Dit is een samenvatting van logica en wetenschapsfilosofie gedoceerd door professor Frans en professor Van Kerkhove voor het openboekexamen. De samenvatting bevat de leerstof voor zowel het eerste als het tweede semester/bevat zowel logica als wetenschapsfilosofie. Dankzij de inhoudstafel kan je ge...
LOGICA EN WETENSCHAPSFILOSOFIE
Inhoud
LOGICA...................................................................................................................................................5
WAT IS LOGICA?.............................................................................................................................5
KENMERKEN...................................................................................................................................5
1. De propositielogica PL........................................................................................................................6
1.1. Formaliseren....................................................................................................................................6
1.2. De syntax van PL..............................................................................................................................6
1.2.1. Opbouw van de taal van PL..........................................................................................................6
1.2.2. De opbouw van redeneringen in PL..............................................................................................7
PRIMITIEVE REGELS VOOR DE CONJUCTIE......................................................................................8
PRIMITIEVE REGELS VOOR DE DISJUNCTIE.....................................................................................8
PRIMITIEVE REGELS VOOR DE NEGATIE..........................................................................................8
PRIMITIEVE REGELS VOOR DE GELIJKWAARDIGHEID......................................................................9
PRIMITIEVE REGELS VOOR DE IMPLICATIE......................................................................................9
1.2.3. Complexe redeneringen/bewijzen................................................................................................9
1.2.4. Afgeleide redeneerregels...........................................................................................................11
HEURISTIEK: HOE MAAK IK BEWIJZEN?.........................................................................................12
1.3. Semantiek van PL...........................................................................................................................13
1.3.1. Afspraken over inhoud...............................................................................................................13
1.3.2. Waarheidstafels..........................................................................................................................14
1.3.3. Nagaan van waarheidsbehoud via directe methode..................................................................15
1.3.4. De indirecte methode via tableaus.............................................................................................15
AFBOUWREGELS...........................................................................................................................16
1.4. Specifieke eigenschappen van PL..................................................................................................17
1.4.1. Adequaatheid en volledigheid....................................................................................................17
1.4.2. Paradoxen van de materiële implicatie......................................................................................18
1.4.3. Karakteristieke stellingen...........................................................................................................18
1.4.4. Structurele eigenschappen.........................................................................................................19
2. Predikatenlogica PL1.........................................................................................................................19
2.1. Voorbereidende stappen: meer middelen.....................................................................................19
2.2. Opbouw van de taal.......................................................................................................................20
2.3. Opbouw van redeneringen............................................................................................................22
PL1-REDENEERREGELS..................................................................................................................22
1
, AFGELEIDE REGELS IN PL1.............................................................................................................23
HEURISTIEK...................................................................................................................................23
3. Deelsystemen van PL........................................................................................................................24
3.1. Meerwaardige logica’s...................................................................................................................24
3.1.1. De driewaardige logica 3L...........................................................................................................24
VOLDOET 3L AAN VOORWAARDEN VAN DEELSYSTEEM VAN PL?.................................................26
3.1.2. De driewaardige logica 3G..........................................................................................................28
VOLDOET 3G AAN VOORWAARDEN VAN DEELSYSTEEM VAN PL?................................................29
VERBAND TUSSEN 3L EN 3G.........................................................................................................30
3.1.3. De oneindig-waardige logica ωG................................................................................................30
CONCEPTUELE VAAGHEID.............................................................................................................31
ARSENAAL UITBREIDEN................................................................................................................31
3.2. De intuïtionistische logica IL..........................................................................................................32
3.2.1. Tableaumethode........................................................................................................................33
3.2.2. Bijzondere eigenschappen..........................................................................................................34
WETENSCHAPSFILOSOFIE.....................................................................................................................35
4. Normatieve benadering....................................................................................................................35
4.1. Het verband theorie-werkelijkheid................................................................................................35
DIMENSIES VERBONDEN AAN KENNIS..........................................................................................36
4.2. Verificatieleer................................................................................................................................37
4.3. Confirmatieleer..............................................................................................................................40
OPLOSSINGEN OP PROBLEMEN VERIFICATIELEER........................................................................40
PROBLEEM 4 BLIJFT ONOPGELOST...............................................................................................41
CONCLUSIE...................................................................................................................................43
GESOFISTICEERDE/BOOTSTRAP CONFIRMATIE.............................................................................43
4.4. Falsificatieleer................................................................................................................................44
VOORDELEN..................................................................................................................................44
PROBLEMEN.................................................................................................................................45
4.5. Bayesiaanse benadering................................................................................................................46
5. Descriptieve benaderingen van de wetenschappelijke methode.....................................................46
5.1. Het probleem met normatieve benaderingen...............................................................................46
5.2. Paradigma’s en revoluties ( Thomas Kuhn)....................................................................................47
REVOLUTIE & ONTSTAAN NIEUW PARADIGMA............................................................................49
5.3. Programma’s en reconstructies (Imre Lakatos).............................................................................51
5.4. Methodologisch anarchisme (Feyerabend)...................................................................................53
5.5. Radicale symmetrie (Bloor)............................................................................................................54
2
,6. Filosofie van enkele specifieke wetenschappen...............................................................................55
6.1. Filosofie van de psychologie..........................................................................................................55
6.1.1. De menselijke geest als object....................................................................................................56
MATERIALISTISCH DILEMMA (DESCARTES, 17DE EEUW,RATIONALISME)......................................57
LOGISCH BEHAVIORISME (RYLE)...................................................................................................58
IDENTITEITSTHEORIE (PLACE/SMART)..........................................................................................59
FUNCTIONALISME (LEWIS/ARMSTRONG, 1960)...........................................................................59
COMPUTATIONALISME (FODOR)..................................................................................................60
INTERPRETATIONISME (DENNETT)...............................................................................................61
ELIMINATIVISME (CHURCHLAND).................................................................................................62
6.1.2. De psychologie als wetenschap..................................................................................................62
EMANCIPATIE VAN DE WIJSBEGEERTE.........................................................................................63
EERSTE KWESTIE: HEEFT PSYCHOLOGIE METHODOLOGISCHE EIGENHEID?.................................64
TWEEDE KWESTIE: METHODOLOGISCH UNIFORM OF PLURALISTISCH?.......................................65
6.2. Filosofie van de geschiedenis.........................................................................................................65
Analytische filosofie......................................................................................................................65
Speculatieve filosofie....................................................................................................................66
Karl Popper, analytische filosoof..................................................................................................68
Kritische filosofie..........................................................................................................................69
Verklaringen in de geschiedwetenschap (Hempel, Gardiner, Dray, Collingwood)........................69
Oorzakelijkheid in de geschiedwetenschap (Walsh, Collingwood, Hart & Honoré, Dray, Mclyntre)
......................................................................................................................................................72
Objectiviteit in de geschiedwetenschap (Walsh, Blake, Dray, Goldstein, Bevir)...........................75
Methodologisch individualisme vs holisme (Popper, Watkins, Brodbeck, Mandelbaum, Danto).78
6.3. Discussie rond wetenschappelijke verklaringen............................................................................80
HEMPEL OVER VERKLARINGEN.....................................................................................................80
PROBLEMEN VOOR HEMPEL.........................................................................................................83
VERKLARINGEN EN CAUSALITEIT..................................................................................................85
KAN DE WETENSCHAP ALLES VERKLAREN?...................................................................................87
UITLEG EN REDUCTIE....................................................................................................................88
6.4. Ontologisch debat: realisme vs empirisme....................................................................................90
INZET VAN DE DISCUSSIE..............................................................................................................90
POSITIES IN HET REALISMEDEBAT................................................................................................91
ARGUMENTEN VOOR HET REALISME: NMA.................................................................................92
ARGUMENTEN CONTRA-REALISME: DIRECTE KRITIEK..................................................................93
ARGUMENT CONTRA-REALISME: INDIRECTE KRITIEK...................................................................95
Voordelen van het kopen van samenvattingen bij Stuvia op een rij:
Verzekerd van kwaliteit door reviews
Stuvia-klanten hebben meer dan 700.000 samenvattingen beoordeeld. Zo weet je zeker dat je de beste documenten koopt!
Snel en makkelijk kopen
Je betaalt supersnel en eenmalig met iDeal, creditcard of Stuvia-tegoed voor de samenvatting. Zonder lidmaatschap.
Focus op de essentie
Samenvattingen worden geschreven voor en door anderen. Daarom zijn de samenvattingen altijd betrouwbaar en actueel. Zo kom je snel tot de kern!
Veelgestelde vragen
Wat krijg ik als ik dit document koop?
Je krijgt een PDF, die direct beschikbaar is na je aankoop. Het gekochte document is altijd, overal en oneindig toegankelijk via je profiel.
Tevredenheidsgarantie: hoe werkt dat?
Onze tevredenheidsgarantie zorgt ervoor dat je altijd een studiedocument vindt dat goed bij je past. Je vult een formulier in en onze klantenservice regelt de rest.
Van wie koop ik deze samenvatting?
Stuvia is een marktplaats, je koop dit document dus niet van ons, maar van verkoper selena106. Stuvia faciliteert de betaling aan de verkoper.
Zit ik meteen vast aan een abonnement?
Nee, je koopt alleen deze samenvatting voor €9,09. Je zit daarna nergens aan vast.