Wanneer heb je kennis?
Plato zegt dat iemand kennis van iets heeft wanneer:
Het waar is
Die persoon het gelooft
De persoon gerechtvaardigd is om het te geloven
Justified true believe: Wanneer iemand iets gelooft door een verkeerde reden die toch
aangenomen kan worden als kennis.
Gettier-probleem: Kritiek op justified true believes → wanneer aan alle kenmerken van
kennis voldaan is maar het toch blijkt dat de situatie anders in elkaar zit.
Empirisme vs. Rationalisme
Empirisme: Door zintuigen te gebruiken vergaar je kennis, door simpele ideeën samen te
voegen kunnen we zo complexe ideeën opstellen. → de mens wordt zonder kennis geboren,
we zijn een tabula rasa.
Rationalisme: Geloven dat we kennis moeten opdoen aan de hand van ons verstand, we
moeten onze ratio vertrouwen aangezien we onze zintuigen niet altijd kunnen vertrouwen.
Realisme vs. Idealisme
Realisme: Gelooft dat de wereld écht is → het bestaat buiten jezelf om. De wereld in
onafhankelijk van jezelf.
Idealisme: Gelooft dat de wereld afhankelijk bestaat → het bestaan van objecten in de
werkelijkheid is afhankelijk van de waarneming door een bewustzijnsvorm. De wereld bestaat
alleen wanneer die wordt waargenomen door een waarnemend subject.
John Locke
Empirist → mens is een tabula rasa
De mens gebruikt simpele ideeën om samengestelde, complexe ideeën op te stellen.
Realist: De wereld bestaat onafhankelijk van een waarnemend subject.
We nemen de wereld niet direct waar → sluier van waarnemingen, dit zorgt voor het
brugprobleem: hoe weet je dat wat je waarneemt het juiste beeld van de werkelijkheid
weergeeft.
, Primaire kwaliteit: eigenschappen die je met meerdere zintuigen kan weernemen (kromme
banaan kun je zien en voelen.)
Secundaire kwaliteit: eigenschappen die met maar een zintuig kan waarnemen (gele banaan
kun je alleen zien).
→ Verklaring van Locke: er ligt een werkelijkheid ten grondslag aan zintuigelijke ervaring, er
bestaat dus los van jezelf een object met eigenschappen. Secundaire kwaliteiten zijn
waarnemersafhankelijk. (Een banaan is van de buitenwereld afhankelijk of hij geel is, maar
onafhankelijk of hij krom is)
Locke bewijst het bestaan van een onafhankelijke werkelijkheid door middel van primaire
kwaliteiten.
George Berkeley
Empirist (maar het niet eens met Locke)
Maakt geen onderscheid tussen primaire en secundaire kwaliteiten (wanneer je een rode appel
ziet dan zie je dat hij zowel rood als rond is → je neemt ze tegelijkertijd waar). → Als we
ervaring als uitgangspunten nemen, dan moeten we het onderscheid tussen primaire en
secundaire eigenschappen verwerpen.
Idealist: alle eigenschappen bestaan slecht bij de gratie van de waarneming, ze hebben
buiten die waarneming geen bestaan.
‘Esse est percipi’
→ Zijn, is waargenomen worden. Iets bestaat alleen als het waargenomen wordt. → als iets
op geen enkele manier wordt waargenomen dan bestaat het niet.
→ Dit idee leidt tot het probleem van de bestendigheid van de wereld. Berkeley lost dit op
door te stellen dat er één centrale waarnemer is, die altijd alles onophoudelijk waarneemt →
God. Doordat hij altijd alles waarneemt is de het bestendige bestaan van de wereld
gegarandeerd. → Objectief idealisme Wanneer God niet meer alles zou waarnemen zou het
bestaan van de wereld niet gewaarborgd zijn.
David Hume
Empirisme is de meest radicale vorm
→ Hij verwerpt het idee van causaliteit (de wet van oorzaak en gevolg). Ook al nemen we een
gebeurtenis waar die lijkt voor te komen uit een andere gebeurtenis dan kunnen we nog steeds
niet garanderen of actie B echt het gevolg is van actie A. → Doordat je een actie of een
gevolg niet kan waarnemen kunnen we niet in causaliteit geloven. → causaliteit is niet te zien
en dus erkent een empirist het niet.
Voordelen van het kopen van samenvattingen bij Stuvia op een rij:
Verzekerd van kwaliteit door reviews
Stuvia-klanten hebben meer dan 700.000 samenvattingen beoordeeld. Zo weet je zeker dat je de beste documenten koopt!
Snel en makkelijk kopen
Je betaalt supersnel en eenmalig met iDeal, creditcard of Stuvia-tegoed voor de samenvatting. Zonder lidmaatschap.
Focus op de essentie
Samenvattingen worden geschreven voor en door anderen. Daarom zijn de samenvattingen altijd betrouwbaar en actueel. Zo kom je snel tot de kern!
Veelgestelde vragen
Wat krijg ik als ik dit document koop?
Je krijgt een PDF, die direct beschikbaar is na je aankoop. Het gekochte document is altijd, overal en oneindig toegankelijk via je profiel.
Tevredenheidsgarantie: hoe werkt dat?
Onze tevredenheidsgarantie zorgt ervoor dat je altijd een studiedocument vindt dat goed bij je past. Je vult een formulier in en onze klantenservice regelt de rest.
Van wie koop ik deze samenvatting?
Stuvia is een marktplaats, je koop dit document dus niet van ons, maar van verkoper merelvanderzouwen. Stuvia faciliteert de betaling aan de verkoper.
Zit ik meteen vast aan een abonnement?
Nee, je koopt alleen deze samenvatting voor €6,49. Je zit daarna nergens aan vast.