Samenvatting
Samenvatting van de module 'bloed en bloedsomloop'
- Vak
- Biologie
- Niveau
- VWO / Gymnasium
Samenvatting van de module 'bloed en bloedsomloop' op vwo-niveau
[Meer zien]Voorbeeld 2 van de 6 pagina's
Voorbeeld 2 van de 6 pagina's
In winkelwagengesponsord bericht van onze partner
Voorbeeld van de inhoud
Module 9, Bloed en bloedsomloop5 liter bloed
● 2 liter cellen (rode bloedcellen, witte bloedcellen, bloedplaatjes)
○ al deze cellen geproduceerd in rode beenmerg
● 3 liter plasma: bloed zonder bloedcellen (doorzichtig/geel)
○ bevat: zouten, voedingsstoffen, gassen, hormonen, plasma-eiwitten,
afvalstoffen
○ serum: bloed zonder bloedcellen & stollingsfactoren (doorzichtig/helder)
Homeostase: het handhaven van inwendig constant milieu (door organen)
● calciumconcentratie gereguleerd door 2 hormonen:
1. parathormoon → verhoogt [Ca2+] dmv chief cells in bijschildklieren
a. verminderde uitscheiding Ca2+ in nieren
b. verhoogde aanmaak vit-D-hormoon in nieren
i. meer resorptie Ca2+ in darmen
c. bevordert botafbraak door activatie osteoclasten (botafbrekende
cellen)
2. calcitonine → verlaagt [Ca2+] dmv C-cellen in schildklier
a. verminderde opname Ca2+ in darmen
b. bevordert botopbouw door activatie osteoblasten (botopbouwende
cellen)
Chief-cells & c-cellen zijn endocriene klieren: geven af aan cellen ‘binnen
lichaam’ → bloedbaan
Osteoporose: botontkalking (bij ouderen)
- afbraak bot > opbouw → gevolg van lagere [testosteron] & [B-oestradiol]
- rachits: vergroting kalkloos weefsel, zwakke botten & vervormde
ledematen → door tekort aan vitamine D en calcium-ionen
Functie rode bloedcel = transport O2 & CO2
- binding O2 & CO2 aan ijzerionen in hemoglobine
- 4 heemgroepen met ijzerionen → 4 O2 moleculen per hemoglobinemolecuul
Bohr-effect: verminderde affiniteit van hemoglobine voor zuurstof door hoge [CO2] en/of
melkzuur → zuurstof wordt uit weefsels in bloed ingedreven
, In rode bloedcellen
● opgelost CO2 diffundeert de bloedcellen in
+ ¿¿
−¿+H ¿
H 2 O+C O2 ⇔ H 2 C O3 ⇔ HC O3
+ ¿+ O2 ¿
● Vrijkomt H+ verdrijft O2 uit Hb HbO2 + H +¿ ↔ Hb H ¿
● Zuurstof komt vrij → gaat uit het bloed de
weefsels in
In longhaarvaten
● opgelost O2 diffundeert de rode bloedcellen in en
verdrijft H+ ionen uit hemoglobine
+¿¿
○ Hb H + ¿+O → HbO +H ¿ 2 2❑
● Vrijkoment H+ bindt zich aan opgelost koolzuur
+ ¿→ H2 CO 3 → H2 O+ CO 2 ¿
−¿+H ¿
HC O3
● CO2 komt vrij en gaat het bloed uit de longblaasjes in
Bufferende werking: constant houden van de pH van het bloed
+ ¿↔ H2 CO 3 ↔ H2 O+ CO 2 ¿
● koolzuur in bloedplasma HC O−¿+H
3
¿
+ ¿+ O2 ¿
● Hemoglobine in rode bloedcellen HbO 2 ❑ + H +¿↔ Hb H ¿
● Amino- zuren en eiwitten
○ aminogroepn nemen in een zuur milieu H+-ionen op
○ zuurgroepen geven in een basisch milieu H+-ionen af
Zuurstofdissociatiecurve
● zuurstof bepaalt verzadiging (saturatie) hemoglobine
● hemoglobine van foetus bindt sterker met O2
● na geboorte wordt foetaal hemoglobine vervangen
○ weinig afgifte O2 aan weefsels
○ afbraak rode bloedcellen in milt
○ afbraak hemoglobine in lever → ontstaan bilirubine → geelzucht
(baby geel)
Foetus moeite voldoende O2 te krijgen
● geen energie nodig voor verwarming
● roken tijdens zwangerschap → 20% minder O 2 in maternaal bloed →
vasoconstrictie (vernauwen bloedvat) navelstreng
Conditie neemt toe bij verhoging hematocrietwaarde (hoeveelheid rode bloedcellen)
● meer aërobe dissimilatie
● minder anaërobe dissimilatie → (minder melkzuur)
Lage pO2 → aanmaak hormoon EPO in nieren
● aanmaak rode bloedcellen in rode beenmerg → hogere hematocrietwaarde
recombinant DNA-techniek → organismen menselijk EPO aanmaken /
doping
Voordelen van het kopen van samenvattingen bij Stuvia op een rij:
Verzekerd van kwaliteit door reviews
Stuvia-klanten hebben meer dan 700.000 samenvattingen beoordeeld. Zo weet je zeker dat je de beste documenten koopt!
Snel en makkelijk kopen
Je betaalt supersnel en eenmalig met iDeal, creditcard of Stuvia-tegoed voor de samenvatting. Zonder lidmaatschap.
Focus op de essentie
Samenvattingen worden geschreven voor en door anderen. Daarom zijn de samenvattingen altijd betrouwbaar en actueel. Zo kom je snel tot de kern!
Veelgestelde vragen
Wat krijg ik als ik dit document koop?
Je krijgt een PDF, die direct beschikbaar is na je aankoop. Het gekochte document is altijd, overal en oneindig toegankelijk via je profiel.
Tevredenheidsgarantie: hoe werkt dat?
Onze tevredenheidsgarantie zorgt ervoor dat je altijd een studiedocument vindt dat goed bij je past. Je vult een formulier in en onze klantenservice regelt de rest.
Van wie koop ik deze samenvatting?
Stuvia is een marktplaats, je koop dit document dus niet van ons, maar van verkoper roosmarijnvanoorschot. Stuvia faciliteert de betaling aan de verkoper.
Zit ik meteen vast aan een abonnement?
Nee, je koopt alleen deze samenvatting voor €2,99. Je zit daarna nergens aan vast.
Is Stuvia te vertrouwen?
4,6 sterren op Google & Trustpilot (+1000 reviews)
Afgelopen 30 dagen zijn er 53068 samenvattingen verkocht
Opgericht in 2010, al 14 jaar dé plek om samenvattingen te kopen