Dit document bevat een samenvatting van hoofdstuk 5 grenzen en identiteit. Dit document kun je gebruiken ter voorbereiding van je pabo toelatingstoets of misschien een andere toets
Hoofdstuk 5
Grenzen en identiteit
Grenzen en cultuur
Europa
Wereldgodsdiensten
,Grenzen en cultuur
Grenzen
Een grens is een (on)zichtbare lijn in het landschap. Het scheidt een fysiek of denkbeeldig
groepen mensen van elkaar. Een zichtbare grens is bijvoorbeeld een rivier, een zee, een
bergketen of een woestijn. Dit noem je een natuurlijke grens. Er zijn ook kunstmatige grenzen,
deze kun je niet zien of zijn niet natuurlijk omdat mensen deze hebben gemaakt. Denk
bijvoorbeeld aan de taalgrens in België, deze verdeeld het land in tweeën. Politieke grenzen zijn
ook vaak kunstmatige grenzen. Voorbeelden van politieke grenzen zijn grenzen tussen landen,
grenzen tussen provincies en grenzen tussen gemeenten.
Volk en staat
Een volk is een groep mensen die al eeuwenlang samenwoont. Ze hebben overeenkomsten op
het gebied van godsdienst, kleding en muziek: ze hebben dezelfde cultuur. Elk volk leeft in een
woongebied dat het graag duidelijk afgrenst. Binnen de grenzen vind je dezelfde taal, godsdienst
en cultuur. Binnen de grenzen voelt een volk zich thuis. Een staat is een gebied dat door
landsgrenzen is afgebakend. Een staat onderscheidt zich van een andere staat doordat het een
eigen bestuur heeft. Een ander woord voor staat is land. In een staat kunnen verschillende volken
wonen.
Cultuurgebieden
Een cultuurgebied is een gebied waar mensen kenmerken met elkaar gemeen
hebben op het gebied van geloof, muziek, kleding, taal en andere zaken. De wereld telt acht
cultuurgebieden:
- Westers cultuurgebied → Noord Amerika, Europa en Australië
- Latijns Amerika → Midden- en Zuid Amerika
- Islamitische wereld → Noord Afrika en Midden-Oosten
- Zwart Afrika → Afrika ten zuiden van de Sahara
- Voormalige Sovjet Unie →delen van Oost Europa en het Noord Azië
- Zuid Azië → India
- Oost Azië→ China en Japan
- Zuidoost Azië → Filippijnen en Indonesië
, Westers cultuurgebied
De westerse wereld is het dominanste cultuurgebied sinds de West Europese landen een groot
deel van de wereld hebben gekoloniseerd. Westerlingen hebben hun sporen op verschillende
plekken achtergelaten, maar nemen van die plekken ook wat mee terug. Steeds meer mensen
emigreren en nemen hun eigen cultuur mee: cultuurgebieden veranderen voortduren en de
grenzen tussen cultuurgebieden vervagen. De invloed van het westerse cultuurgebied zie je ook
als je kijkt naar de ligging van de belangrijke taalgebieden op aarde. Met name Engels, Spaans
en Frans worden in grote delen van de wereld gesproken. Kenmerken voor een westers
cultuurgebied zijn:
- gehecht aan democratie
- vrijheid van meningsuiting
- gelijkheid
- individualisme
- opstaan voor invloeden van
buitenaf
- ingesteld op veranderingen
- snel aanpassen
Regionale identiteit
In Nederland wonen mensen uit
verschillende landen en cultuur-
gebieden. Er wonen bijna 3,3
miljoen mensen uit 160 verschillende landen in Nederland. Dat is bijna 20% van de bevolking. Eén
op elke 5 Nederlanders heeft zijn of haar wortels buiten Nederland. Er is dus niet één Nederlandse
identiteit. Dit komt niet alleen doordat mensen uit verschillende cultuurgebieden komen. Er zijn
ook nog andere oorzaken voor. Zo wordt 'de Limburgse identiteit' vaak gezien als een andere
identiteit dan de lokale identiteit in de Achterhoek of in Groningen: je spreekt dan van
een regionale identiteit. Tot een regionale identiteit behoren taal, economische activiteiten,
feesten, religie en ook de streekproducten die specifiek voor de regio zijn. De bescherming van
streektalen en minderheidstalen en het in stand houden van culturele diversiteit zijn onderdeel van
het beleid van de Europese Unie.
Etnische minderheid
Een etniciteit is een sociaal-culturele identiteit die een bepaalde groep mensen verbindt.
Een etnische minderheid is een benaming voor een duidelijk onderscheiden bevolkingsgroep die
een minderheid vormt in het land waarin ze verblijft. Een etnische minderheid kan een autochtone
bevolkingsgroep zijn, die soms zelfs langer in het land woont dan de huidige meerderheid. In
Nederland wordt met de term etnische minderheid doorgaans verwezen naar recente
immigranten, zoals de Surinamers, Molukkers, Marokkanen, Turken en Antillianen. De term
etnische minderheid is dan in hoge mate gelijk aan de term allochtonen. De WRR en
het CBS schrappen vanaf november 2016 de woorden allochtoon en autochtoon. Zij zetten
daarmee een nieuwe norm voor de overheid. De begrippen zijn niet meer precies genoeg en
stigmatiserend. Vanaf nu wordt 'Nederlander met een migratie achtergrond' gebruikt.
Migratiemotieven
Er zijn verschillende redenen waarom migranten naar Nederland komen. In 2009 waren de
belangrijkste redenen voor migratie: arbeid, gezinshereniging/gezinsvorming, studie en asiel.
Het immigratiemotief hangt samen met het geboorteland van de migranten. Voor 80% van de
migranten die in een EU-land zijn geboren, was arbeid de belangrijkste reden. Gezinsmigratie
was de voornaamste reden voor immigranten die geboren zijn in traditionele migratielanden als
Turkije en Marokko. Asielmigratie was de belangrijkste factor voor landen als Somalië en Irak.
Studie was de belangrijkste reden voor Chinezen om naar Nederland te komen.
Voordelen van het kopen van samenvattingen bij Stuvia op een rij:
Verzekerd van kwaliteit door reviews
Stuvia-klanten hebben meer dan 700.000 samenvattingen beoordeeld. Zo weet je zeker dat je de beste documenten koopt!
Snel en makkelijk kopen
Je betaalt supersnel en eenmalig met iDeal, creditcard of Stuvia-tegoed voor de samenvatting. Zonder lidmaatschap.
Focus op de essentie
Samenvattingen worden geschreven voor en door anderen. Daarom zijn de samenvattingen altijd betrouwbaar en actueel. Zo kom je snel tot de kern!
Veelgestelde vragen
Wat krijg ik als ik dit document koop?
Je krijgt een PDF, die direct beschikbaar is na je aankoop. Het gekochte document is altijd, overal en oneindig toegankelijk via je profiel.
Tevredenheidsgarantie: hoe werkt dat?
Onze tevredenheidsgarantie zorgt ervoor dat je altijd een studiedocument vindt dat goed bij je past. Je vult een formulier in en onze klantenservice regelt de rest.
Van wie koop ik deze samenvatting?
Stuvia is een marktplaats, je koop dit document dus niet van ons, maar van verkoper mj1998. Stuvia faciliteert de betaling aan de verkoper.
Zit ik meteen vast aan een abonnement?
Nee, je koopt alleen deze samenvatting voor €5,49. Je zit daarna nergens aan vast.
