Farmaco stat
SMAK
- Samenvatting
o Beschrijving casus: allergie, intoxicatie, zwangerschap, co-morbiditeit, medicatie
o Indicatie therapie
o Therapeutisch doel
Bij pijn verbetering binnen een week
Bij antibiotica binnen 48 uur verbetering
- Mogelijkheden
o Standaardtherapie
o Niet-medicamenteus
o Medicamenteus
- Argumentatie
o Afweging
o Geschiktheid patiënt (contra-indicaties, interacties, allergie en gebruiksgemak)
- Keuze
o Recept
o Controleafspraken
Recept
- R: stofnaam, dosering, toedieningsvorm
o Bv Ciprofloxacine 500 mg tablet
- Da: af te leveren hoeveelheid (aantal stuks)
o Bv 28 stuks
- S: inname instructies, dosering, waarschuwingen, dosering (hoeveel tabletten) d.i.m.m. als
door arts toegediend
o Bv 2dd 1 tablet oraal innemen, 14 dagen, kuur afmaken, Rennie 4 uur na inname
ciprofloxacine innemen
Astma
Betekenis Reversibele (allergische) chronische ontsteking van de luchtwegen door
hyperreactiviteit, waardoor toename van exsudaat, oedeem van het
slijmvlies en spasme van bronchiale musculatuur ontstaat
Symptomen Hoesten, expiratoir piepende ademhaling en benauwdheid
Prognose Achteruitgang longfunctie door destructie alveolaire wand en
irreversibele fibrosering en emfyseem
Therapeutisch doel Oorzaken wegnemen, verminderen chronische ontsteking en
voorkomen exacerbaties
Behandeling niet- Vermijden prikkels en allergenen, stoppen met roken, indien nodig
medicamenteus jaarlijks griepvaccinatie
Behandeling 1. Bij klachten <1x per week: kortwerkend inhalatie bèta-
medicamenteus sympathicomimetica (Bricanyl, Salbutamol)
2. Bij klachten >1x per week en <2x per maand: kortwerkend bèta-
sympathicomimetica (bricanyl, salbutamol) en inhalatie
corticosteroïden (beclomethason, budesonide of fluticason)
3. Bij dagelijkse klachten: inhalatie corticosteroïden verhogen of
langwerkend bèta-sympathicomimetica (formoterol, salmeterol)
, 4. Bij continue klachten: hoge dosis inhalatiecorticosteroïden
(beclomethason, budesonide of fluticason) + langwerkend bèta-
sympathicomimetica (formoterol, salmeterol) of Xanthine
derivaat (Theofylline) of muscarine-antagonist (Ipratropium),
indien nodig per os lage dosis corticosteroïden (prednison)
Indien inhalatie niet mogelijk: salbutamol i.m./i.v.
Bij status astmaticus doorverwijzing longarts, salbutamol i.m./i.v.
Salbutamol Werking
- Selectieve bèta-2 adrenoreceptoragonist. Activering van bèta-2-
receptoren leidt tot omzetting van ATP in cAMP, waardoor
calcium verlaagt wordt. Ook remt het de afgifte van
ontstekingsmediatoren en cytokinen door ontstekingscellen in
de luchtwegen
Dosering
- Dosisaerosool 100-200 microgram z.n. max 800/dag kinderen
max 400/dag, kinderen onder 4 100 microgram via babyinhaler
Hoeveelheid
- 100 microgr/dosis
- 200 doses per verpakking
Bijwerkingen
- Tachycardie, hoofdpijn, duizeligheid, zweten, rusteloosheid,
maakverandering, misselijkheid, fijne tremor van handen en
vingers, irritatie van mond en keel, zelden problemen hart
Contra-indicaties
- Geen klinisch relevante contra-indicaties
Interacties
- Bèta-blokker, antagoneren de werking van salbutamol
- Sympathicomimetica of anticholinergica geeft additief effect
- Ipratropiumbromide geeft aanval nauwe-kamerhoekglaucoom
- Anesthesie met gehalogeneerde koolwaterstoffen geeft
aritmieën
- Kinidine, disopyramide, fenothiazinen, antihistaminica en
tricyclische antidepressiva geeft verlenging van het QT-c interval
- Diuretica, corticosteroïden of theofylline geeft hypokaliëmie
Bricanyl/terbutaline Werking
- Werking op beta-2-receptoren van tracheale en bronchiale
musculatuur. Bij hoge dosering wordt er ook aangegrepen op
bèta-1. Er wordt cAMP en PKA gevormd, dit leidt tot relaxatie
van bronchiale gladde spiercellen en dus bronchusverwijding
Dosering
- 250-500 microgr z.n. max 1000 microg met tussenpoos van 2
min per inhalatie, max 4000 microgr/dag
- Kinderen >_ 4 500-1000 microg z.n. 1-4x/dag
Hoeveelheid
- 250 microgr/dosis
- 120 doses per verpakking
Toediening
- Na elk gebruik mond spoelen
Bijwerkingen
- Tremor, hoofdpijn, tachycardie, palpitaties, spierkrampen,
hypokaliaemie, zelden hartproblemen
, Contra-indicaties
- Hypertrofiche cardiomyopathie
Interacties
- Bèta blokkers, antagoneren de werking van terbutaline
- Diuretica, corticosteroïden of theofylline geven hypokaliaemie
- Gelijktijdig gebruik met theofylline vermeerdert kans op
tachyaritmieën en acuut overlijden
- Halothaananesthesie geven toegenomen kans op aritmieën
- Systemische corticosteroïden geven hogere kans op
hyperglycemie
Beclometason Werking
- Ontstekingsremmende werking
Dosering
- Volwassenen: 300-400 microgr/dag in 2-4 doses, begindosering
200 microgr 2x/dag, max 1000 microgr/dag aerosool.
Inhalatiepoeder 400-800 microgr/dag in 2 doses
- Kinderen 100-400 microgr/dag in 2-4 doses, begindosering 100
microgr 2x/dag, max 500 microgr/dag aerosol
Hoeveelheid
- 50, 100 of 250 microgr/dosis
- 200 doses per verpakking
Toediening
- Na gebruik mond spoelen
Bijwerkingen
- Orofaryngeale cadidiase, heesheid, geïrriteerde keel
Contra-indicaties
- Status-asthmaticus
- Tuberculose
- Herpes simplex
Interacties
- Systemische corticosteroïden geeft meer kans op hyperglycemie
Wordt overgegeven via moedermelk
Budesonide Werking
- Glucocorticoïd, ontstekingsremmend effect
Dosering
- Onderhoudsbehandeling astma
- Boven 12 jaar: Dosisaerosool: 200 microg 2-4x/dag, max 1600
microgr/dag. Vernevelvloeistof 500-1000 microgr in 2 doses,
max 1500-2000 microgr/dag. Inhalatiepoeder: 200-400 microg
1-4x/dag
- Kinderen tot 12 jaar: 250-1000 microgr/dag vernevelvloeistof,
200-400 microgr/dag
Hoeveelheid
- 200 microgr/dosis
- 200 doses per verpakking
Toediening
- Na gebruik mond spoelen
Bijwerkingen
- Geïrriteerde keel, heesheid, orofaryngeale candidiasis, hoest,
slikproblemen, psychomotorische hyperactiviteit,
slaapstoornissen, angst, depressie, tremor, cataract, wazig zien,
, spierkramp
Contra-indicaties
- Geen klinisch relevante contra-indicaties
Interacties
- CYP3A4-remmers zoals cobicistat, itraconazol, ketoconazol, HIV-
proteaseremmers, erytromycine en claritromycine verhogen
plasmaspiegels budesonide
- Systemische corticosteroïden geven hogere kans op
hyperglycemie
Wordt overgegeven via moedermelk
Fluticason Werking
- Glucocorticoïd, ontstekingsremmende werking
Dosering
Volwassenen boven 16: begindosering 100 microgr 2x/dag, max
2000 microgr/dag. Bij ernstige astma: vernevelvloeistof 500-
2000 microgr 2x/dag
Kinderen 4-16: dosisaerosol/inhalatiepoeder: begindosering 50
microgr 2x/dag. Bij ernstige astma: vernevelvloeistof 500-1000
microgr 2x/dag
Kinderen tot 4: aerosol: 100 microgr 2x/dag met babyinhaler
Hoeveelheid
- 50, 125 of 250 microg/dosis
- 120 doses per verpakking
Toediening
- Na gebruik mond spoelen
Bijwerkingen
- Orofaryngeale candidiase, heesheid, kneuzingen, pneumonie,
bronchitis, overgevoeligheidsreacties huid
Contra-indicaties
- Geen klinisch relevante contra-indicaties bekend
Interacties
- CYP3A4-remmers zoals ritonavir, itraconazol, cobicistat,
ketoconazol en matig sterke CYP3A4-remmers zoals
erytromycine verhogen plasmaconcentratie van fluticason
- Systemische corticosteroïden grotere kans op hyperglycemie
Formoterol Werking
- Langwerkend bèta-2-sympathicomimeticum
Dosering
- Volwassenen: 6-12 microgr 1-2x/dag max 48 microgr/dag
- Kinderen >_ 6: 12 microgr 1-2x/dag max 24 microgr/dag
Hoeveelheid
- 12 microg/dosis
- 120 doses per verpakking
Toediening
- Voor gebruik goed schudden
Bijwerkingen
- Tremor, hoofdpijn, palpitaties, duizeligheid, spierkramp,
misselijkheid, hoesten, hartproblemen,
overgevoeligheidsreacties
Contra-indicaties
- Geen klinisch relevante contra-indicaties