Management van Innovaties – Aantekeningen
Hoorcollege 1: Introductie
- Wat zijn innovaties?
o Innovatie wordt omschreven als ontwikkeling en succesvolle invoering van nieuwe of
verbeterde producten en diensten, productie- en distributieprocessen. Dit is gericht op het
verbeteren van behandeling, diagnose, onderwijs, voorlichting en onderzoek, en met lange
termijn doelstellingen in verbeteringen van kwaliteit, veiligheid, resultaten, efficiëntie en kosten.
Pas als organisatie het idee (uitvinding) als project verder ontwikkelt en op de markt
brengt, is er sprake van innovatie.
Innovaties dragen bij aan levensverwachting, levenskwaliteit, diagnose- en
behandelmethoden, efficiëntie van gezondheidszorg en kosten van gezondheidszorg.
Meeste ideeën voor innovaties bereiken de markt niet; het duurt meestal veel langer
om innovatie te ontwikkelen. Daarnaast is het erg duur en is het vaak geen individueel
succes, maar teamwork.
o Uitvinding is ontdekking van een idee, product, materiaal, methode of proces, opzettelijk of
toevallig. Dit kan een geheel nieuw idee zijn, maar ook nieuwe combinatie van oude ideeën, of
oud idee met nieuwe toepassing.
- Het innovatieproces:
o Het innovatieproces begint vaak bij iemand die gefrustreerd is over iets, waardoor er een idee
ontstaat dat onderzocht/ontwikkeld moet worden; uiteindelijk komt product/dienst op de markt.
o Het kennis valorisatiemodel omschrijft het innovatieproces waarbij waarde wordt gecreëerd
uit kennis, zoals producten en diensten. Innoveren is geen
lineair, maar een circulair proces; het kan ook
feedbackloops hebben, dus hoeft niet steeds de complete
cirkel te doorlopen.
o Een innovatieproces bestaat vaak uit tien stappen,
onderverdeeld in vier domeinen: wetenschap, business &
development, de markt en de maatschappij. Er moet goed
worden samengewerkt met allerlei verschillende partijen.
o Instituties hebben eigen normen, praktijken, spelregels en
referentiekaders die gedrag van mensen beïnvloeden. Het zijn ‘voorschriften’ die men gebruikt
om, in wisselende situaties en gemeenschappen, sociale interactie te regelen. Er is hierin
constante aanpassing nodig, omdat je het reageren en handelen van allerlei actoren niet voor
kan zijn.
In beginfase van innovatieproces moet je allerlei groepen mensen betrekken om tot
breed draagvlak te komen.
- Typen innovaties:
o Productinnovatie gaat over wat het bedrijf voor product aanbiedt. Zo kan het bedrijf een
bestaand product verbeteren (gebruiksgemak, prestaties of uiterlijk) of een nieuw product
ontwikkelen; denk hierbij aan technologieën, maar ook middelen voor diagnostiek/behandeling.
o Procesinnovatie gaat over hoe het bedrijf het product creëert door het opnieuw bekijken en
aanpassen van manier waarop ze producten of diensten leveren. Hierdoor ontstaat nieuw of
vernieuwd productieproces. Denk hierbij aan verbetering van logistiek of meer e-consulten in
plaats van face-to-face afspraken.
o Positie-innovatie gaat over veranderende context waarin producten worden geïntroduceerd;
er wordt een andere doelgroep gekozen voor bestaand product. Denk hierbij aan VR-bril of
zorgvakanties.
o Paradigma-innovatie is het denkkader waarbinnen ‘de werkelijkheid’ geanalyseerd en
beschreven wordt; dat houdt in hoe het product op de markt wordt aangeboden. “Onze
centrale taak is niet meer het ‘verzorgen’, maar het ‘zorgen dat mensen voor zichzelf zorgen.’
, - Waarom management van innovaties?
o Gezondheidszorg is een enorme, voortdurend groeiende,
belangrijke sector in de wereldeconomie.
o Kwaliteit van zorg verhogen door middel van zes domeinen:
Veiligheid: tijdens zorg aan patiënten wordt
gezondheidsschade vermeden.
Effectiviteit: zorg wordt verleend op basis van
wetenschappelijk bewijs en is gericht op duidelijke
verbetering.
Patiëntgerichtheid: in relatie tussen zorgverlener en
patiënt worden behoeften en voorkeuren van patiënt gerespecteerd.
Tijdigheid: wachttijden en uitstel worden vermeden.
Efficiëntie: onnodige zorg wordt vermeden.
Gelijkheid van behandeling: zorg varieert niet in kwaliteit
vanwege persoonlijke of sociale kenmerken.
- Waar komen innovaties vandaan?
o De beste innovaties komen voort uit frustraties die te vinden zijn in je eigen netwerk, op online
communities, zoals fora, blogs of sociale media, waar (potentiële) klanten ervaringen delen,
maar ook in krantenartikelen.
o Innovaties kunnen ontstaan vanuit organisatie (technology push) of vanuit vraag van klant of
gebruiker (market pull). Technology push creëert nieuwe mogelijkheden en market pull
creëert mogelijkheden om in behoeften te voorzien.
Een incrementele innovatie (market pull) is een kleine, stapsgewijze vernieuwing of
verbetering en een radicale innovatie (technology push) is een grote, sprongsgewijze
vernieuwing die verder gaat dan incrementele innovatie.
o Market pull: vraag vanuit de klant.
Het betrekken van gebruikers kan helpen om deze innovaties te verbeteren, door ze
op hun voorkeuren af te stemmen. Het is daarbij van belang dat er diversiteit aan
gebruikers wordt betrokken.
Het moeilijke is dat bedrijf absorberend vermogen moet hebben om zich aan te
passen aan input van gebruiker.
Het gaat om het optimaliseren, repareren en verbeteren van producten, diensten en
processen. Denk hierbij aan kwaliteitsverbetering, tijds- en kostenbesparing (noemen
dit ook wel lean).
Leren door systematische vergelijking: ‘wat doen zij dat wij niet doen?’.
Benchmarking is manier om prestaties van organisatie te vergelijken met die van
(vergelijkbare) andere organisaties. Het is een diepgaand vergelijkend onderzoek
waarbij bedrijfsprestaties en achterliggende processen worden onderzocht, en kan
gebruikt worden als krachtige tool kit voor innovatie.
Outcome driven innovation is kadermethode om na te denken over wat mensen
eigenlijk nodig hebben en hun behoeften te vertalen in ‘jobs to be don’t. Het richt zich
op bevindingen van werkelijke behoeften.
o Technology push: ontstaan binnen organisatie.
Dit type innovatie heeft stuwkracht van innoverende bedrijven nodig die innovaties op
de markt brengen. Het voordeel van technology push kan zijn dat bedrijven nieuwe
markt creëren met weinig tot geen concurrentie (first-mover advantage).
Regelgeving is kader dat bepaalt wat wel en wat niet kan worden gedaan.
Toekomstige wetgeving kan dus een push zijn voor innovators om tot nieuwe innovatie
te komen; denk hierbij aan klimaatdoelstellingen.
