Hier een samenvatting van het hoofdstuk Ordening voor havo vwo 1. Alle paragrafen zijn hier samengevat en de belangrijke woorden zijn duidelijk gemarkeerd. Ook staan er veel plaatjes in om de theorie duidelijk te maken. De samenvatting is erg overzichtelijk.
Ordening
Steeds kleinere groepen
Bij het ordenen van organismen verdeel je een verzameling organismen in groepen met hetzelfde
kenmerk. Een kenmerk is een eigenschap waarmee je een organismen kunt onderscheiden van
anderen organismen.
Biologen gebruiken de kenmeren van de cellen en de kenmerken van het DNA om organismen te
ordenen.
Het leven op aarde wordt verdeeld in twee hoofdgroepen: prokaryoten en eukaryoten. De
hoofdgroep kun je verder indelen in kleinere groepen: de rijken. Prokaryoten zijn verdeeld in twee
rijken: bacteriën en archaea. Eukaryoten zijn verdeeld in vijf rijken: chromista, protozoa, schimmels,
planten en dieren.
Bacteriën en archaea zijn eencellig, dus bestaat ze uit een cel. De meeste eukaryoten zijn ook
eencellig. Een organismen kan ook meercellig zijn.
Je kijkt bij het indelen van organismen eerst naar de kenmerken van cellen. Dus je kijkt naar de
celkern, celwand en bladgroenkorrels.
• Celkern
o Eukaryoten hebben geen celkern
o Prokaryoten hebben wel celkern
• Celwand
o Dieren geen celwand om cellen
o Bacteriën, archaea, schimmels en planten wel celwand om cellen
• Bladgroenkorrels
o Planten wel bladgroenkorrels in cytoplasma
o Bacteriën, archaea, schimmels en dieren hebben geen bladgroenkorrels.
De verdere indeling van rijken gaat als volgt: Rijken – stammen – klassen – orden – families –
geslachten – soorten.
De indeling van organismen in
steeds kleinere groepen kun je
weergeven in een
vertakkingsschema.
Overeenkomst en verwantschap
Organismen die tot hetzelfde geslacht behoren vertonen veel overeenkomst. Organismen die alleen
maar tot hetzelfde rijk behoren vertonen veel minder overeenkomst. Hoe meer overeenkomst twee
organismen vertonen, hoe meer ze bij dezelfde groepen worden ingedeeld.
Organismen behoren alleen tot dezelfde soort als ze onderling kunnen voortplanten en de
nakomelingen vruchtbaar zijn. Organismen die veel op elkaar lijken hoeven niet tot dezelfde soort te
behoren.
Voordelen van het kopen van samenvattingen bij Stuvia op een rij:
Verzekerd van kwaliteit door reviews
Stuvia-klanten hebben meer dan 700.000 samenvattingen beoordeeld. Zo weet je zeker dat je de beste documenten koopt!
Snel en makkelijk kopen
Je betaalt supersnel en eenmalig met iDeal, creditcard of Stuvia-tegoed voor de samenvatting. Zonder lidmaatschap.
Focus op de essentie
Samenvattingen worden geschreven voor en door anderen. Daarom zijn de samenvattingen altijd betrouwbaar en actueel. Zo kom je snel tot de kern!
Veelgestelde vragen
Wat krijg ik als ik dit document koop?
Je krijgt een PDF, die direct beschikbaar is na je aankoop. Het gekochte document is altijd, overal en oneindig toegankelijk via je profiel.
Tevredenheidsgarantie: hoe werkt dat?
Onze tevredenheidsgarantie zorgt ervoor dat je altijd een studiedocument vindt dat goed bij je past. Je vult een formulier in en onze klantenservice regelt de rest.
Van wie koop ik deze samenvatting?
Stuvia is een marktplaats, je koop dit document dus niet van ons, maar van verkoper jvlaar. Stuvia faciliteert de betaling aan de verkoper.
Zit ik meteen vast aan een abonnement?
Nee, je koopt alleen deze samenvatting voor €5,99. Je zit daarna nergens aan vast.