Ovidius introductie
● Publius Ovidius Naso
● 43 v chr geboren, 1 jaar na moord caesar
● Ovidius had geen zin om braaf naar Augustus te luisteren (had best veel regels, waar
bv. Vergilius wel naar luistert)
● leefde tijdens pax augusta
● Goede afkomst (equites) plus opleiding retorica
● Ovidius had niet echt talent voor retorica zei hij zelf, maar voor poëzie → vader niet
blij mee
● Plots broer dood waarmee hij close was
● 3 keer getrouwd: 1e jong, 2e vrouw vreemdgegaan ofzo, 3e zelf verbannen
● Onduidelijk waarom verbannen: zegt zelf 'lied vergissing'
● Metamorfose is een epos
- Meestal over een held (maar niet bij metamorfose)
- Geschreven in een metrum
- Lang
- Goden (geen positieve rol in dit verhaal)
● Homerus leefde 750 v chr
https://tipsvoorschool.nl/ovidius-metamorfosen-vertaling/#semele
dactylus betekent snelheid/vreugde
en spondee traagheid/emotie
H6 Battus
Het was die tijd, waarin de huid van de herder je bedekte en een landelijke stok was je last
aan je linkerhand, en een herdersfluit was de last van de andere hand ongelijk wat zijn
zeven rieten pijpen betreft. En terwijl de liefde ter harte gaat terwijl jouw herdersfluit je
bedaart. Er wordt vermeld dat de koeien onbewaakt zijn afgedwaald in de Pylische velden.
De zoon van Atlas’ dochter Maria (mercurius) ziet hen en hij verbergt ze in de bossen met
de hem eigen sluwheid, nadat ze waren weggedreven. Niemand behalve een oude man die
bekend was op dit platteland had deze diefstal gemerkt. De hele buurt noemde hem Battus.
Hij bewaakte als bewaker het grasrijke dal en de grasrijke weilanden van de rijke Neleus en
de kuddes van edele merries. Hij (Mercurius) pakte hem (Battus) vast en nam hem terzijde
met zijn liefkozende hand en zei aan hem: ‘Wie jij ook bent, gast,
als iemand toevallig deze kuddes zal zoeken, ontken iets gezien te hebben, en opdat er niet
geen dank wordt betaald voor jouw daad, neem als beloning een glanzende koe en hij gaf
(een koe). Nadat de koe was aangenomen gaf de vreemdeling deze woorden terug: ‘Jij kan
veilig gaan, deze steen zal eerder spreken over jouw diefstal’ en hij toonde een steen. De
zoon van Jupiter doet alsof hij weggaat. Hij kwam spoedig terug en nadat zijn uiterlijk tegelijk
met zijn stem was veranderd, zei hij: ‘Boer, als je een aantal runderen langs dit pad hebt
zien gaan, doe moeite en neem het stilzwijgen weg van de diefstal. Er zal een koe
verbonden met haar stier aan jou als prijs gegeven worden. En de oude man zei, nadat de
winst was verdubbeld “ze zullen aan de voet van die bergen zijn” (en ze waren aan de voet
, van die bergen.) De kleinzoon van Atlas lachte en zei: “Verraad je mij aan mezelf
trouweloze? Verraad je mij aan mezelf? Hij veranderde de meinedige man in een keiharde
steen, die ook nu nog verrader wordt genoemd en de oude slechte naam in de steen is
helemaal niet verdiend.
H7 Aglauros, Mercurius en Minerva
Aglauros gestraft voor afpersing
Maar nadat ze (invidia) de slaapkamer van de dochter van Cercops was binnengegaan, ze
maakt bevelen en ze raakt besmeurd met roest de borst met stekelige hand aan en ze vulde
het hart met stekelige doornen en ze blaast schadelijke gif in en ze verspreidde het
pikzwarte gif over de botten en ze sprenkelde het in het midden van de long. En opdat de
oorzaken van de jaloezie zich later niet over een bredere ruimte verspreid, plaatst zij voor
ogen haar zuster en het gelukkige huwelijk van de zus en een god in schone gedaante en
maakt alles groot. Door die dingen geprikkeld wordt de dochter van Cecrops (Aglauros) door
verborgen verdriet weggevreten en zij zucht angstig in de nacht en angstig in de dag en zij
smelt in een langzame vergroting zeer ongelukkig, zoals brekend ijs smelt door een
onzekere zon en zij wordt niet minder verbrand door het goede van de gelukkige Herse, dan
wanneer er vuur wordt geplaatst onder doornige kruiden, en die geen vlammen geven, en
toch door een langzame milde warmte wordt verbrand. Vaak wilde ze sterven, opdat ze zulk
iets niet zag, vaak als de misdaad aan haar strenge vader wil vertellen; En tenslotte ging ze
telkens vlak voor de voordeur zitten om de komende god buiten te sluiten. Terwijl hij vleiende
woorden, smeekbeden en allervriendelijkste woorden sprak zei ze: “Hou op!” Ik zal me niet
bewegen, behalve als jij verdwijnt.’ ‘We blijven bij die afspraak’ zegt Cyllenius/Mercurius snel
en hij maakte met zijn hemelse staf de deuren open; maar zij kan haar zitvlak niet bewegen
als ze probeert met trage last te staan. Toch vecht ze om zich te verheffen met rechte rug,
maar de verbinding van haar knieën is verstijfd, kou glijdt door haar nagels en haar aders
zijn bleek door verloren bloed; zoals het slechte, ongeneeslijke kanker gewoon is wijd te
kruipen en de ongeschonden delen beschadiging toe te voegen zo komt de dodelijke winter
langzamerhand in de borst en de luchtwegen en de luchtpijpen sluit. Er was niet een
geprobeerd te praten en niet, als zij zou hebben geprobeerd had ze een uitweg voor de
stem; de steen had al de hals vast en de mond was hard geworden en ze zat als een
bloedeloos beeld. En de steen was niet wit; haar geest had haar gekleurd. Zodra de
kleinzoon van Atlas wraak nam voor de woorden en de goddeloze geest, verliet hij de naar
Pallas Athene genoemde landen en hij begaf zich naar de hemel met zwaaiende vleugels.
H9 Semele
Juno woedend en jaloers op Semele
Alleen de echtgenote van Jupiter spreekt niet uit of ze het goedkeurt of afkeurt, ze
verheugde zich over de ramp voor het huis van stamvader Agenor en ze draagt de haat die
opgevat was tegen de Tyrische minnares op de verwanten. Kijk ze betreurt dat Semele
zwanger is door het zaad van de grote Jupiter; terwijl zij de tong losmaakt voor
scheldpartijen, zegt ze: ‘Wat heb ik tot nu bereikt met al die scheldpartijen?’ Zij zelf moet
