Samenvatting
Samenvatting Maatschappijleer thema 1: Wat is maatschappijleer
- Vak
- Maatschappijleer
- Niveau
- VWO / Gymnasium
Samenvatting maatschappijleer thema 1 over wat is maatschappijleer en rechtsstaat.
[Meer zien]Voorbeeld 2 van de 10 pagina's
Voorbeeld 2 van de 10 pagina's
In winkelwagengesponsord bericht van onze partner
Verkoper
Volgen
Voorbeeld van de inhoud
Thema 1 ‘wat is maatschappijleer?’Hoofdstuk 1: maatschappelijke vraagstukken
Er kan een spanning bestaan tussen het belang van een individu en van het collectief.
In onze samenleving ontstaan er situaties waarin visies en belangen van groepen
mensen botsen en die daarom vragen om een gemeenschappelijke oplossing. Deze
situaties en de zoektocht naar oplossingen voor de problemen die in zo’n situatie
ontstaan, noemen we maatschappelijke vraagstukken.
Wanneer mensen het niet met elkaar eens zijn over regels en afspraken wordt er vaak
gezocht naar een compromis.
Onze standpunten en ideeën worden bepaald door onze waarden. Waarden zijn
uitgangspunten of principes die mensen belangrijk vinden in hun leven en die ze
nastreven. De waarden die je belangrijk vindt hebben te maken met je
standplaatsgebondenheid. Uit waarden kunnen idealen ontstaan: zaken die je graag
zou willen bereiken in je leven. Waarden leiden tot gedragsregels, deze regels noemen
we normen.
Als waarden en normen van verschillende groepen in de samenleving botsen, kan er een
maatschappelijk vraagstuk ontstaan.
We spreken van een maatschappelijk vraagstuk als:
1. Grote groepen in de samenleving de gevolgen ervan ondervinden.
Maatschappelijke vraagstukken gaan over problemen op macroniveau, maar de
gevolgen zijn te merken op microniveau, ofwel individueel niveau.
2. Tegengestelde belangen meespelen.
Voor elk vraagstuk bestaan er verschillende belangen, het voor- of nadeel dat iemand
ergens bij heeft. Die belangen kunnen ontstaan uit verschillende sociaal-economische
posities. Je hebt niet altijd een uitgesproken mening over iets omdat je het van twee
kanten begrijpt, dan spreek je van een dilemma, een lastige keuze uit 2 of meer
alternatieven die allemaal duidelijke nadelen hebben.
3. Een gemeenschappelijke oplossing nodig is.
Het oplossen van maatschappelijke vraagstukken is in handen van politici, de oplossing
brengt vaak nieuwe regels en wetten met zich mee.
Het constant veranderen van normen, waarden en belangen noem je de dynamiek van
de samenleving.
Deze is afhankelijk van:
- de tijd
- de plaats
- de groep
1
, Bij het vaststellen van regels heb je te maken met macht, het vermogen om het gedrag
van anderen dwingend te beïnvloeden. Macht die geaccepteerd is noemen we gezag.
Macht van bijvoorbeeld de burgemeester noemen we formele macht. Formele macht is
in de wet vastgesteld, informele macht niet. Bij informele macht beïnvloeden mensen
elkaar zonder een formeel systeem van regels en sancties.
De manier waarop iemand het gedrag van anderen kan beïnvloeden, heeft te maken
met welke machtsbronnen (middelen waarmee je het gedrag van mensen kunt
beïnvloeden) hij tot zijn beschikking heeft. Bijvoorbeeld geld, functie of beroep.
Er is in onze maatschappij sociale ongelijkheid, daarmee bedoelen we:
- Maatschappelijke kansen
- Financiële middelen
- Politieke macht
Er kan alleen een samenleving zijn als er sociale cohesie is. Daarmee wordt bedoelen
we de mate waarin mensen door onderlinge bindingen het gevoel hebben bij elkaar te
horen. In elke samenleving is er een sterke interdependentie: mensen zijn afhankelijk
van elkaar. Sociale cohesie is daarom belangrijk om een samenleving succes te laten
zijn.
Hoofdstuk 2: kennis van zaken
De media is de belangrijkste zender van informatie en wij zijn de ontvanger van
informatie. Vanwege het grote belang van informatie noemen we onze samenleving ook
wel een informatiesamenleving. Je weet nooit of alles wat je ziet klopt daarom is het
goed om kritisch te kijken, dat doe je door hierop te letten:
- Zender
- Doel
- Actualiteit
- Bronnen
- Hoor en wederhoor
- Komt de informatie overeen met andere bronnen?
Objectieve informatie zijn feiten en subjectieve informatie meningen. Zenders proberen
vaak zo objectief mogelijk te zijn, ontvangers nemen die informatie subjectief waar. Je
standplaatsgebondenheid geeft je als het ware een subjectieve bril die je ontwikkelt, dat
heet je referentiekader (alles wat je aan kennis, ervaring, waarden normen en
gewoontes bezit). En met de subjectieve bril pas je nieuwe informatie aan, aan je
referentiekader. Dat noemen we selectieve perceptie.
Om journalisten zo betrouwbaar mogelijk te houden is er persvrijheid, dat is een
onderdeel van vrijheid van meningsuiting. Bij persvrijheid hoort vrijheid van
nieuwsgaring en dat houdt in dat journalisten toegang krijgen tot relevante documenten
en deze zonder bemoeienis kunnen publiceren. Als de berichtgeving in een land
gecontroleerd wordt door een controlerende macht, dan spreken we van censuur.
1
Voordelen van het kopen van samenvattingen bij Stuvia op een rij:
Verzekerd van kwaliteit door reviews
Stuvia-klanten hebben meer dan 700.000 samenvattingen beoordeeld. Zo weet je zeker dat je de beste documenten koopt!
Snel en makkelijk kopen
Je betaalt supersnel en eenmalig met iDeal, creditcard of Stuvia-tegoed voor de samenvatting. Zonder lidmaatschap.
Focus op de essentie
Samenvattingen worden geschreven voor en door anderen. Daarom zijn de samenvattingen altijd betrouwbaar en actueel. Zo kom je snel tot de kern!
Veelgestelde vragen
Wat krijg ik als ik dit document koop?
Je krijgt een PDF, die direct beschikbaar is na je aankoop. Het gekochte document is altijd, overal en oneindig toegankelijk via je profiel.
Tevredenheidsgarantie: hoe werkt dat?
Onze tevredenheidsgarantie zorgt ervoor dat je altijd een studiedocument vindt dat goed bij je past. Je vult een formulier in en onze klantenservice regelt de rest.
Van wie koop ik deze samenvatting?
Stuvia is een marktplaats, je koop dit document dus niet van ons, maar van verkoper snieuweboer. Stuvia faciliteert de betaling aan de verkoper.
Zit ik meteen vast aan een abonnement?
Nee, je koopt alleen deze samenvatting voor €6,49. Je zit daarna nergens aan vast.
Is Stuvia te vertrouwen?
4,6 sterren op Google & Trustpilot (+1000 reviews)
Afgelopen 30 dagen zijn er 62491 samenvattingen verkocht
Opgericht in 2010, al 14 jaar dé plek om samenvattingen te kopen