalsysteem.
De hiervoor genoemde zienswijze heeft de taalwetenschap lange tijd in hoge mate bepaald: gericht op
beschrijving van de grammatische structuur van taalsystemen. Wordt onderscheid gemaakt in subdisciplines in
termen van het gekozen beschrijvingsniveau:
- Fonologie: klankleer
- Morfologie: leer van de woordvorming
- Syntaxis: leer van de zinsbouw
- Semantiek: betekenisleer
Taal wordt in deze opvatting gezien als een autonoom systeem dat onafhankelijk is van de gebruikers.
Chomsky (Amerikaanse linguïst) heeft een belangrijke perspectiefverschuiving teweeg gebracht.
De Saussure achtte de grammatische regulatuur sociologisch bepaald: is terug te voeren op semiotische
conventies, oftewel een stelsel van ‘afspraken’ tussen gebruikers van een bepaalde taal. Chomsky vat
eigenschappen van autonome taalsysteem (met name suntaxis) in cognitief-psychologische zin op: meent dat
deze uiteindelijk gedetermineerd worden dor de bouw, de organisatie en de werking van het menselijk brein.
Chomsky meent dat linguïsten zich met de competence van taalgebruikers bezig moeten houden, niet met de
performance: het geheel van de afzonderlijke praktische systeemtoepassingen.
Voordelen van het kopen van samenvattingen bij Stuvia op een rij:
Verzekerd van kwaliteit door reviews
Stuvia-klanten hebben meer dan 700.000 samenvattingen beoordeeld. Zo weet je zeker dat je de beste documenten koopt!
Snel en makkelijk kopen
Je betaalt supersnel en eenmalig met iDeal, creditcard of Stuvia-tegoed voor de samenvatting. Zonder lidmaatschap.
Focus op de essentie
Samenvattingen worden geschreven voor en door anderen. Daarom zijn de samenvattingen altijd betrouwbaar en actueel. Zo kom je snel tot de kern!
Veelgestelde vragen
Wat krijg ik als ik dit document koop?
Je krijgt een PDF, die direct beschikbaar is na je aankoop. Het gekochte document is altijd, overal en oneindig toegankelijk via je profiel.
Tevredenheidsgarantie: hoe werkt dat?
Onze tevredenheidsgarantie zorgt ervoor dat je altijd een studiedocument vindt dat goed bij je past. Je vult een formulier in en onze klantenservice regelt de rest.
Van wie koop ik deze samenvatting?
Stuvia is een marktplaats, je koop dit document dus niet van ons, maar van verkoper Joyceeeee876. Stuvia faciliteert de betaling aan de verkoper.
Zit ik meteen vast aan een abonnement?
Nee, je koopt alleen deze samenvatting voor €2,99. Je zit daarna nergens aan vast.
Is Stuvia te vertrouwen?
4,6 sterren op Google & Trustpilot (+1000 reviews)
Afgelopen 30 dagen zijn er 52510 samenvattingen verkocht
Opgericht in 2010, al 14 jaar dé plek om samenvattingen te kopen