Geschiedenis C
Begrippenlijst
Eerste Wereldoorlog
(multinationaal) Oostenrijk-Hongarije (1867-1918)
Een constitutionele monarchistische unie tussen het keizerrijk Oostenrijk en koninklijk
Hongarije, ontstond na een politiek compromis. Het was een multinationale staat met
verschillende etnische groepen, maar werd uiteindelijk opgedeeld na de Eerste
Wereldoorlog.
Russische keizerrijk (1721-1917)
Het Russische Keizerrijk was een politieke entiteit. Het was een groot rijk geregeerd door
tsaars en omvatte diverse etnische groepen. Het viel uiteen tijdens de Russische Revolutie in
1917, wat leidde tot de oprichting van de Sovjet-Unie.
Duitse keizerrijk (1871-1918)
Het werd opgericht na de Duitse eenwording onder leiding van kanselier Otto von Bismarck.
Het keizerrijk omvatte verschillende Duitse staten en werd geregeerd door een keizer. Het rijk
kende een periode van industriële groei en territoriale expansie, maar kwam uiteindelijk ten
val als gevolg van de nederlaag in de Eerste Wereldoorlog en de daaropvolgende revolutie.
Nationalisme (denk aan nationaal)
Nationalisme is een politieke ideologie en sociaal-cultureel fenomeen dat draait om sterke
toewijding aan de eigen natie, inclusief het geloof in superioriteit, zelfbeschikking en het
streven naar nationale eenheid (o.a. Duitsland, Oostenrijk-Hongarije, Frankrijk en Rusland).
Het nationalisme in deze landen en andere delen van Europa droeg bij aan de escalatie van
spanningen en rivaliteiten, wat uiteindelijk leidde tot de uitbraak van de Eerste Wereldoorlog.
Militairisme (denk aan militair)
Militairisme is een politieke ideologie die de nadruk legt op militaire macht, agressie en
uitbreiding als middelen om nationale belangen te beschermen en te bevorderen.
Kolonialisme (denk aan koloniën)
Kolonialisme is wanneer een land andere gebieden controleert en exploiteert buiten zijn
eigen grondgebied.
Imperialisme (denk aan imperium)
Imperialisme is een beleid waarbij een land streeft naar uitbreiding van zijn macht,
invloedssfeer en territorium over andere landen of regio's, vaak met economische, politieke
of militaire motieven.
Communisme (denk aan community, iedereen gelijk)
Communisme is een politieke ideologie en sociaal-economisch systeem dat streeft naar een
klasseloze samenleving, waarbij alle eigendom collectief wordt beheerd en de
productiemiddelen worden gedeeld. Het beoogt een egalitaire samenleving zonder privébezit
en waarin de behoeften van elk individu worden vervuld op basis van zijn vermogen.
Realpolitik
Realpolitik is een politieke benadering waarbij de focus ligt op praktische belangen en het
behalen van concrete doelstellingen, zonder dat idealisme of ethiek een grote rol spelen. Het
draait om het nemen van beslissingen en het ondernemen van acties op basis van wat het
meest gunstig is voor het land of de machtshebbers, in plaats van zich te laten leiden door
abstracte principes of morele overwegingen.
, Europees statensysteem
Het Europese statensysteem verwijst naar de politieke organisatie van Europese landen,
waarbij onafhankelijke en soevereine staten met elkaar omgaan op basis van wederzijdse
erkenning en diplomatie. Het systeem ontwikkelde zich na de Vrede van Westfalen in 1648 en
vormde de basis voor de internationale betrekkingen in Europa gedurende vele eeuwen.
Triple Entente
De Triple Entente was een bondgenootschap dat werd gevormd vóór de Eerste Wereldoorlog
tussen het Verenigd Koninkrijk, Frankrijk en Rusland. Het bondgenootschap was bedoeld om
samen te werken op politiek en militair gebied en elkaar te steunen in geval van conflict.
Centralen
De Centralen waren een militair bondgenootschap dat tijdens de Eerste Wereldoorlog
bestond uit Duitsland, Oostenrijk-Hongarije, het Ottomaanse Rijk en andere kleinere landen.
Ze vochten tegen de geallieerde machten, waaronder de Triple Entente (het Verenigd
Koninkrijk, Frankrijk en Rusland), gedurende de Eerste Wereldoorlog.
Hegemonie
Hegemonie betekent dat een bepaalde groep, partij of staat overwicht heeft over een andere
groep of partij, gebaseerd op macht, middelen of ideologie.
Schlieffenplan (1914)
Het Schlieffenplan was een Duits militair plan in de Eerste Wereldoorlog om snel Frankrijk te
verslaan door een omcirkelende aanval via België en Parijs vanuit het westen aan te vallen.
Het plan faalde en resulteerde in een langdurige loopgravenoorlog.
Oorlogsenthousiasme
Oorlogsenthousiasme verwijst naar de sterke steun, opwinding of positieve houding ten
opzichte van oorlogvoering. Het kan worden gekenmerkt door patriottisme, nationalisme,
idealisme of het geloof in de juistheid van een militair conflict. Oorlogsenthousiasme kan
leiden tot een verlangen om deel te nemen aan de oorlog, vrijwillig dienst te nemen in het
leger en steun te betuigen aan oorlogsinspanningen.
Eerste Wereldoorlog (1914-1918)
De Eerste Wereldoorlog was een grootschalig militair conflict waarbij veel landen betrokken
waren, met name de geallieerde machten (zoals het Verenigd Koninkrijk, Frankrijk en
Rusland) tegen de Centralen (zoals Duitsland, Oostenrijk-Hongarije en het Ottomaanse Rijk).
Het werd gekenmerkt door loopgravenoorlog, nieuwe technologische ontwikkelingen en een
enorme verwoesting. De oorlog resulteerde in miljoenen doden en had aanzienlijke politieke
en territoriale gevolgen voor Europa en de rest van de wereld.
Casus belli
Casus belli betekent "reden voor oorlog" en verwijst naar een gebeurtenis of actie die
gebruikt wordt als rechtvaardiging voor het beginnen of rechtvaardigen van een militair
conflict.
Duikbotenoorlog
De duikbotenoorlog was een tactiek waarbij duikboten werden gebruikt om vijandelijke
schepen aan te vallen en economische schade toe te brengen. Het had een grote impact
tijdens de Eerste en Tweede Wereldoorlog. Tijdens de Eerste Wereldoorlog werd dit
voornamelijk door Duitsland gevoerd. Het speelde een rol in de toetreding van de Verenigde
Staten tot de oorlog.
Loopgraven
Loopgraven waren verdedigingswerken die werden gebruikt tijdens de Eerste Wereldoorlog.
Ze bestonden uit diepe geulen die werden gegraven in de grond en boden bescherming aan
