De 10 tijdvakken zijn op basis van de Westerse tijdrekening, maar in deze HC spreken we over de Chinese tijdrekening, gebaseerd op
dynastieën = uitgebreide familie die over 2 of meer generaties invloed of macht uitoefent in een land.
Motto China = Belang van de staat gaat boven het belang van het individu > voortkomend uit confucianisme = een land kan alleen in
harmonie voortbestaan als iedereen in de samenleving zich aan zijn meerdere(n) zou onderwerpen.
- Harmonie en orde, vermijden van chaos, traditionele deugden, vaste hiërarchie
- De keizer beschikt over een hemels mandaat
DC 1; Einde van een regionale grootmacht (1842 - 1911)
Tijdvak 8;
- De moderne vorm van imperialisme die verband hield met de industrialisatie
- De opkomst van emancipatiebewegingen
- De opkomst van politiek-maatschappelijke stromingen; liberalisme, nationalisme, socialisme, confessionnalisme,
feminisme
- Vormen van verzet tegen het West-Europese imperialisme (tijdvak 8 in China, zij liepen hierbij voor)
Sinds 15e eeuw, Qingdynastie in China, oorspronkelijk uit Mantsjoerije, minderheid aan de macht > een keizer aan de macht >
beschouwt zichzelf als “zoon van de hemel” en zijn rijk als “middelpunt van de wereld” > regeert vanuit paleizencomplex in Beijing >
gesteund door ambtenaren - die werden gekozen dmv verplichte staatsexamens over het confucianisme > dankzij deze leer werd de
hiërarchie lange tijd geaccepteerd.
- 1x in de 3 jaar, zeer grote kennis van de Chinese literatuur vereist, slagingspercentage = 1%
Volgens Confucius bevat het confucianisme 5 belangrijke relaties;
1. Een vorst is superieur aan zijn volk
2. Een vader is superieur aan zijn zoon
3. Een oudere broer is superieur aan een jongere broer
4. Een echtgenoot is superieur aan zijn echtgenote
5. Vrienden zijn elkaars gelijke en moeten elkaar respecteren
Vanaf einde 18e eeuw kreeg china te maken met meer problemen;
1. Verschillende hongersnoden >> de bevolking nam toe, maar de landbouwproductie niet > natuurrampen (overstromingen,
droogtes)
2. Corruptie binnen het bestuur >> ambtenaren wisten zichzelf te verrijken (belastinggeld stelen bijv)
Dit leidde tot verschillende opstanden in de 19e eeuw (welke weer leidde tot politieke crises) > de Qingkeizers wisten deze te
onderdrukken, maar moesten ondertussen strijden tegen Europese mogendheden die China als prooi zagen
Sinds 16e eeuw, beperkte mate overzeese handel tussen China en Europa, op initiatief Europa < hadden bewondering voor
Qingdynastie > niet wederzijds; Europa werd gezien als barbaars en daarom vond China de handel met Europa niet interessant, deze
bleef dus beperkt.
Vanaf de 19e eeuw krijgt China te maken met modern imperialisme - maar door de Europese industrialisatie had China grote
achterstanden opgelopen op technologisch gebied > China verloor hierdoor macht en Britten hielden zich o.a niet meer aan Chinese
handelsverboden > zij smokkelden opium binnen om te ruilen voor Chinese producten > de keizer stond dat niet toe maar door
corruptie groeide de handel in opium toch > de keizer pakte het af, en vernietigde het opium > dit leidde tot twee opiumoorlogen (1839
- 1860)
Het gebruik van opium had namelijk grote nadelen voor China;
1. Veel chinezen raakten verslaafd = niet goed voor de Chinese samenleving
2. Grote economische schade door de negatieve handelsbalans > zoveel opium gebruiken was erg duur, en het werd voor
andere landen minder aantrekkelijk om te handelen met China, waardoor de import toenam, en de export afnam.
De eerste opiumoorlog = 1839 - 1842 < Verdrag van Nanking = ongelijk verdrag
● Schadevergoeding voor de Britten - voor het vernietigde opium
● Hongkong wordt engelse factorij - belangrijke Chinese handel- en havenstad
● Onbeperkte handel in 5 havensteden (voor de Britten)
De tweede opiumoorlog = Groot-Brittannië + Frankrijk tegen China, China wederom verslagen
Hier bleek de Chinese technologische achterstand pas echt groot, ze verloren beide oorlogen en werden gedwongen tot het sluiten van
nadelige verdragen. Zo braken Engeland en Frankrijk de Chinese markt open. Dit voorbeeld werd gevolgd door andere landen (VS,
Japan, Rusland), zo kreeg China steeds meer verdragen, en verloor zij grondgebied. Zo mochten de andere landen handelsvoorwaarden
sluiten, en importbelastingen heffen, waardoor de inkomsten van China daalden.
, De positie van China werd dus verzwakt door het moderne imperialisme, de opiumoorlogen worden gezien als keerpunt in de
verhoudingen tussen Europa en China, lang lag China technologisch gezien voor op Europa, daardoor werden zij
arrogant/gemakzuchtig, terwijl Europese landen grote veranderingen doormaakten
- Wetenschappelijke revolutie (1650) & Industriële revolutie (1780).
De keizerlijke overheid van China verloor steeds meer zeggenschap, wat de bevolking woest maakte op het falende bestuur van de
Qingdynastie, maar ook op de buitenlandse inmenging in China (nationalistische beweging).
Chinezen zagen de achterstanden wel in, zij wilden modernisatie, maar de ambtenaren hielden dat tegen. Hierdoor werd het Westen
steeds machtiger en werden de sociaal-economische problemen moeilijk oplosbaar voor de Chinese overheid. Dat was de aanleiding
voor verschillende politieke & religieuze opstanden;
1. Taipingopstand (1851 - 1864) > grote delen van midden, zuid en oost-China werden vernietigd. De leider geloofde dat hij de
broer van Jezus was, gezonden was om de Qingdynastie te beëindigen. Ze willen een einde maken aan de Qingdynastie en de
macht van westerse mogendheden over China.
- Afschaffing van het Confucianisme - past niet bij hun christelijke ideeën + weerhoudt hen van moderniseringen
- Afschaffing van het privébezit - communistisch kenmerk - tegen luxe en genotzucht
- Gelijkstelling van mannen en vrouwen
- Opheffing van ongelijke verdragen
● Taiping nemen een groot deel zuidoosten en oosten van China in - de leider maakt gebruik van ontevredenheid
onder de bevolking om aanhangers te winnen
● Na 14 jaar worden ze verslagen met hulp van het Westen, 20 - 30 miljoen slachtoffers
2. Nianopstand (1853 - 1868) > vooral in Noord-China. Ontstaan doordat hongerige boeren zich verenigden en grootschalige
plundertochten begonnen op zoek naar voedsel en rijkdommen (emancipatiebewegingen). “Dood de rijken, help de armen”
● Na het neerslaan van Taiping, lukt het de Qing om de Nian te verslaan zonder Westerse hulp
- Beiden slaagden er niet in het Qingregime omver te werpen, maar de roep op modernisering werd luider.
Zelfversterkingsbeweging = belangrijkste hervormingsbeweging, vanuit kringen van de Chinese regering < aanhangers geloven dat het
Qingregime alleen kon overleven door in militair/bestuurlijk opzicht het Japanse/Westerse voorbeeld te volgen < wel vasthouden aan
het confucianisme. Ze willen;
- Modernisering van de industrie & spoorwegen
- Modernisering van de leger en vloot
Problemen voor de zelfversterkingsbeweging;
- Tegenwerking van conservatieven
- Gebrek aan kapitaal - niet genoeg geld gestoken in modernisering
- Authentieke chinese manier van werken - corruptie haalt veel geld weg bij de originele bedoelingen
Wat bereiken ze wel?;
● Verplichte staatsexamens voor ambtenaren werden afgeschaft
● Het hof begon met het opstellen van een grondwet (of deed een poging daartoe)
Maar de hervormingen bleken onvoldoende, het keizerrijk was niet meer te redden.
(1899) Bokseropstand = grote groepen landloze boeren komen in opstand tegen de westerse aanwezigheid in China, en ze keren zich
tegen het conservatieve bestuur van de keizer. In een nationalistische vlaag vallen zij christelijke missionarissen aan, vernielen zij
westerse bezittingen, en blokkeren ze buitenlandse ambassades in Beijing > vanaf 1900 besluit keizerin Cixi de opstand te steunen, ze
hoopt dat de westerse mogendheden verdreven worden > buitenlandse mogendheden woedend, slaan opstand hardhandig neer +
breiden militaire aanwezigheid in China uit en leggen ze de Qingregering zware straffen op. (deze opstand is een rechtstreeks gevolg van
de mislukte hervormingspogingen eind 19e eeuw)
- Betalen van een schadevergoeding
- Executie van de belangrijkste boksers
- Importverbod van wapens (gedurende 2 jaar)
- Oprichting van monumenten door heel China ter nagedachtenis van het neerslaan van de opstand
Deze strafmaatregelen waren de hoofdreden voor de toenemende haat vanuit de Chinezen.
Cixi wil hervormingen doorvoeren; deze mislukken vanwege chaos, corruptie en lage belastinginkomsten;
- Modernisering van het onderwijs
- Afschaffen van de ambtenarenexamens
- Invoering van een grondwet en parlement