Burgerschap
3.1: Burger en politiek
Politiek gaat over de vraag: wie krijgt wat en hoe?
De politiek houdt zich bezig met het herverdelingsvraagstuk.
De politiek stelt regels vast, de overheid controleert die regels en voert ze uit.
Staatsvormen
Democratie
o Het volk regeert
o Verkiezingen
Republiek
o Eén persoon is het belangrijkst
President
Meestal verbonden aan een politieke partij die verkiezingen heeft gewonnen
Meestal maximaal aantal keer dat president kan worden gekozen
Dictatuur
o Eén persoon die de macht heeft
o Inwoners hebben niet veel te vertellen
o Geen verantwoording afleggen
o Soms wel 30 jaar aan de macht
o Media in het land staat onder toezicht van de dictator. Dit heet censuur
Monarchie
o Vorst aan het hoofd
Meestal koning(in)
o Volgt automatisch familielid op bij overlijden of aftreden. Dit heet erfopvolging.
o Groot-Britannië, Nederland, Spanje, België, Denemarken, Zweden, Noorwegen en
Japan zijn bekende monarchieën.
Anarchie
o Als er in een land geen regering is
o Geen duidelijke regels
o Komt eigenlijk niet meer voor, maar je kan Somalië als voorbeeld nemen
Theocratie
o Betekent letterlijk ‘Godsregering’
o Voorbeeld is bij het volk Israël toen de Heere ze leidde door de wolkkolom
o Tegenwoordig bepaalde streng islamitische landen zoals Iran
, Wat heeft Nederland?
Nederland is een constitutionele parlementaire monarchie met een democratisch stelsel. Hieronder
staat het verder uitgelegd.
Constitutioneel
o Vanaf 1848
o Nederland heeft een grondwet (constitutie)
o In de grondwet staan de rechten en plichten van het staatshoofd en het volk
Parlementair
o Vanaf 1858
o De gekozen personen zitten in de Eerste en Tweede Kamer. Zij vormen het parlement.
Het parlement controleert de regering en stelt wetten vast.
Monarchie
o Vanaf 1815
o De functie van het staatshoofd is erfelijk
Koning(in) heeft de functie geërfd van familie
Democratie
o Vanaf 1922
o Het hele volk regeert door de vertegenwoordigers te kiezen
3.2: Burgers en soorten overheden
De Nederlandse overheid kent drie bestuurslagen:
Het rijk
De provincie
De gemeente
Coalitie: wordt gevormd door politici van verschillende partijen die met elkaar samenwerken en ook
meestal een meerderheid in het parlement, de provincie of de gemeente hebben. Leveren op
landelijk niveau de ministers en staatssecretarissen.
Oppositie: wordt gevormd door de overige politieke partijen.
De laagste overheid in Nederland is de gemeente, de gemeente bestaat meestal uit een paar dorpen
of één stad. Aan de gemeente wordt leiding gegeven door het college van Burgemeester en
Wethouders (B&W).
Je wordt burgemeester door te solliciteren. Op voordracht van de minister van Binnenlandse Zaken
benoemt de koning(in) de burgemeesters.
De burgemeester wordt geacht boven de partijen te staan, dankzij zijn politieke voorkeur. De
wethouders worden geleverd door de partijen die in de coalitie zitten. Iedere coalitiepartij levert één
of meerdere wethouders. Wethouders zitten in het college en niet in de gemeenteraad. De
gemeenteraad controleert het college van Burgermeester en Wethouders. De ‘baas’ in de gemeente
is dus de gemeenteraad. In de gemeenteraad zitten mensen namens een politieke partij. Soms zijn dit
landelijke partijen, maar steeds vaker zijn dit ook plaatselijke partijen. Iedereen die 18 jaar of ouder is
en die op een lijst van een politieke partij staat, kan gekozen worden in de gemeenteraad. De raad
vergadert ongeveer elke maand in het gemeentehuis. Het college van Burgemeester en Wethouders
en de gemeenteraad worden ondersteund door ambtenaren. Dit zijn mensen die veel weten over een
bepaald onderwerp.
Voordelen van het kopen van samenvattingen bij Stuvia op een rij:
Verzekerd van kwaliteit door reviews
Stuvia-klanten hebben meer dan 700.000 samenvattingen beoordeeld. Zo weet je zeker dat je de beste documenten koopt!
Snel en makkelijk kopen
Je betaalt supersnel en eenmalig met iDeal, creditcard of Stuvia-tegoed voor de samenvatting. Zonder lidmaatschap.
Focus op de essentie
Samenvattingen worden geschreven voor en door anderen. Daarom zijn de samenvattingen altijd betrouwbaar en actueel. Zo kom je snel tot de kern!
Veelgestelde vragen
Wat krijg ik als ik dit document koop?
Je krijgt een PDF, die direct beschikbaar is na je aankoop. Het gekochte document is altijd, overal en oneindig toegankelijk via je profiel.
Tevredenheidsgarantie: hoe werkt dat?
Onze tevredenheidsgarantie zorgt ervoor dat je altijd een studiedocument vindt dat goed bij je past. Je vult een formulier in en onze klantenservice regelt de rest.
Van wie koop ik deze samenvatting?
Stuvia is een marktplaats, je koop dit document dus niet van ons, maar van verkoper stienekelabee. Stuvia faciliteert de betaling aan de verkoper.
Zit ik meteen vast aan een abonnement?
Nee, je koopt alleen deze samenvatting voor €6,49. Je zit daarna nergens aan vast.