Taak 11 ondervoeding bij ouderen
Probleemstelling: Wat houdt ondervoeding bij ouderen in?
Leerdoelen:
1. Wat is ondervoeding en wat zijn de prevalentiecijfers?
2. Hoe herken je ondervoeding en wat zijn de symptomen?
3. Wat zijn de gevolgen van ondervoeding?
4. Hoe kun je ondervoeding verhelpen/voorkomen? Wat zijn de richtlijnen voor ouderen om
gezond te blijven?
5. Wat zijn de oorzaken van ondervoeding?
6. Welke factoren zijn van invloed op de voedselkeuze?
7. Wat zouden ‘de kipfiletjes van oma’ kunnen verklaren?
Veel literatuur is breed, beperken tot leerdoelen. Je hoeft niet heel diep in te gaan over hoe het er in
een verpleeghuis aan toe gaat, het gaat om thuis wonende ouderen.
Uitwerking:
1. Wat is ondervoeding en wat zijn de prevalentiecijfers?
Ondervoeding is een voedingstoestand, waarbij een disbalans van energie, eiwit en andere
voedingsstoffen leidt tot meetbare nadelige effecten op lichaamssamenstelling, functioneren en
klinische resultaten. Bij ondervoeding neemt het lichaamsgewicht onbedoeld sterk af en/of gaat de
lagere energie-inname samen met tekorten aan essentiële voedingsstoffen. Bij ouderen wordt dit
vooral veroorzaakt door te weinig eiwitopname en een te lage energie-inname. Ook kan er sprake
zijn van vitamine en mineralen tekorten, zonder verandering van het lichaamsgewicht.
Ouderen die lijden aan ondergewicht of onbedoeld afvallen, hebben een groter risico op mortaliteit.
Overgewicht lijkt ook een probleem te zijn bij ouderen. Tot de leeftijd van 70 jaar neemt de
gemiddelde BMI toe. Het vetpercentage neemt hiermee dus ook toe terwijl de spiermassa bij
ouderen juist afneemt. De verhouding wordt dus nog schever.
Ondervoeding kan ook voorkomen bij mensen met een normaal gewicht of zelfs overgewicht.
Er wordt onderscheid gemaakt in drie syndromen waarbij ondervoeding een rol speelt:
- Cachexie multifactorieel syndroom dat gekarakteriseerd wordt door een doorgaand
verlies van skeletspiermassa (met of zonder verlies van vetmassa) kan niet volledig
gestopt worden met voedingsinterventies en leidt tot verminderd functioneren
- Sarcopenie leeftijd-geassocieerd verlies van skeletspiermassa en functionaliteit;
multifactorieel syndroom, veroorzaakt door veranderde anabole hormoonspiegels (o.a.
testosteron, oestrogenen, groeihormonen), verminderde energie- en eiwitinname,
verminderde lichamelijke activiteit, chronische ziekte, inflammatie (ontsteking)en
insulineresistentie.
- Wasting verlies van zowel spier- als vetmassa bij een ernstig tekort aan voeding (o.a.
anorexia nervosa, gewichtsverlies door verwaarlozing of eenzaamheid, etc.)
Frailty: toestand van leeftijd gerelateerde fysiologische kwetsbaarheid die voorkomt uit een
verstoorde homeostatische reserve en een verminderd vermogen om weestand te bieden aan
belasting. Drie van de volgende vijf verschijnselen moet aanwezig zijn als men wil spreken van frailty:
gewichtsverlies, uitputting, lichamelijk inactiviteit, lage loopsnelheid en lage handknijpkracht.
De Longitudinal Aging Study Amsterdam schat dat van de zelfstandig wonende ouderen zonder
thuiszorg 7% ondervoed is. Voor ouderen mét thuiszorg is dit tweemaal zo hoog (14%). Binnen een
instelling is één op de vier à vijf (20-25%) ondervoed. Verschillen in percentages per onderzoek
kunnen komen door verschil in onderzoekspopulatie, methode en data-analyses.
Voordelen van het kopen van samenvattingen bij Stuvia op een rij:
Verzekerd van kwaliteit door reviews
Stuvia-klanten hebben meer dan 700.000 samenvattingen beoordeeld. Zo weet je zeker dat je de beste documenten koopt!
Snel en makkelijk kopen
Je betaalt supersnel en eenmalig met iDeal, creditcard of Stuvia-tegoed voor de samenvatting. Zonder lidmaatschap.
Focus op de essentie
Samenvattingen worden geschreven voor en door anderen. Daarom zijn de samenvattingen altijd betrouwbaar en actueel. Zo kom je snel tot de kern!
Veelgestelde vragen
Wat krijg ik als ik dit document koop?
Je krijgt een PDF, die direct beschikbaar is na je aankoop. Het gekochte document is altijd, overal en oneindig toegankelijk via je profiel.
Tevredenheidsgarantie: hoe werkt dat?
Onze tevredenheidsgarantie zorgt ervoor dat je altijd een studiedocument vindt dat goed bij je past. Je vult een formulier in en onze klantenservice regelt de rest.
Van wie koop ik deze samenvatting?
Stuvia is een marktplaats, je koop dit document dus niet van ons, maar van verkoper wivdven. Stuvia faciliteert de betaling aan de verkoper.
Zit ik meteen vast aan een abonnement?
Nee, je koopt alleen deze samenvatting voor €2,99. Je zit daarna nergens aan vast.