Samenvatting
Samenvatting - Lichamelijk Functioneren 4 (LF4)
Samenvatting geschreven in voor LF4 aan de CHE.
[Meer zien]Voorbeeld 4 van de 68 pagina's
Voorbeeld 4 van de 68 pagina's
In winkelwagengesponsord bericht van onze partner
Verkoper
Volgen
Voorbeeld van de inhoud
Thema 1: Interne GeneeskundeHematologie
Bloed transporteert zuurstof, kooldioxide, water, voedingsstoffen, eiwitten, hormonen, cellen en
afvalproducten.
Bloed bestaat uit:
- Plasma (bestaat uit:)
o Water
Voedingsstoffen
Afval: wordt vervoert naar de organen die afvalproducten uitscheiden
Ionen
Hormonen: verplaatsen van hun oorsprong naar elk orgaan in het lichaam
Stollingsfactoren: zetten stolsels in waar bloedverlies optreedt
Albumine: bevordert het vermogen van het bloed om water vast te houden
en de druk in de bloedbaten te handhaven.
Antilichamen: toegediend aan bijna elke plaats van infectie
- Rode bloedcellen oftewel erythrocyten
o Ongeveer de helft van het bloedvolume
o Meest voorkomende cellen in menselijk lichaam
o Hebben geen celkern
Rode bloedcellen groeien en herstellen niet zonder kern, korte levensduur
Worden uit het lichaam verwijderd door lever en milt
Worden geproduceerd in wervels en lichaam van het borstbeen (rode merg)
Proces van bloedcelvorming heet erythropoëisis, geregeld door het
hormoon erythropoëtine
Tijdens het proces van bloedcelvorming, hoopt hemoglobine op in
cytoplasma en verdwijnt de kern.
Volwassen rode bloedcellen komen uit beenmerg als reticulocyten
o Dragen zuurstof door middel van hemoglobine
Hemoglobine is een ijzerrijke zuurstof dragende proteïne, belangrijkste
bestanddeel van rode bloedcellen
Bindt zich aan zuurstof in de longen > oxyhemoglobine (HbO2)
In de weefsels geven ze zuurstof vrij (deoxyhemoglobine) en nemen ze
kooldioxide op > carbaminohemoglobuline (HbCO2)
- Witte bloedcellen oftewel leukocyten
o Omvatten neutrofielen, eosinofielen, basofielen, monocyten en lymfocyten.
o Geproduceerd in beenmerg uit hun respectievelijke stamcellen
o Primaire functie: weefsels verdedigen tegen infecties en vreemde stoffen
o Abnormale aantallen, afwijkingen en neoplastische veranderingen resulteren in
ziekte en invaliditeit
- Bloedplaatjes
o Geproduceerd in beenmerg
o Essentieel voor bloedstolling
Stollingsfactoren worden gevormd in de lever, komen in het bloed en
worden actief als reactie op letsel
, Worden plakkerig gedurende stolselvorming en geven fibrine af,
onoplosbaar stollingseiwit
Bloedplaatjes en fibrine samen worden een dicht gaas waarmee
bloedverlies wordt voorkomen
Vitamine K is vereist voor de synthese van protrombine- en trombine-
stollingsfactoren
Bloedarmoede is een aandoening van een abnormaal laag aantal rode bloedcellen. Verminderde
afgifte van zuurstof en voedingsstoffen
- Oorzaak:
o Bloeding
o Overmatige vernietiging van rode bloedcellen
o Voedingstekorten
o Chronische ziekten
- Acute bloeding resulteert in snel optredende symptomen. Ernstig resulteert in shock.
Bloedarmoede door ijzertekort is de belangrijkste oorzaak van bloedarmoede. Prevalentie is het
grootst bij kleuters, adolescenten en volwassen vrouwen.
- Oorzaken:
o Overmatig bloedverlies
o Menstruatie
o Zwangerschap: de behoefte aan de productie van rode bloedcellen door de foetus
overtreft het vermogen van de moeder om ijzer te leveren
o Snelle groei tijdens adolescentie
o Onvoldoende inname via voeding
o Malabsorptiesyndroom
o Chronische aandoeningen van darmen of maag
- Oorzaak bij mannen en postmenopauzale vrouwen
o Gastro-intestinale bloeding
- Symptomen
o Zwakte
o Vermoeidheid
o Mild tot matig bij kinderen
Beïnvloed cognitieve prestaties
Gedrag
Groei
o Tijdens zwangerschap
Verhoogt algehele kindersterfte of sterfte
- Ontwikkeling:
o Fase 1: Vraag naar ijzer is groter dan het aanbod > negatieve ijzerbalans.
Bloedarmoede mogelijk nog niet aanwezig
o Fase 2: Bloedarmoede door ijzertekort treedt op. IJzervoorraden raken uitgeput.
Synthese van hemoglobine verstoord.
- Behandeling
o Orale ijzersuppletie
o Injecteerbare ijzersupplementen
,Bloedarmoede bij chronische ziekten treedt op als gevolg van chronische ontstekingsziekten,
infectieziekten en auto-immuunziekten.
- Oorzaak
o Een defect in erythyropoesis, productie van rode bloedcellen
- Ernst hangt af van de aandoening
o Reumatoïde artritis of tuberculose
Ernstige bloedarmoede door uitputting van ijzervoorraden
o Hartaandoeningen
Matige bloedarmoede
- Behandeling
o Bij chronische ziekten
Onderliggende ziekte behandelen
o Therapie met erytropoëtine > stimuleert de aanmaak van rode bloedcellen
Bloedarmoede door nierziekte
- Oorzaak
o Nieren produceren niet voldoende erytropoëtine
- Matige tot ernstige anemie, afhankelijk van de ernst van de nierziekte
- Beoordeling van de ijzerstatus geeft informatie om de bloedarmoede bij nierziekte te
onderscheiden van bloedarmoede door ijzertekort
Megaloblastaire anemie wordt veroorzaakt door verminderde DNA-synthese. Megaloblastische rode
bloedcellen hebben de neiging om groot te zijn en bevatten een verhoogde verhouding van RNA en
DNA.
- Oorzaak:
o Tekort aan vitamine B en/of foliumzuur > nodig bij de productie van rode bloedcellen
Bloedarmoede door een vitamine B12 tekort (pernicieuze anemie)
Vitamine B12 is een complexe verbinding en kan niet door het menselijk lichaam gemaakt worden.
- Oorzaak:
o Onvoldoende opname of inname van vitamine B12 (ontoereikend dieet)
Vegetariërs > Vitamine B12 zit in dierlijke producten
Verwijdering van maag of darm vermindert intrinsieke factor en opname
vitamine B12
o Verhoogde behoefte of uitscheiding van vitamine B12
o Een tekort aan een eiwit > intrinsieke factor
Productie: in de maag
Essentieel voor opname vitamine B12 uit dunne darm
Gevolg tekort intrinsieke factor en vitamine B12:
Afbraak van onrijpe rode bloedcellen in het bloed
Gevolg: bloedarmoede en verminderde zuurstofdragende capaciteit
- Symptomen:
o Buikpijn
o Misselijkheid
o Braken
o Verbanding van de tong
, - Neurologische stoornissen:
o Gevoelloosheid
o Zwakte
o Gele en blauwe kleurenblindheid
- Behandeling
o Vitamine B12 supplementen
Vegetariërs
Chronische darmaandoeningen
Maag of darm verwijdering (volledig of gedeeltelijk)
o Injecteerbare vitamine B12
Mensen met pernicieuze anemie (kunnen geen vitamine B12 opnemen)
Bloedarmoede door foliumzuurtekort
Fruit en groenten vormen de belangrijkste voedingsbron van foliumzuur. Voorraden van foliumzuur
in het lichaam zijn beperkt. Hierdoor kan een foliumzuurtekort binnen enkele maanden optreden als
opname via voeding of darm verminderd.
- Risicogroepen:
o Westerse wereld: consumptie van rauw fruit en groente is laag
o Ziekte van Crohn: opname foliumzuur kan aangetast worden door ontsteking van de
darm
o Bepaalde medicatie kunnen nadelige effecten hebben
o Zwangere vrouwen
o Nierziekte: foliumzuurgebrek
- Opgespoord door serumfoliumzuurspiegels
- Behandeling
o Orale foliumzuursuppletie
Hemolytische anemie is een vermindering van circulerende rode bloedcellen.
- Oorzaak:
o Versnelde vernietiging van rode bloedcellen
o Erfelijke afwijkingen belemmeren optimale overleving rode bloedcellen
Hemoglobine-, enzym- en membraandefecten
- Symptomen:
o Geelzucht of geeloranje uiterlijk weefsels, urine en ontlasting
- Behandeling:
o Bij erfelijke oorzaken
Splenectomie of verwijdering van de milt
o Bij ernstig bloedverlies
Bloedtransfusies
o Infectieuze oorzaken
Antibiotica
Ondersteunende therapieën
o Immuunziekten
Immuun onderdrukkende therapieën
o Stopzetten medicijnen die hemolyse veroorzaken, hemolyse = het uit elkaar vallen
van rode bloedcellen
Voordelen van het kopen van samenvattingen bij Stuvia op een rij:
Verzekerd van kwaliteit door reviews
Stuvia-klanten hebben meer dan 700.000 samenvattingen beoordeeld. Zo weet je zeker dat je de beste documenten koopt!
Snel en makkelijk kopen
Je betaalt supersnel en eenmalig met iDeal, creditcard of Stuvia-tegoed voor de samenvatting. Zonder lidmaatschap.
Focus op de essentie
Samenvattingen worden geschreven voor en door anderen. Daarom zijn de samenvattingen altijd betrouwbaar en actueel. Zo kom je snel tot de kern!
Veelgestelde vragen
Wat krijg ik als ik dit document koop?
Je krijgt een PDF, die direct beschikbaar is na je aankoop. Het gekochte document is altijd, overal en oneindig toegankelijk via je profiel.
Tevredenheidsgarantie: hoe werkt dat?
Onze tevredenheidsgarantie zorgt ervoor dat je altijd een studiedocument vindt dat goed bij je past. Je vult een formulier in en onze klantenservice regelt de rest.
Van wie koop ik deze samenvatting?
Stuvia is een marktplaats, je koop dit document dus niet van ons, maar van verkoper daniellewilliams83. Stuvia faciliteert de betaling aan de verkoper.
Zit ik meteen vast aan een abonnement?
Nee, je koopt alleen deze samenvatting voor €5,92. Je zit daarna nergens aan vast.
Is Stuvia te vertrouwen?
4,6 sterren op Google & Trustpilot (+1000 reviews)
Afgelopen 30 dagen zijn er 56326 samenvattingen verkocht
Opgericht in 2010, al 14 jaar dé plek om samenvattingen te kopen