Intoxicaties
Definitie intoxicatie
Toestand die ontstaat na het in- of opnemen van een voldoende hoeveelheid van een vergif om
symptomen te veroorzaken
Indeling:
- Intentioneel: Expres: auto-intoxicaties en genotsmiddelen
- Accidenteel: Perongeluk; kinderen, thuis en werkplek (medicatie)
Interactie met andere middelen
Onopgemerkte verslechtering van nierfunctie of leverfunctie
Onjuiste inname
Belangrijk
- ABCDE-opvang en een heteroanamnese
- Na ongeveer 6 uur kun je inschatten waar iemand zit (verbeterd of verslechterd)
Gevaarlijke intoxen: TCA-triciclische antidepressiva, paracetamol, insuline
Soorten vergiften
- Bijtende stoffen (carrosiva)
- Petroleumproducten (benzine etc.)
- Irriterende stoffen (detergentia)
- Gasvormige stoffen (o.a. chloordamp/CO)
- Systemische vergiften
o Hypnotica
o Psychofarmaca
o Analgetica
o Planten/paddenstoelen
Middelen
- Benzodiazepinen vaak ‘nuttig’ bij mengintoxicatie vanwege couperende werking (als je
ander middel stuipen/epilepsie geeft), uitslapen, IC opname; je hebt geen beschermende
reflexen (bijv. hoesten bij aspiratie, A vrij houden)
- Beta-blokkers en calciumantagonisten geleidingsstoornissen met bradycardie en
hypotensie (ECG!), erg gevaarlijk, let op slow-release
- Digoxine verwardheid, delier, ernstige ritme-stoornissen (ECG!)
- Tricyclische anti-depressiva geleidingsstoornissen (ECG!), epileptische insulten
- Lithium tremoren, bewustzijnsdaling, gestoorde nierfunctie, insulten, ritmestoornissen
(ECG!)
Paracetamol Metaboliet is toxisch. Gluthatione zorgt ervoor dat er geen leverschade is. Is
verminderd bij anorexie en alcohol. De eerste 8 uur heb je zelf nog gluthatione. Daarna moet je aan
gaan vullen met acetylcysteine
- Normale maximale dosis 4gr/dag
- Overdosering bij >150 mg/kg
- Risico op (fatale) hepatitis
- Te voorkomen met N-acetylcysteïne
Probleem: eerste 24 uur weinig symptomen, anamnese onbetrouwbaar
, Meestal ongecompliceerd: benzo’s, opiaten, GHB
Soms met ernstige gevolgen: beta-blokkers en calciumantagnositen, TCA’s, paracetamol
Acute toxiciteit
Irreversibele celschade
- Directe beschadiging (alkali, zuren)
- Indirecte beschadiging (paracetamol)
Reversibele celschade of verlies van cel functie
- Receptor gemedieerd (benzodiazepine)
- Niet-receptor gemedieerd (CO)
Benader een patiënt via de ABCDE-methodiek
A: cervicale wervelkolom, luchtweg vrijmaken, uitzuigen en zuurstof geven. Intubatie bij sterk
verlaagd bewustzijn en bedreigde luchtweg. Wees zeer terughoudend met antidota gezien acute
onttrekking bij bijvoorbeeld cocaïne.
B: onderzoek ademfrequentie, kleur, longgeluiden. Saturatie evt icm bloedgas (pas op voor HbCO), O2
toedienen, zonodig behandelen van longoedeem/ bronchospasmen/ pneumothorax, eventueel
naloxone op proef
C: onderzoek acra, hartfrequentie, RR, harttonen, capillary refill, CVD, auscultatie buik, reflexen. Lab:
nierfunctie, leverenzymen, elektrolyten, bloedgas, glucose, buis voor toxicologisch
onderzoek. ECG. Behandel: plaats twee infusen, verder afhankelijk van het beleid
D: onderzoek EMV, pupillen, nekstijfheid, glucose. Opiaten: pinpoint pupillen.
Wijde pupillen: stimulerende middelen
E: temperatuur, huidafwijkingen en uitwendige letsels, tekenen van IV-drugsgebruik of
subcutane injectie. Bij hoge temp: denk aan sepsisprotocol en eventueel koelen.
NB: Look, listen, feel smell.. (onrust, trekkingen, pupilgrootte, hallucinaties,
temperatuur, alcohol, spuitlittekens, huidskleur, speekselproductie.
Secondary assessment: informatie verzamelen; ernst (blootstelling; wat, wanneer,
hoe, lege strips, wanneer was patiënt nog goed), verschijnselen (andere diagnoses mogelijk?). CAVE:
Vaak onbetrouwbaar; onduidelijk of niet hele waarheid bekend.
Kijk vooral na hoe ziek de patiënt is
Wanneer denken aan toxicatie
- Bewustzijn verlaagd
- Afwijkende pupillen
- Verwardheid
- Onbegrepen ritmestoornissen
- Onbegrepen zuur zijn
- Onbegrepen hyhperthermie
Toxidromen
Een toxidroom of toxisch syndroom is een verzameling klachten en symptomen die een indicatie
vormen voor vergiftiging met een toxische stof uit een specifieke groep.
Wordt gebruikt om uit te vogelen wat mensen hebben ingenomen
Toxidroom-onderzoek
- 4 vitale kenmerken: AF, RR, HF en temp
- Bewustzijn
- Pupilgrootte