Week 1
negentiende eeuw/begin twintigste eeuw
Waardoor verloor China zijn positie als regionale grootmacht (1842-1911)?
belangrijke jaartallen
1839-1860 Opiumoorlogen
1851-1864 Taipingopstand
1853-1868 Nianopstand
1899-1901 Bokseropstand
1911 Einde Qingdynastie en Chinese Keizerrijk
Qingdynastie: China als middelpunt van de wereld en keizer als zoon van de hemel
uitleggen wat het confucianisme is en hoe dit eeuwenlang voor stabiliteit zorgde in het
keizerrijk
- confucianisme: gedachtegoed dat zegt dat een land alleen in harmonie kan
voortbestaan wanneer iedereen in de samenleving zich aan zijn meerdere(n)
onderwerpt.
leer van 5 menselijke relaties: vader/zoon, heerser/onderdaan, man/vrouw, oudere
broer/jongere broer, vriend/vriend: hoger geplaatsten moeten vriendelijk en
welwillend zijn, lagergeplaatsen moeten gehoorzaam zijn en toewijding tonen. Veel
rituelen en omgangsvormen.
Het confucianisme zorgde ervoor dat de hiërarchische structuur van de samenleving
werd geaccepteerd. Keizer werd ondersteund door ambtenaren (mandarijnen).
Alleen zonen van rijke families konden studie krijgen om staatsexamens over
confucianisme af te leggen en zo ambtenaar te worden.
Keizer heeft steun uit de hemel.
verschillende factoren noemen voor het verzwakken van het centrale gezag in China in de
19e eeuw;
- China werd geteisterd door hongersnoden, want bevolking was sterk toegenomen
maar landbouwproductie niet.
- onvrede van bevolking vanwege corruptie van ambtenaren.
→ chinese bevolking komt in 19de eeuw meerdere malen in opstand. Ouderwetse
legers sloeg opstanden neer.
- leger had moeite met verdedigen van grenzen tegen Europese mogendheden.
beschrijven wat de gevolgen waren van het westers imperialisme in China;
beschrijven hoe het Chinese Keizerrijk tussen 1900 en 1911 tot een einde kwam.
Sinds 16de eeuw handel tussen China en Europa. Europa had bewondering voor China,
China zag Europeanen als Barbaren. Daarom beperkte China de handel.
vanaf 19de eeuw kreeg China ook te maken met modern imperialisme.
- Door industrialisatie had Europa technologische voorsprong op China. → Europese
mogendheden legden wil op aan Chinese keizer (modern imperialisme). Engelsen
hadden schijt aan handelsverboden en smokkelden producten (vooral Opium drug)
het land in. Opiumverslaving is groot probleem Keizer werd boos, nam Britse opium
, in beslag en liet het vernietigen → Opiumoorlogen (1839-1860) China vs. VK en later
FR. CH verloor beide oorlogen en moest ongelijke verdragen sluiten waardoor
Chinese markt openging: Steden in O en ZO open voor FR en VK, Europeanen
gingen ok dienst uitmaken in steden (patrouilles, belasting, recht spreken)
Andere landen gingen dit ook China onder druk zetten en ongelijke verdragen
tekenen en namen zelfs steden over, waardoor de keizer en overheid minder macht,
inkomen en gebied had → Chinese bevolking werd boos op buitenlanders en
Qingkeizers bestuur.
ongelijke verdragen: een reeks nadelige verdragen die buitenlandse mogendheden
in de 19de eeuw onder militaire druk van China afdwongen. Hongkong afstaan aan
VK, havens open, herstelbetalingen, eigen rechtspraak. ook voor FR en US
verschil 1ste en 2de opiumoorlogen weten?
- Chinezen wilde moderniseren naar westers model, ambtenaren hielden dat tegen →
Europezen machtiger CH overheid kon soc-eco problemen niet oplossen. →
uitbreken religieuze en politieke opstanden waarbij kloof arm en rijk en verschillende
etnische groepen naar voren kwam.
falend centraal gezag, slechte economische positie boeren, overstroming gele rivier,
kritiek op westerse invloed.
Taipingopstand (1851-1864): midden, zuiden & oosten delen van China verbrand,
leider dacht dat hij broer van jezus was en gezonden om Qingdynastie te beëindigen,
want keizer was geen Han-Chinees en werkte met westerlingen. wilde einde aan
confucianisme, gelijkheid mannen en vrouwen, opheffing ongelijke verdragen.
Nianoopstand (1853-1868): In het noorden ontstaan door hongerlijdende boeren die
verenigden en ging plunderen. geen politiek programma. Opstanden werkten niet
samen.
Waren soort van emancipatiebewegingen en verzet tegen imperialisme . Opstanden
lukten niet want hulp van Westerse mogendheden → veel doden en financiële
schade.
roep om modernisering ook bij Chinese hof.
Zelfversterkingsbeweging: Qing regime kan alleen overleven door Westen en Japan
te volgen op militair en bestuurlijk gebied (modernisering en betere betrekkingen met
westen). Beweging binnen regering → Staatsexamens afgeschaft en begin grondwet
na Bokseropstand, maar dynastie viel
botsing van waarden: traditionele onderwijs gezien als beter, mandarijn over
westerse wetenschap en leger, landbouw over industrie. China verliest
chinees-japanse oorlog en verliest respect, westerse landen nemen over.
Keizer probeert in korte tijd hervormingen door te voeren (periode van 100 dagen) →
- Bokseropstand 1899: Nationalistische, landloze boeren (boksers) komen in opstand
tegen westerse aanwezigheid in CH en keizer, ze vallen christelijke missionarissen
aan, vernietigen westerse bezittingen en blokkeerden ambassades. keizerin-weduwe
Cixi ging hen in 1900 steunen, opstand vooral tegen buitenlanders en niet keizer.
Buitenlandse mogendheden sloegen opstand hardhandig neer + breidden militaire
aanwezigheid uit en legden Qingregering zware straffen op (herstelbetalingen) →
haat tegen keizerlijk bestuur groeit.
vooral in Beijing
Ook haat want hervormingspogingen mislukten, want CH had geen geld om te
moderniseren + keizerlijke familie probeerden hervorming te vertragen + Keizer en
keizerin dood in 1908, nieuwe keizer is 3. → Chinese bevolking + veel militairen
, raakten vertrouwen kwijt in Qingregering, zij gingen bestuur niet gehoorzamen→
Nationale revolutie in 1911, einde keizerlijk bewind.
Sun Yat-sen en Yuan Shikhai leidden revolutie in 1911 en stichtten volksrepubliek in
1912.
Sun Yat-sen had kennis van westen, want in VS gestudeerd, wilde van China
moderne, westerse republiek maken op basis van 3 volksbeginselen: parlementaire
democratie, socialisme en nationalisme. Was betrokken bij eerder opstanden. Vader
van Chinese Republiek.
Yuan Shikai: militair en politicus, greep de macht na revolutie, was eerste president
en werd keizer
HC China - vraag 1 (deel 1), HC China - vraag 1 (deel 2), HC China - vraag 1 (deel 3), HC
China - vraag 1 (deel 4)
aantekeningen week 1
nieuwe zijderoutes om mee te doen aan wereldhandel en grootmacht te worden: china geeft
leningen aan andere landen voor aanleg infrastructuur.
Eerste Chinees-Japanse oorlog 1895: Hierbij verloor China
controle over Korea (was een tribuutstaat van Chinees
keizerrijk geweest)
Daarnaast moest China afstaan aan Japan en werd
veroordeeld tot betaling van een enorme schadevergoeding
19de eeuw voor Chinezen: eeuw van vernedering
1. machtige rijken: We zien Engeland (koningin Victoria),
Duitsland (Wilhelm 2) Frankrijk (symbool Marianne),
Rusland (tsaar Nicolas II) en Japan gebogen zitten
over China.
Deze spotprent beeld het verdelen van China uit. Ze zijn met
messen het land aan het verdelen. Achter hen staat een
Chinees die alles tot een halt probeert te roepen.
2. Zij willen graag handel en macht afdwingen op China,
na de Opiumoorlogen bleek China zwak te zijn, dus al
deze landen wilden van China hun invloedssfeer
maken.
3. VK wil China zodat Duitsland niet machtiger wordt, machtig door Opiumoorlogen
Duitsland wil China om machtiger te worden dan VK en doet mee aan ongelijke
verdragen
Rusland is nieuwsgierig naar mogelijkheden in China. Rusland probeert te voordeel
te halen van ongelijke verdragen en neemt delen van China in
Frankrijk kijkt mee maar heeft niet echt iets te zeggen, ze hadden een
bondgenootschap met Rusland en kijken daarom met Rusland mee. Gaan eigen
oorlog met China voeren en winnen.
japan heeft het mes weggelegd maar zit wel vooraan aan de tafel, ze kijken vooral
toe maar bemoeien zich niet echt met China. Zij hebben oorlog met China
gewonnen.
