In dit document vind je een samenvatting van hoofdstuk 1 t/m 9 voor het vak 'Economie en maatschappij', dat gegeven wordt op de opleiding journalistiek.
Het bestand: Gemeentefinanciënbericht 2014 - De wondere wereld van gemeentefinanciën
Toetsdoelen:
Je kent de macro-economische kenmerken van Nederland op hoofdlijnen en kan deze in (historisch)
1.1 perspectief plaatsen.
1.2 Je kent de verschillende methodes om het nationaal inkomen te berekenen en te vergelijken.
1.3 Je kent de verschillende fasen van de conjunctuurcyclus en de verschillende soorten conjunctuurcycli.
Je kent verschillende conjunctuurindicatoren en hebt inzicht in de invloed van de conjunctuur op de
1.4 economie.
2.1 Je kent de begrippen welvaart en welzijn en weet welke factoren hier invloed op hebben.
2.2 Je hebt inzicht in de principes van inkomens- en welvaartsverdeling en kan ze toepassen.
Je kent het Nederlandse pensioenstelsel op hoofdlijnen en hebt inzicht in de oorzaken waarom het stelsel
2.3 onder druk staat.
2.4 Je kent het stelsel van de sociale zekerheid in Nederland op hoofdlijnen.
3.1 Je kent de basisprincipes van marktwerking.
3.2 Je hebt inzicht in de verschillende opvattingen over marktordening op hoofdlijnen.
3.3
Je kent de wijze waarop regulatie van en toezicht op marktwerking in Nederland is vormgegeven.
3.4 Je hebt inzicht in de werking van de arbeidsmarkt en kan uitleggen waarom deze markt afwijkt van de
normale marktwerkingsprincipes.
3.5 Je hebt inzicht in de verhoudingen op de arbeidsmarkt en de invloed van de overheid daarop.
3.6 Je kent de manier waarop werkloosheid in Nederland wordt gemeten.
3.7 Je hebt inzicht in de werking van de zorgmarkt en weet op welke punten deze markt afwijkt van de normale
marktwerkingsprincipes.
3.8 Je hebt inzicht in de werking van de huizenmarkt en hebt inzicht waarom deze markt afwijkt van de normale
marktwerkingsprincipes.
4.1
Je kent de basisbegrippen uit de Rijksbegroting en de fasen in de begrotingscyclus van het Rijk.
4.2 Je kent de basisbegrippen uit de begroting van de lokale overheden en de fasen in de bijbehorende
begrotingscyclus.
4.3 Je kent het belastingstelsel van Nederland op hoofdlijnen en hebt inzicht op het effect van dit stelsel op de
inkomensvorming.
1.5 Je kan (visuele) informatie interpreteren: Macro-economie en conjunctuur
2.5 Je kan (visuele) informatie interpreteren: Welvaart en inkomensverdeling
3.9 Je kan (visuele) informatie interpreteren: Marktwerking en overheidsinvloed
4.4 Je kan (visuele) informatie interpreteren: Overheidsfinanciën
Hoofdstuk 1: Economisch handelen, bedrijfsomgeving en duurzaamheid (m.u.v. paragraaf 2)
Welvaart: beschikken over goederen en diensten voor bevrediging van de behoeften. Behoeften zijn
oneindig, middelen zijn eindig.
Ondernemingen produceren goederen en diensten mbv middelen. Middelen zijn schaars.
Economisch handelen: treven naar maximale welvaart met behulp van schaarse middelen. Speelt
zich af in en tussen verschillende organisaties. Verschillende onderdelen:
, - micro- en meso-economie
- macro-economie
- monetaire economie
- internationale economische betrekkingen
3 soorten kapitaal (bezit dat een voorwaarde is voor de welvaart, sociale relaties en natuurlijke
omgeving):
1. Economisch kapitaalmachines, infrastructuur etc. huidige generatie moet dit onderhouden.
Hiervoor moet gespaard worden. Efficiëntie: doel met zo weinig mogelijk middelen bereiken,
duurzaam. EK is essentieel voor sociaal kapitaal.
2. Sociaal kapitaalkennis, vaardigheden etc. wordt doorgegeven aan volgende generaties. SK in
samenlevingen uit zich in wederkerigheid en betrouwbaarheid. EK ondersteund SK. Rechtvaardige
verdeling van goederen is belangrijk voor het behouden van SK.
3. Ecologisch kapitaalschone lucht, water etc. huidige generatie moet zorgen dat de volgende
generatie nog genoeg grondstoffen etc. heeft. Ecologische veerkracht is belangrijk.
Duurzaamheid: Goederen die langer dan een periode meegaan (bv. Meubelen).
Ecologisch gezien betekent duurzaamheid dat uitputting van bronnen en vervuiling wordt
voorkomen. Ook in de toekomst moet de mogelijkheid tot behoeftebevrediging blijven bestaan.
Duurzame ontwikkeling is een beter begrip dan duurzaamheid, omdat de economie constant
veranderd.
Duurzame samenleving: samenleving waarin mensen hun behoeften kunnen bevredigen zonder hun
economische, sociale en ecologische omgeving aan te tasten en zonder inbreuk te maken op de
mogelijkheden van behoeftebevrediging van mensen in eigen land en andere landen, nu en in de
toekomst.
Mensen hebben zelf het recht om te bepalen wat het goede leven is. Economisch gezien proberen
mensen hun voorkeuren te verwezenlijken met het beschikbare inkomen. Maar geluk neemt
nauwelijks toe bij meer inkomen en er zijn milieuproblemen door economisch handelen. Daarom
wordt er nu gedacht in rechten en levenskwaliteiten:
- rechtenMensen hebben veel vrijheid, maar mogen geen schade aan andere mensen aanbrengen.
Vrijheid is gebonden aan regels. Mensen hebben mensenrechten, deze mogen niet worden
aangetast. Mensen in de samenleving hebben een grote verantwoordelijkheid bij het naleven van
deze rechten.
- levenskwaliteithet aantal mogelijkheden tot functioneren op het gebied van economie, sociale
omgevingen en ecologie. Wanneer in alle levenskwaliteiten in evenwichtige mate aandacht wordt
geschonken is er goed leven. Er zijn 8 levenskwaliteiten.
1. Materiële levensstandaard
2. Gezondheid
3. Onderwijs
4. Persoonlijke ontplooiing waaronder ook arbeid
5. Politieke democratie en bestuur
6. Sociale netwerken en relaties
7. Natuurlijke omgeving
8. Zekerheid en veiligheid
Mensen dwingen tot het leiden van een goed leven zou een dictatuur worden, mensen mogen zelf
invulling geven aan het goede leven, zijn autonoom. Samenleving moet de mogelijkheid scheppen
voor mensen om het goede leven te leiden.
Voordelen van het kopen van samenvattingen bij Stuvia op een rij:
Verzekerd van kwaliteit door reviews
Stuvia-klanten hebben meer dan 700.000 samenvattingen beoordeeld. Zo weet je zeker dat je de beste documenten koopt!
Snel en makkelijk kopen
Je betaalt supersnel en eenmalig met iDeal, creditcard of Stuvia-tegoed voor de samenvatting. Zonder lidmaatschap.
Focus op de essentie
Samenvattingen worden geschreven voor en door anderen. Daarom zijn de samenvattingen altijd betrouwbaar en actueel. Zo kom je snel tot de kern!
Veelgestelde vragen
Wat krijg ik als ik dit document koop?
Je krijgt een PDF, die direct beschikbaar is na je aankoop. Het gekochte document is altijd, overal en oneindig toegankelijk via je profiel.
Tevredenheidsgarantie: hoe werkt dat?
Onze tevredenheidsgarantie zorgt ervoor dat je altijd een studiedocument vindt dat goed bij je past. Je vult een formulier in en onze klantenservice regelt de rest.
Van wie koop ik deze samenvatting?
Stuvia is een marktplaats, je koop dit document dus niet van ons, maar van verkoper sophievdvelden. Stuvia faciliteert de betaling aan de verkoper.
Zit ik meteen vast aan een abonnement?
Nee, je koopt alleen deze samenvatting voor €5,48. Je zit daarna nergens aan vast.
