Alle leerdoelen vanuit OZT 7 techniek en anatomie zijn uitgewerkt in deze samenvatting. Het is geschreven aan de hand van de verschillende chirurgieboeken, zoals "gynaecologische chirurgie" en "orthopedische chirurgie", aan de hand van lessen/presentaties en met behulp van afbeeldingen.
De thema's...
Zwangerschap anatomie
Volgens Natalie de Callafon en Myron Dijkstra (2019) dient een zwangere patiënte vanwege de
verhoogde intra-abdominale druk altijd als niet-nuchter te worden beschouwd. Door de veranderde
stofwisseling is de functie van de sfincter van de maag minder goed. Bij algehele anesthesie zou
tijdens het begin van het inbrengen van een larynxtube bijvoorbeeld maaginhoud kunnen teruglopen,
met het risico op aspiratie van onverteerde voedselresten. Hierop dient het team altijd bedacht te
zijn.
Anesthesie
Spinale anesthesie en het optoppen van epidurale anesthesie geven beide minder risico’s voor het
ongeboren kind dan algehele anesthesie. De anesthesioloog kiest mede vanwege deze redenen vaak
in overleg met de gynaecoloog voor het opereren onder spinale anesthesie of voor het optoppen van
de eventueel eerder gegeven epidurale anesthesie.
Sociale aspecten
Vaker nog dan bij een aantal andere specialismen komt een patiënte voor een verloskundige operatie
met spoed op een operatiekamer. Dit vereist van het gehele operatieteam een specifieke benadering.
Enkele voorbeelden zijn:
Manuele placentaverwijdering
• Veel vrouwen zijn extreem vermoeid en soms ook teleurgesteld dat de bevalling niet volledig
is geweest.
• Het kan als een tegenslag ervaren worden om na de bevalling geopereerd te moeten worden.
• Doorgaans wordt het informeren naar de pasgeboren baby op prijs gesteld. Doe dit wel met
enige voorzichtigheid, omdat niet altijd bekend is of de bevalling wel of niet goed is verlopen.
Soms heeft de patiënte namelijk een voortijdige bevalling gehad, waarbij het kindje het niet
gered heeft.
Perineumruptuur of episiotomie
• De patiënte is mogelijk extreem vermoeid na de bevalling. Het kan als een tegenslag ervaren
worden dat ze na de bevalling nog naar de operatiekamer moet om gehecht te worden.
• Over het algemeen wordt het op prijs gesteld als er naar de baby geïnformeerd wordt. Doe
dit met enige voorzichtigheid, omdat een bevalling ook onverhoopt verkeerd afgelopen kan
zijn.
Secundaire sectio
• De patiënte is vaak overrompeld door het feit dat haar baby via een sectio ter wereld moet
komen. Vaak maakt zij zich zorgen om de gezondheid van de baby. Ze heeft vaak al
vervelende en pijnlijke weeën die ze heeft moeten opvangen.
• De angst betreft niet alleen haar eigen gezondheid, maar ook die van het ongeboren kindje.
Ook komt het helaas voor dat een patiënte al voorafgaand aan de operatie weet dat het
kindje in haar buik niet meer leeft. Bij dit laatste wordt alleen een sectio gedaan wanneer de
bevalling op een andere manier niet mogelijk is. Dit komt zelden voor.
Meer dan bij andere specialismen liggen blijdschap, geluk en verdriet dicht bij elkaar. Je moet er niet
aan denken dat er op de operatiekamer een fout wordt gemaakt in het benaderen van een patiënte
wier kindje net na de vaginale geboorte op de verloskamer is overleden. Het komt voor dat een
patiënte dan alsnog voor bijvoorbeeld een manuele placentaverwijdering op de OK komt.
Voorzichtigheid en bewustzijn van die mogelijkheid is dan ook erg belangrijk!
Daarnaast zijn empathisch kunnen meeleven met de situatie van de patiënte en het tonen van
begrip eigenschappen waarover iedere operatieassistent zou moeten beschikken of willen en durven
ontwikkelen.
,Leerdoelen:
1. Van de onderdelen van het vrouwelijk voortplantingsstelsel de bouw, de ligging, de
vascularisatie en de belangrijkste functie beschrijven
2. De bouw en ligging van uterus, tubae en ovariae beschrijven
3. De banden en peritoneale structuren bij de inwendige vrouwelijke geslachtsorganen
benoemen en herkennen in een figuur
4. De wandopbouw van uterus en tubae uitleggen
5. De vascularisatie van de vrouwelijke geslachtsorganen benoemen
Vulva
• Labia majora: met zwellichamen
• Labia minora: met preputium
• Clitoris met preputium (voorhuid rondom clitoris): zwellichamen, innervatie, vascularisatie
• Vestibulum vaginae (alles binnen kleine schaamlippen): klieren van Bartholini en para-
urethrale klieren (skene)
• Hymen: maagdenvlies
• Perineum (ruptuur): is het deel van het menselijk lichaam dat tussen de anus en de
voortplantingsorganen bevindt.
Vagina: elastische, gespierde buis die van de uterus naar het vestibulum (gebied rond de vagina-
opening) loopt. Het ligt evenwijdig aan het rectum en liggen aan de achterkant dicht tegen elkaar.
De urethra loopt aan de boven wand van de vagina vanaf de blaas naar de uitmonding.
• Functies: doorgang vormen voor de verwijdering van menstruatiebloed, ontvangen van de
penis tijdens geslachtsgemeenschap, de opslag van spermacellen voordat ze de baarmoeder
in gaan en is onderdeel van het geboortekanaal.
• Wand: bevat een netwerk van bloedvaten en lagen glad spierweefsel. De wand wordt
bevochtigd door het slijm van de baarmoederhalsklieren en door waterverplaatsing door het
doorlaatbare epitheel.
o Meerlagig plaveisel epitheel (slijmvlies + ribbels)
o Glad spierweefsel
o Elastisch bindweefsel
• Zuur milieu (bacteriën van Döderlein) → bacteriën doden
• Portio vaginalis: deel van de baarmoeder dat in de vagina uitsteekt. Overgang meerlagig
plaveiselepitheel naar cilindrisch epitheel.
,Uterus: gespierd compartiment dat mechanische bescherming en voeding biedt aan het zich
ontwikkelende embryo en de foetus. De contracties van de uterus zijn belangrijk bij het uitdrijven
van de foetus bij de bevalling. In normale stand buigt de uterus richting ventraal.
• Fundus uteri = het afgeronde gedeelte van het lichaam dat boven de aanhechting van de
eileiders ligt.
• Corpus uteri = grootste gedeelte van de baarmoeder
• Isthmus uteri = vernauwing naar canalis cervicalis, aan de zijkanten.
• Cervix uteri = baarmoeder mond, onderste gedeelte van de baarmoeder en loopt een klein
stukje door in de vagina.
• canalis cervicalis = kanaal door cervix
• ostium uteri = opening naar uterus, omgeven door de cervix.
• portio vaginalis
• cavitas uteri = holte, hier mondt het canalis cervicalis uit in de uterus.
• Fornix anterior, posterior, lateralis = groeves langs de cervix
Wand:
1. Endometrium – tunica mucosa: bestaat uit een lamina epithelialis en lamina propria
2. Myometrium – tunica muscularis: ongeveer 1,5cm dik en is een laag van glad spierweefsel.
Het heeft drie lagen: stratum supravasculare (stabiliseert de wand) – stratum vasculare
(netwerk van spiervezels en bloedvaten) – stratum subvasculare (vormt ter hoogte van
ostium uterinum tubae een functionele afsluiting.
3. Perimetrium – tunica serosa: peritoneum
, • Stand: anteflexie, anteversie
• Ligging
o T.o.v. blaas → craniaal en dorsaal
o T.o.v. rectum → ventraal
o T.o.v. peritoneum → intraperitoneaal
o T.o.v. excavatio vesicouterina → dorsaal
o T.o.v. excavatio rectouterina of ruimte van douglas → ventraal
Tubae
• Fimbriae: vouwt om de eierstok heen en vang het eitje
op. Hierdoor komt het eitje niet in de buikholte, maar
direct in de eileider.
• Infudibulum: De fimbriae en trilharen van het
infundibulum zorgen samen met peristaltische
contracties in de wanden van de tuba uterina voor het
transport van oöcyten.
• Ampulla
• Isthmus tubae uterina
• Pars uterina
• Ostium abdominale
• Ostium uterinum
Voordelen van het kopen van samenvattingen bij Stuvia op een rij:
Verzekerd van kwaliteit door reviews
Stuvia-klanten hebben meer dan 700.000 samenvattingen beoordeeld. Zo weet je zeker dat je de beste documenten koopt!
Snel en makkelijk kopen
Je betaalt supersnel en eenmalig met iDeal, creditcard of Stuvia-tegoed voor de samenvatting. Zonder lidmaatschap.
Focus op de essentie
Samenvattingen worden geschreven voor en door anderen. Daarom zijn de samenvattingen altijd betrouwbaar en actueel. Zo kom je snel tot de kern!
Veelgestelde vragen
Wat krijg ik als ik dit document koop?
Je krijgt een PDF, die direct beschikbaar is na je aankoop. Het gekochte document is altijd, overal en oneindig toegankelijk via je profiel.
Tevredenheidsgarantie: hoe werkt dat?
Onze tevredenheidsgarantie zorgt ervoor dat je altijd een studiedocument vindt dat goed bij je past. Je vult een formulier in en onze klantenservice regelt de rest.
Van wie koop ik deze samenvatting?
Stuvia is een marktplaats, je koop dit document dus niet van ons, maar van verkoper zoëvermeer1. Stuvia faciliteert de betaling aan de verkoper.
Zit ik meteen vast aan een abonnement?
Nee, je koopt alleen deze samenvatting voor €15,49. Je zit daarna nergens aan vast.