Samenvatting
Bewustzijnsfilosofie samenvatting DEEL 2
- Instelling
- Tilburg University (UVT)
Beknopte, duidelijke samenvatting van deel 2 bewustzijnsfilosofie
[Meer zien]Voorbeeld 2 van de 13 pagina's
Voorbeeld 2 van de 13 pagina's
In winkelwagengesponsord bericht van onze partner
Voorbeeld van de inhoud
Nienke TeunissenBewustzijnsfilosofie Deel 2
Tilburg University – Psychologie
2022/2023
College 7: De natuurlijke methode
The Explanatory Gap
Fenomenaal bewustzijn: je subjectieve, persoonlijke ervaring hoe het is om te zijn
Probleem: hoe kan een materialistische theorie van bewustzijn, het fenomenale verklaren?
1. Verklaringskloof is epistemologisch probleem: een materialistische verklaring voor
het fenomenale misschien mogelijk, maar wij bezitten nog niet de cognitieve capaciteiten
nodige kennis ontbreekt
2. Verklaringskloof is metafysisch probleem: qualia (het fenomenale) zijn niet fysiek
een materialistische theorie kan nooit qualia verklaren, want materialisme is fout
Makkelijke problemen = causale rol/functie goed te benoemen, wetenschappelijk
onderzoeken welke breinstructuren functies vervullen (vb. hoe we informatie opslaan en
weer later oproepen)
Moeilijke problemen = kunnen niet zomaar worden onderzocht/opgelost, gaan over qualia,
het subjectieve gevoel en fenomenale bewustzijn
Argumenten tegen materialisme
Thomas Nagel ‘What is it like to be a bat?’
= een wezen heeft bewustzijn als het de ervaring heeft hoe het is om dat wezen te zijn
- Probleem: ‘hoe het is’ kan niet onderzocht worden, want niet objectief we kunnen alleen
iets zeggen over ons eigen bewustzijn, maar niet over dat van een ander
- Dit argument toont niet noodzakelijk aan dat materialisme fout is, maar er is een
epistemologisch probleem we hebben nog niet de nodige kennis
Frank Jackson: Mary de superwetenschapper
- Gedachte experiment: hypothetische situatie wordt voorgesteld om de waarschijnlijkheid en
gevolgen van een bepaald idee/theorie te overdenken (bv. intuïtiepompen van Daniel
Dennett: intuïtie opwekken en onthullen om antwoord te formuleren op probleem/vraag)
- (Hypothetisch) Mary kent alle objectieve, wetenschappelijke, fysieke feiten over
kleurervaringen. Ze bracht haar leven door in een zwart/wit/grijs-kamer en zag dus nooit
kleur. Ze weet van zwart-wit foto’s hoe bananen eruit zien en kent elk feit over de geel-
ervaring. Ze wordt een blauwe banaan aangeboden en zegt ‘ah, zo is het om geel te zien’.
Kennis-argument: intuïtie; Mary leert de subjectieve ervaring over geel (geel-quale),
ondanks kennis over alle materiële feiten over geel
- Dit argument toont niet noodzakelijk aan dat materialisme fout is, want de argumentatie van
Jackson is zelf problematisch:
1. Intuïties kunnen fout zijn
2. Jackson stelt te hoge eisen aan materialistische theorie van bewustzijn
David Chalmers Fenomenale zombies
- Een perfecte materiële kopie van onze wereld, maar zonder fenomenale eigenschappen
fenomenale eigenschappen zijn dan niet fysiek (weerlegging materialisme)
- Fenomenale zombie: fysiek identiek aan ons, geen fenomenaal bewustzijn, fysieke
eigenschappen zijn geen fenomenale eigenschappen
- Dit argument toont niet noodzakelijk aan dat materialisme fout is, want de argumentatie van
Chalmers is zelf problematisch:
, Nienke Teunissen
1. Wie zegt dat fenomenale zombies echt kunnen bestaan?
2. Chalmers gedachte-experiment verstrekt de aanname dat materialisme incorrect is
i.p.v. bewijzen dat materialisme incorrect is
Homicidal somnambulism (moorddadig slaapwandelen) & Blindsight (blindzien)
- Beide gevallen tonen aan dat we erg complexe/verrassende handelingen kunnen uitvoeren
zonder bewustzijn kunnen fenomenale zombies dan toch bestaan?
- Kenneth (HS) en Graham (BS) zijn geen zombies:
1. Fysieke verschillen hebben geleid tot verschil in bewuste ervaring
2. Functioneren vaak niet zoals ‘normaal bewuste’ mensen
Colin McGinn epistemologisch probleem
- Er is wel een wetenschappelijke, materialistische verklaringen van fenomenaal bewustzijn
mogelijk, maar we hebben nog niet de nodige cognitieve capaciteiten om het lichaam-geest
debat op te lossen
- 2 manieren lichaam-geest relatie onderzoeken:
1. Brein als startpunt (neurowetenschap): hoeven geen mentale concepten te
introduceren, alles kan verklaard worden zonder te refereren naar bewustzijn
2. Geest als startpunt (introspectie): hoeven geen fysieke elementen te introduceren,
zoals brein/lichaam
- McGinn zegt dat we het geest-lichaam probleem nooit op kunnen lossen: 1 & 2 zijn of brein
of geest centered, hij heeft deze niet gecombineerd (Owen Flanagan wel)
- Enerzijds toont dit argument niet aan dat materialisme fout is geen metafysisch probleem
- Anderzijds toont dit argument wel aan dat materialisme fout is fenomenaal bewustzijn/
lichaam-geestdebat kan nooit op materialistische manier verklaard worden want we
beschikken niet over de kennis
Natuurlijke Methode
Owen Flanagan Natuurlijke methode
Als je twee of meer van deze disciplines combineert, vergaar je kennis die je niet had kunnen
vergaren met slechts 1 van deze: fenomenologie, neurowetenschap & psychologie
Voorbeelden natuurlijke methoden toepassen:
1. De Penfield Homunculus: ontdekking van welke delen van het menselijk brein gelinkt
zijn aan verwerken van motorische en sensorische functies door een combinatie van
hersenonderzoek en fenomenologie van zijn patiënten
2. Depressie: fenomenologisch karakter (sombere stemming, verlies interesse/plezier) en
neurologisch onderzocht om behandeling te vinden: tijdens stress komen hormonen vrij
die effect hebben op bepaalde hersendelen
College 8: The Grand Illusion
Moeilijke probleem als illusieprobleem
Moeilijke probleem = hoe kunnen we fenomenaal bewustzijn/ subjectieve ervaringen
verklaren vanuit een materialistische theorie?
Illusionisme: we kunnen ons erg vergissen over onze eigen bewuste ervaringen, omdat ze
niet altijd zijn zoals ze voor ons lijken
Daniel Dennett: we hebben geen idee wat fenomenaal bewustzijn is, dus we kunnen het niet
verklaren
Het moeilijke probleem wordt een illusieprobleem: we moeten onze illusies of
misvattingen over subjectieve ervaringen verklaren
Voordelen van het kopen van samenvattingen bij Stuvia op een rij:
Verzekerd van kwaliteit door reviews
Stuvia-klanten hebben meer dan 700.000 samenvattingen beoordeeld. Zo weet je zeker dat je de beste documenten koopt!
Snel en makkelijk kopen
Je betaalt supersnel en eenmalig met iDeal, creditcard of Stuvia-tegoed voor de samenvatting. Zonder lidmaatschap.
Focus op de essentie
Samenvattingen worden geschreven voor en door anderen. Daarom zijn de samenvattingen altijd betrouwbaar en actueel. Zo kom je snel tot de kern!
Veelgestelde vragen
Wat krijg ik als ik dit document koop?
Je krijgt een PDF, die direct beschikbaar is na je aankoop. Het gekochte document is altijd, overal en oneindig toegankelijk via je profiel.
Tevredenheidsgarantie: hoe werkt dat?
Onze tevredenheidsgarantie zorgt ervoor dat je altijd een studiedocument vindt dat goed bij je past. Je vult een formulier in en onze klantenservice regelt de rest.
Van wie koop ik deze samenvatting?
Stuvia is een marktplaats, je koop dit document dus niet van ons, maar van verkoper nienketeunissen1. Stuvia faciliteert de betaling aan de verkoper.
Zit ik meteen vast aan een abonnement?
Nee, je koopt alleen deze samenvatting voor €3,49. Je zit daarna nergens aan vast.
Is Stuvia te vertrouwen?
4,6 sterren op Google & Trustpilot (+1000 reviews)
Afgelopen 30 dagen zijn er 52928 samenvattingen verkocht
Opgericht in 2010, al 14 jaar dé plek om samenvattingen te kopen