Neuropsychological Assessment
Elektronische artikelen
Artikel 1: Appplications of Technology in Neuropsychological Assessment (Parsey and Maureen
Schmitter-Edgecombe)
Historisch gezien gaan neuropsychologische beoordelingen om pen-en-papier taken die cognitieve
vermogens meten. Echter recent zijn er steeds meer onderzoekers en clinici die verschillende
technologieën zijn gaan gebruiken om de efficiëntie, betrouwbaarheid, kost-effectiviteit van
neuropsychologische beoordeling te verbeteren. Tegenwoordig kunnen we door de techniek
metingen toedienen, scoren en interpreteren zonder de directe interactie van een clinicus. De
technische ontwikkelingen hebben ook invloed gehad op de manier waarop individuen hun
alledaagse activiteiten uitvoeren. In tegenstelling tot de oudere cohorten, kennen jongeren van
vandaag geen dag zonder technologie. Deze toename in technologiegebruik heeft een cohort effect
veroorzaakt in het gemak waarmee individuen elektronica gebruiken. Onderzoek suggereert dat
cohorten met grotere blootstelling aan computers het beter doen op computer-gebaseerde
beoordelingen dan mensen met minder computer ervaring.
Dus neuropsychologische onderzoeken die op de computer plaatsvinden geven de clinicus extra
informatie over de gecomputeriseerde testvermogens. In de toekomst zal het gebruik van
elektronica waarschijnlijk toenemen, en daarom is het belangrijk om te kijken of
neuropsychologische beoordelingen zich moeten aanpassen aan de technologische ontwikkelingen.
Vragen en doelen van dit artikel
We kijken naar de bruikbaarheid van technologiegebruik in de neuropsychologie en toekomstige
richtingen voor onderzoek. We beantwoorden de volgende vragen:
-wat zijn de voordelen en nadelen van computer en op virtuele realiteit gebaseerde
neuropsychologische beoordeling van cognitie en alledaags functioneren?
-hoe kunnen technologie-gebaseerde metingen waarde toevoegen aan neuropsychologische
beoordelingsdata?
-wat zijn de grote factoren die men moet overwegen als men technologie-gebaseerde beoordelingen
ontwikkelt en toepast?
-wat zijn toekomstige klinische en onderzoeksrichtingen binnen het veld van neuropsychologische
beoordeling gerelateerd aan technologiegebruik?
Cognitieve beoordeling met gebruik van computers
Op computer gebaseerde beoordelingen zijn alle instrumenten die een computer, digitaal tablet,
handheld device, of een andere digitale interface gebruiken in plaats van menselijke onderzoeken
om zo testen van hersenfunctie en gerelateerde factoren toe te dienen, te scoren of te interpreteren
om factoren relevant aan vragen van neurologische gezondheid en ziekte te relateren.
Op computer gebaseerde beoordeling
Al sinds 1980 gebruiken de militaire psychologie en sportpsychologie gecomputeriseerde
beoordelingen. Men gebruikt dit voor zowel voor als na de deployment. Binnen deze velden vindt
men de op computer gebaseerde beoordelingen efficient, goed gestandaardiseerd en heel
toegankelijk. Zulke beoordelingen zijn nu de regel ipv de uitzondering. Tegenwoordig ziet men het
ook terug in de neuropsychologie, vaak gebruikt een neuropsycholoog ten minste 1 beoordeling op
de computer.
Uit onderzoek blijkt dat men vergelijkbare of verbeterde berouwbaarheid ziet (minder
scoringsfouten) bij computer-gebaseerde testen.
Ook blijkt dat normatieve data die bestaat voor de traditionele versie van een test niet simpelweg
toegepast kan worden op gecomputeriseerde versies omdat prestaties op beide testen niet direct
,vergelijkbaar zijn. Zo blijkt dat de computer versie van de Toren van Hanoi het aantal trial-and-error
benaderingen laat toenemen en de belasting op het werkgeheugen vermindert. Men keek ook naar
reactietijd om verwerkingssnelheid te beoordelen, echter naast meer microniveau metingen van
verwerkingssnelheid en/of responslatentie, kan de computer gebaseerde toediening van papier en
pen neuropsychologische testen niet de mogelijkheid laten zien om extra diagnostisch bruikbare
cognitieve en gedragsmatige informatie te verzamelen. Dit is een significant gat in de toepassing van
technologie om neuropsychologische beoordeling te verbeteren. Men probeert meetconstructen te
verbeteren. Zo kan men tijdsgevoelige parameters als reactietijd meer accuraat meten met
computers. Daarnaast gebruiken veel testen algoritmes. Hierdoor kan men beter cognitieve
beperkingen beoordelen terwijl men ook de testtoedieningstijd vermindert doordat men de test kan
stoppen als een minimum aantal criteria is bereikt. Men kan deze algoritmes ook gebruiken om de
gevoeligheid voor een bepaalde stoornis te verbeteren door zich te richten op de kenmerkende
symptomen. Zo kan men goede differentiële diagnoses maken. Er zijn met name testbatterijen die
goed cognitieve stoornissen kunnen differentiëren. Er zijn nog maar weinig onderzoeken die
differentiëren tussen verschillende neurologische stoornissen (bijv. Alzheimer en Huntington).
Cognitieve beoordeling met gebruik van virtuele realiteit
Dit zijn technologieën en apparaten om de manipulatie van objecten (inclusief het zelf) te
beoordelen in een virtuele ruimte en tijd. In de psychologie zijn deze omgevingen vaak
driedimensionaal en is er een interactie tussen objecten in de omgeving. Men gebruikt verschillende
soorten immersion (onderdompeling): niet-immersie driedimensionale computerschermen met een
muis, joystick etc
-semi-immersive grote schermen waarbij men shutter glasses gebruikt
-volledig immersive omgevingen met een groen scherm
Ontwikkeling van virtuele realiteit beoordelingen
Net als bij computer-gebaseerde beoordelingen, is het begin van op virtuele realiteit gebaseerde
cognitieve beoordeling ontstaan bij het integreren van gecomputeriseerde versies van traditionele
pen en papier testen naar een virtuele omgeving. Zo heeft men een driedimensionale test ontwikkeld
voor de Wisconsin Card Sorting Test, waarbij men het slechter deed in de virtuele realiteit versie,
echter mensen vonden deze test wel leuker dan de traditionele WCST. Het kan zijn dat de afleidingen
in de virtuele realiteit een negatieve invloed hadden op de prestatie. Dus virtuele realiteit zorgt
ervoor dat externe stimuli een deel van de beoordelingsbatterij kunnen zijn terwijl men zich nog
steeds richt op cognitieve vermogens. Onderzoekers suggereren dat deze afleidingen de ecologische
validiteit kunnen verhogen omdat de test beter de cognitieve prestatie representeert met
interrupties zoals in de echte wereld. Omdat een virtuele realiteit de fundamentele aard van een
taak kan veranderen, kan men niet aannemen dat dezelfde cognitieve constructen gemeten worden
door vergelijkbare traditionele en virtuele-realiteit gebaseerde metingen.
Manipulatie van externe stimuli in virtuele realiteit beoordelingen
Een belangrijke vraag is of cognitieve prestaties worden beinvloed door externe stimuli (bijv.
alledaagse stressoren of afleidingen). Is een neuropsychologische test die uitgevoerd wordt in een
lege kamer met beperkte afleidingen wel een accuraat portret van de vermogens in de echte
werkelijkheid. Als men gecontroleerd afleidingen toevoegt, kan dit de ecologische validiteit
verbeteren. Men heeft een virtuele realiteit Stroop tet (VRST) ontwikkeld voor het beoordelen van
TBI zonder externe symptomatologie. Het blijkt dat wanneer individuen met TBI de VRST voltooiden
in een militaire simulatie, er significante verschillen zijn voor de interferentie conditie in zowel hoge
als lage bedreigingscondities: deze verschillen waren niet significant voor de pen en papier versies.
Ook heeft men een virtuele realiteit versie gemaakt van de Paced Auditory/Visual Serial Addition Test
(Vr PA/VSAT). In een militair cohort zag men dat de VRPASAT en VRPVSAT niet correleerden met de
op papier gebaseerde PASAT, en relatief aan de papieren versie, was er een langzamere
, rekenkundige verwerking en reactietijd in de eerste 2 sessies, maar niet in sessie 3 en 4, welke meer
cognitief uitdagend zijn.
Samengenomen suggereren deze bevindingen dat virtuele realiteit gebaseerde cognitieve
beoordelingen met gesimuleerde afleidingen binnen de testomgeving kunnen leiden tot een beter
begrip van de invloed van externe stimuli op cognitie in een echte wereld scenario.
Ook zijn er beoordelingen ontwikkeld die niet gebaseerd zijn op traditionele pen en papier testen,
zoals de Virtual Reality Cognitive Performance Assessment Test (VRCPAT). Men krijgt hieruit 2 scores;
een voor leren en een voor geheugen, die significant correleren met traditionele beoordelingen van
geheugen, aandacht, verwerkingssnelheid en executief functioneren. Echter men ziet slechtere
prestaties wanneer externe afleidingen aanwezig zijn. Deze bevinding suggereert dat externe stimuli
in een virtuele omgeving gebruikt kunnen worden om gedragsdata voor afleidbaarheid en
aandachtsgaten te verzamelen die anders niet gemeten zouden kunnen worden.
Men heeft ook een Virtuele Classroom ontwikkeld waardoor men niet alleen een score krijgt voor
een cognitieve test, maar men ook informatie verzamelt over de afleidbaarheid. De toediener kan de
hoeveelheid en de soorten afleiders bepalen. Onderzoek laat zien dat de Virtuele Classroom beter
kinderen met ADHD kan classificeren. Ook ziet men grotere onoplettende symptomen bij kinderen
met ADHD dan bij controlegroepen.
Hoewel extra metingen van afleidbaarheid en aandacht een kenmerk zijn van virtuele realiteit
technologie, beoordelen gesimuleerde omgevingen ook de relatie tussen cognitieve domeinen en
alledaags functioneren.
Beoordeling van alledaags functioneren met virtuele realiteit
Doordat men complexe omgevingen in testscenario’s kan invoegen, kan men cognitieve vermogens
meten die anders beperkt zijn tot abstracte taken in het lab. Men kan virtuele simulaties maken van
alledaagse taken als autorijden en winkelen. Zo heeft men een veilige en gecontroleerde omgeving
voor het bepalen van functionele capaciteiten van klinische populaties. En omdat deze omgevingen
worden bestuurd door de experimentator, kunnen afleidingen toegepast worden om hogere functies
te beoordelen.
Rijsimulatie
Men kan meerdere aspecten van rijden meten in vele klinische populaties, als dementie, MS,
hersenletsel etc. Hoewel onderzoek steunt geeft voor virtuele realiteit simulatie testen in plaats van
zelf-report data, zijn er andere bevindingen dat rijsimulators niet adequaat zijn in het bepalen van de
rijvermogens en risico’s zonder extra informatie. Dus rijsimulatoren geven een vermogen om de basis
informatie te verkrijgen in een veilige omgeving; echter men kan het wel beter gebruiken in
combinatie met andere beoordelingen.
Alledaags functioneren
Zo is er de Multiple Errands Test (MET) waarbij men executieve vermogens meet in een
winkelcentrum bij patienten met frontal kwab laesies. Deze test is omgezet naar een virtuele
omgeving bij de Virtual Errands Test (VET) en de Virtual Multiple Errands Test (VMET). In de VMET
moeten deelnemers navigeren in een virtuele supermarkt om zo items van hun lijstje te halen.
Daarbij moeten ze informatie verkrijgen en regels opvolgen. VMET correleert sterk met andere
metingen van executieve functie en aandacht. Ook kan het een goed onderscheid maken tussen
verschillende leeftijdsgroepen, mensen met een beroerte of Parkinson.
Met virtuele realiteit kan men informatie verzamelen die anders onopgemerkt zou blijven.
Op computer gebaseerde en virtuele realiteitsbeoordelingen: conclusies en toekomstige richtingen
Hoewel er veel voordelen zijn aan op technologie gebaseerde beoordelingen, zijn er ook uitdagingen.
Voordelen
Huidige gecomputeriseerde beoordelingen zijn even betrouwbaar en valide als andere
neuropsychologische testmetingen. Gecomputeriseerde testen hebben het voordeel van een
