Samenvatting
Samenvatting MAW Seneca hoofdstuk 2: de samenleving en verschillen
- Niveau
- VWO / Gymnasium
Paragrafen 2.1 tm 2.5 samengevat
[Meer zien]Voorbeeld 2 van de 6 pagina's
Voorbeeld 2 van de 6 pagina's
In winkelwagengesponsord bericht van onze partner
Gekoppeld boek
Titel boek:
Auteur(s):
- Uitgave:
- ISBN:
- Druk:
Verkoper
Volgen
Voorbeeld van de inhoud
Proefwerkweek periode 4Maatschappijwetenschappen hoofdstuk 2
2.1 ♥ Sociale ongelijkheid
Socialisatie is belangrijk voor het voortbestaan van een cultuur. Ook kent een samenleving
verhoudingen, verschillen in macht, status en bezit.
♥ Hoofdconcept Verhouding; verwijst naar de wijze waarop mensen zich van elkaar
onderscheiden en tot elkaar verhouden en de manier waarop samenlevingen in sociale zin
vorm geven aan deze verschillen. Ook verwijzing naar onderlinge betrekkingen tussen staten.
Consequenties voor toedeling van macht, status en bezit heet sociale ongelijkheid.
➺ Een situatie waarin verschillen tussen mensen, in al dan niet
aangeboren kenmerken, consequenties hebben voor hun
maatschappelijke positie en leiden tot een ongelijke verdeling van
schaarse en hooggewaardeerde zaken, van waardering en behandeling.
♥ Sociale ongelijkheid zorgt voor verschillen die een samenleving belangrijk genoeg vindt om
er een waardering aan te verbinden. Het verschil heeft consequenties voor hun waardering en
behandeling.
➺ Aangeboren verschillen (bv geslacht)
➺ Niet-aangeboren verschillen (door socialisatoren, nature-nurture, bv werk)
♥ Bij sociale ongelijkheid wordt betekenis gegeven aan deze verschillen. Discriminatie is de
manier van ongelijke behandeling in gelijke gevallen. Sociale ongelijkheid is breder en het is
hoe een samenleving verschillen tussen mensen op verschillende manieren waardeert.
♥ Er zijn verschillende soorten sociale ongelijkheid.
➺ Ongelijke verdeling van economische hulpbronnen; geld en bezit, schaarse en
hooggewaardeerde zaken, opleiding en beroepservaring.
➺ Ongelijke verdeling van sociale hulpbronnen; netwerk van mensen en contacten.
➺ Ongelijke verdeling van symbolische hulpbronnen; status en aanzien (invloed op
waardering en behandeling). Expertise, talent, functie.
➺ Ongelijke verdeling van politieke hulpbronnen; macht en gezag
♥ In Nederland en andere westerse landen is sociale ongelijkheid op basis van economische
hulpbronnen tussen 1950 en 1990 gedaald, en hierna weer gestegen. Dit komt waarschijnlijk
door het opleidingsniveau.
♥ De verdeling van de maatschappij in groepen waartussen sociale ongelijkheid bestaat
noemen we sociale stratificatie. Die groepen heten ook wel sociale lagen; grote groepen
mensen met dezelfde maatschappelijke positie (bv de arbeidersklasse).
Een maatschappelijke ladder is een indeling waarbij mensen met meer bezit, status
of macht hoger staan dan anderen.
➺ Een beroepsprestigeladder is wanneer ze vergeleken worden op basis van de
status van een beroep.
, Proefwerkweek periode 4
➺ Op basis van bezit en ongelijke verdeling hiervan.
♥ Het stijgen of dalen op de maatschappelijke ladder noemen we sociale mobiliteit. Dit kan
te danken zijn aan positietoewijzing en positieverwerving.
➺ Positietoewijzing; maatschappelijke oorzaken waardoor iemand op een bepaalde
positie terechtkomt, uit de macht van de betrokken mens. Bv mannen voordeel.
➺ Positieverwerving; het verkrijgen van een maatschappelijke positie door eigen
bijdrage. Mensen kunnen er wel iets aan doen.
In gesloten samenlevingen is er nauwelijks sociale mobiliteit, terwijl in open
samenlevingen juist heel veel ruimte is voor mobiliteit.
♥ Een verzorgingsstaat die tot op zekere ongelijkheid bestrijdt, heet een institutie: geheel van
geschreven en ongeschreven tegels om gedrag te reguleren. Gezamenlijk doel: solidariteit.
♥ Er zijn verschillende soorten goederen.
➺ Collectieve goederen zijn non-exclusief, niemand kan er van worden uitgesloten.
➺ Private goederen zijn goederen waarvoor mensen moeten betalen, zijn exclusief.
Als een samenleving of groep collectieve goederen tot stand wil brengen, noemen we dit een
collectieve actie. Het dilemma van de collectieve actie is de reden waarom en wanneer
mensen zich hiervoor in gaan zetten.
2.2 ♥ Macht
Macht is het vermogen om hulpbronnen in te zetten om bepaalde doelstellingen te bereiken
en de handelingsmogelijkheden van anderen te beperken of te vergroten.
♥ Als mensen samenwerken om een collectief goed te realiseren, heet dat collectieve actie.
Mensen kunnen er ook voor kiezen om er niet aan bij te dragen. De keuze om wel of niet mee
te werken heet het dilemma van de collectieve actie. Beide keuzes hebben hun voordelen.
Maar als niemand iets opoffert, komt het collectief goed niet tot stand.
➺ Actoren die wel profiteren maar niet bijdragen noemen we free riders. Dit gebeurt
op kleinschalig gebied, maar ook op grootschalig gebied (bv met oorlog).
♥ Dwang kan een oplossing zijn op het dilemma. Met macht kan een actor anderen te
verplichten mee te werken door anders negatieve sancties te stellen. In Nederland is dit de
staat. Als het de staat lukt om voor collectieve goederen te zorgen, krijgt ze meer legitimiteit.
♥ Hulp- of machtsbronnen zijn er in verschillende soorten:
➺ Affectieve machtsbronnen; invloed op grond van gevoel of emoties.
➺ Cognitieve machtsbronnen; invloed op basis van kennis.
➺ Economische machtsbronnen; invloed op basis van geld of het bezit van goederen.
➺ Politieke machtsbronnen; invloed van overheid of politieke machtsdragers.
Voordelen van het kopen van samenvattingen bij Stuvia op een rij:
Verzekerd van kwaliteit door reviews
Stuvia-klanten hebben meer dan 700.000 samenvattingen beoordeeld. Zo weet je zeker dat je de beste documenten koopt!
Snel en makkelijk kopen
Je betaalt supersnel en eenmalig met iDeal, creditcard of Stuvia-tegoed voor de samenvatting. Zonder lidmaatschap.
Focus op de essentie
Samenvattingen worden geschreven voor en door anderen. Daarom zijn de samenvattingen altijd betrouwbaar en actueel. Zo kom je snel tot de kern!
Veelgestelde vragen
Wat krijg ik als ik dit document koop?
Je krijgt een PDF, die direct beschikbaar is na je aankoop. Het gekochte document is altijd, overal en oneindig toegankelijk via je profiel.
Tevredenheidsgarantie: hoe werkt dat?
Onze tevredenheidsgarantie zorgt ervoor dat je altijd een studiedocument vindt dat goed bij je past. Je vult een formulier in en onze klantenservice regelt de rest.
Van wie koop ik deze samenvatting?
Stuvia is een marktplaats, je koop dit document dus niet van ons, maar van verkoper juliereijnders. Stuvia faciliteert de betaling aan de verkoper.
Zit ik meteen vast aan een abonnement?
Nee, je koopt alleen deze samenvatting voor €4,49. Je zit daarna nergens aan vast.
Is Stuvia te vertrouwen?
4,6 sterren op Google & Trustpilot (+1000 reviews)
Afgelopen 30 dagen zijn er 53068 samenvattingen verkocht
Opgericht in 2010, al 14 jaar dé plek om samenvattingen te kopen