Biologie hoofdstuk 13 Hormonen
§1. Hormoonklieren
Hormoonklieren
Een lichaam heeft meerdere hormoonklieren. Dit zijn organen die elders in het lichaam
organen en weefsel activeren. Cellen van de klier maken daarvoor een stof, een hormoon, en
geven die af aan het bloed. Via het bloed komt het hormoon bij alle cellen van het lichaam.
Alleen cellen met een passende receptor voor dat hormoon reageren.
Beïnvloeding van lichaamsprocessen
Exocriene klieren maken producten die in het uitwendig milieu terechtkomen, zoals zweet-
en verteringsklieren. Hormoonklieren werken endocrien; zij geven producten af aan het
bloed. Veel hormoonklieren hebben invloed op meerdere processen in het lichaam.
Voorbeelden hiervan zijn: geslachtsklieren, hypothalamus, hypofyse en (bij)schildklieren. Een
ontregeling van die hormoonklieren door stoffen als BPA heeft dan grote gevolgen.
Centrale hormoonklier
Hormonen zijn betrokken bij de celdeling, groei, glucoseconcentratie en osmotische waarde
van het bloed, de lichaamstemperatuur en de vertering.
Het hormoonstelsel werkt samen met het zenuwstelsel. De coördinatie gebeurt vooral via de
hypofyse. Deze centrale hormoonklier ligt in de hersenen en bestaat uit een achterkwab en
voorkwab. Uitlopers van neuronen uit de hypothalamus voeren in de achterkwab hormonen
aan. Deze hormonen activeren gladde spieren en de nieren. De voorkwab maakt zelf
hormonen, die andere hormoonklieren activeren.
Aansturing van de hypofyse
Er zijn meerdere soorten hormonen die de hypofyse aansturen:
Releasinghormonen (RH’s); neuronen uit de hypothalamus geven deze hormonen af
aan de voorkwab van de hypofyse. Ze activeren de productie van hormonen. Zo
stimuleert het FSH-RH de hypofysevoorkwab tot afgifte van FSH.
Inhibiting-hormonen (IH’s); neuronen uit de hypothalamus geven deze hormonen af
aan de voorkwab van de hypofyse. Ze remmen de productie van hormonen.
Neurohormonen; andere neuronen produceren deze hormonen. Ze komen in de
hypofyseachterkwab in de bloedbaan. Voor deze hormonen is de hypofyse alleen maar
de plaats van afgifte, want de productie wordt gedaan door de hypothalamus.
Voordelen van het kopen van samenvattingen bij Stuvia op een rij:
Verzekerd van kwaliteit door reviews
Stuvia-klanten hebben meer dan 700.000 samenvattingen beoordeeld. Zo weet je zeker dat je de beste documenten koopt!
Snel en makkelijk kopen
Je betaalt supersnel en eenmalig met iDeal, creditcard of Stuvia-tegoed voor de samenvatting. Zonder lidmaatschap.
Focus op de essentie
Samenvattingen worden geschreven voor en door anderen. Daarom zijn de samenvattingen altijd betrouwbaar en actueel. Zo kom je snel tot de kern!
Veelgestelde vragen
Wat krijg ik als ik dit document koop?
Je krijgt een PDF, die direct beschikbaar is na je aankoop. Het gekochte document is altijd, overal en oneindig toegankelijk via je profiel.
Tevredenheidsgarantie: hoe werkt dat?
Onze tevredenheidsgarantie zorgt ervoor dat je altijd een studiedocument vindt dat goed bij je past. Je vult een formulier in en onze klantenservice regelt de rest.
Van wie koop ik deze samenvatting?
Stuvia is een marktplaats, je koop dit document dus niet van ons, maar van verkoper RosanneSluimer. Stuvia faciliteert de betaling aan de verkoper.
Zit ik meteen vast aan een abonnement?
Nee, je koopt alleen deze samenvatting voor €2,99. Je zit daarna nergens aan vast.