Deze samenvatting bevat alle nodige literatuur voor het tentamen Recht in het Publieke Domein. Met deze samenvatting haal je een mooie voldoende, zonder het boek te gebruiken. Zelf heb ik een 8,7 op het tentamen gehaald, met deze samenvatting.
,Inhoud
Table of Contents
Inhoud.......................................................................................................................................................................2
Hoofdstuk 1. Algemene inleiding: wat is bestuursrecht?.........................................................................................4
1.1 – Het verband tussen besturen en bestuursrecht..........................................................................................4
1.1.1 Verschillende bestuursniveaus.................................................................................................................5
1.1.2 Het openbaar bestuur behartigt het algemeen belang...........................................................................5
1.2 – Wat doet het openbaar bestuur ter behartiging van het algemeen belang?..............................................5
1.2.2 Bestuursactiviteiten van het gemeentebestuur......................................................................................6
1.2.3 Bestuursactiviteiten van het provinciebestuur........................................................................................6
1.2.4 bestuursactiviteiten op landelijk niveau..................................................................................................6
1.2.5 Bestuursactiviteit op provinciaal en gemeentelijk niveau; autonomie en medebewind........................6
1.3 – De ontwikkeling van het openbaar bestuur in de twintigste eeuw; van nachtwakersstaat tot
verzorgingsstaat....................................................................................................................................................7
1.4 – Bevoegdheden van het openbaar bestuur en de eis van wetmatigheid van bestuur.................................7
1.4.1 De vergunningbevoegdheid; regulerend optreden door het bestuur in een concreet geval.................7
1.4.2 Andere bestuursbevoegdheden dan de vergunningbevoegdheid..........................................................8
1.4.3 Wetmatigheid van bestuur; het bestuur mag alleen handelen als de wetgever daarvoor een
specifieke bevoegdheid heeft verleend............................................................................................................8
1.5 – bestuursbevoegdheid en andere publiekrechtelijke bevoegdheden zoals wetgeving en rechtspraak.......9
1.6 – bestuursrecht: formeel en materieel bestuursrecht...................................................................................9
1.7 – Algemeen bestuursrecht en bijzonder bestuursrecht...............................................................................10
1.7.1 Bijzondere bestuursrecht.......................................................................................................................10
1.7.2 Algemeen bestuursrecht........................................................................................................................10
1.7.3 De verhouding tussen algemeen bestuursrecht en bijzonder bestuursrecht.......................................10
1.8 – Geschreven en ongeschreven bestuursrecht.............................................................................................10
1.9 – Bestuursrecht en andere rechtsgebieden..................................................................................................11
1.9.1 bestuursrecht en staatsrecht.................................................................................................................11
1.9.2 Afbakening van het bestuursrecht ten opzichte van het privaatrecht..................................................11
1.9.3 bestuursrecht en strafrecht...................................................................................................................12
1.9.4 Invloed van Europees recht op het bestuursrecht.................................................................................12
Hoofdstuk 2. De basisbeginselen en kenmerken van het bestuursrecht...............................................................13
2.1 – De rechtsverhouding tussen bestuur en burgers.......................................................................................13
2.1.1 Bestuursorganen en de behartiging van publieke belangen.................................................................14
2.1.2 Openbare lichamen en andere rechtspersonen ingesteld krachtens publiekrecht..............................14
2.2 – Het begrip bestuursorgaan in de Algemene wet bestuursrecht: a- en b-organen....................................15
2.2.1 A-organen; organen van een rechtspersoon die krachtens publiekrecht is ingesteld..........................15
2.2.2 B-organen; personen of colleges, met enig openbaar gezag bekleed die geen deel uitmaken van een
rechtspersoon ingesteld krachtens publiekrecht............................................................................................16
2
, 2.2.3 Wettelijke uitzonderingen; organen die geen bestuursorgaan zijn in de zin van de Awb....................16
2.2.4 Zelfstandige bestuursorganen en gedeconcentreerde organen...........................................................16
2.3 – Belanghebbenden......................................................................................................................................17
2.3.1 Algemene criteria belanghebbendheid..................................................................................................17
2.3.2 Bijzondere categorieën belanghebbenden: bestuursorganen en ‘statutair’ belanghebbenden..........17
2.4 – Wetmatigheid van bestuur.........................................................................................................................18
2.4.1 Belastende bestuursbevoegdheden......................................................................................................18
2.4.2 Regelgevende bevoegdheden van het bestuur.....................................................................................18
2.4.3 Begunstigende bestuursbevoegdheden................................................................................................18
2.4.4 Overige bestuurshandelen.....................................................................................................................18
2.5 – Het specialiteitsbeginsel.............................................................................................................................19
2.6 – Eenzijdigheid...............................................................................................................................................19
2.7 – Gelede normstelling...................................................................................................................................19
2.8 – Terugtred van de wetgever en discretionaire bevoegdheden...................................................................19
2.8.1 Beleids- en beoordelingsruimte.............................................................................................................19
2.8.2 Beoordelingsruimte en vage begrippen.................................................................................................20
2.9 – bevoegdheidstoedeling..............................................................................................................................20
2.9.1 Attributie en delegatie...........................................................................................................................20
2.9.2 Mandaat.................................................................................................................................................21
2.10 – Bestuurshandeling....................................................................................................................................21
Hoofdstuk 3. De Algemene wet bestuursrecht: structuur en kenmerken..............................................................21
3.1 – Inleiding......................................................................................................................................................21
3.1.1 Doelstellingen Awb.................................................................................................................................21
3.1.2 De Awb als aanbouwwet........................................................................................................................21
3.1.4 Verhouding Awb tot andere – bijzondere – wetgeving.........................................................................22
Hoofdstuk 4. Besluiten in de zin van de Algemene wet bestuursrecht..................................................................23
4.1 – Inleiding......................................................................................................................................................23
4.2 – Besluiten en beschikkingen in de zin van artikel 1:3 jo artikel 6:2 Awb....................................................23
4.3 – De publiekrechtelijke rechtshandeling.......................................................................................................23
4.4 – Soorten besluiten.......................................................................................................................................24
4.4.1 Algemeen verbindende voorschriften...................................................................................................24
4.4.2 Beleidsregels..........................................................................................................................................24
4.5 – Enkele soorten beschikkingen....................................................................................................................24
4.5.1 Beschikkingen op aanvraag of ambtshalve beschikking........................................................................24
4.5.2 Persoons- en zaaksgebonden beschikkingen.........................................................................................25
4.5.3 Rechtsvaststellende en rechtscheppende beschikkingen.....................................................................25
4.5.4 Vrije en gebonden beschikkingen..........................................................................................................25
4.5.5 Begunstigende en belastende beschikkingen........................................................................................25
4.5.6 Aflopende en duurzame beschikkingen.................................................................................................25
Hoofdstuk 5. De bestuursrechtelijke normering van besluiten..............................................................................26
3
, 5.1 – Inleiding......................................................................................................................................................26
5.2 – Totstandkoming van besluiten...................................................................................................................26
5.2.1 Fair play, verbod van vooringenomenheid............................................................................................26
5.2.2 Het (formeel) zorgvuldigheidsbeginsel..................................................................................................26
5.2.3 Verbod van détournement de pouvoir..................................................................................................27
5.2.4 Belangenafwegingsplicht, materiële zorgvuldigheid, evenredigheidsbeginsel en willekeursverbod...27
5.2.5 Motiveringsbeginsel...............................................................................................................................27
5.2.6 Gelijkheidsbeginsel.................................................................................................................................28
5.2.7 Vertrouwensbeginsel.............................................................................................................................28
5.2.8 Rechtszekerheidsbeginsel......................................................................................................................28
5.2.9 De burgerlijke rechter en algemene beginselen van behoorlijk bestuur..............................................29
5.3 – Specifieke normering ten aanzien van beschikkingen...............................................................................29
Hoofdstuk 8. Bestuursrechtelijke voorprocedures.................................................................................................30
8.1 – Twee bestuurlijke voorprocedures: bezwaar en administratief beroep...................................................30
8.1.1 Bestuurlijke voorprocedures versus beroep op de bestuursrechter.....................................................30
8.1.2 De voorprocedures; bezwaar versus administratief beroep.................................................................30
8.2 – De bezwaarschriftprocedure......................................................................................................................31
8.2.1 Het systeem van de bezwaarschriftprocedure......................................................................................31
8.2.2 De functies van de bezwaarschriftprocedure........................................................................................31
8.2.3 Rechtstreeks beroep of prorogatie........................................................................................................32
8.3 – De bezwaarschriftprocedure en enkele andere Awb-procedure...............................................................32
8.3.2 Bezwaarschriftprocedure versus klachtprocedure................................................................................32
8.4 – Toegangsvereisten bezwaarschriftprocedure............................................................................................32
Hoofdstuk 9. Rechtsbescherming tegen de overheid: de overheid........................................................................34
9.1 – Inleiding......................................................................................................................................................34
9.2 – Historische ontwikkeling............................................................................................................................34
9.3 – Functies en kenmerken van het bestuursproces.......................................................................................34
9.3.1 Rechtsbescherming versus controle?....................................................................................................35
9.3.2 Enkele beginselen van bestuursprocesrecht..........................................................................................35
9.3.3 De procedure op hoofdlijnen.................................................................................................................35
9.4 De toegang tot de (algemene) bestuursrechter...........................................................................................36
9.4.1 Absolute competentie en het vereiste van belanghebbendheid..........................................................36
9.4.2 Relatieve competentie...........................................................................................................................36
9.4.3 Eerst een bestuurlijke voorprocedure...................................................................................................37
Hoofdstuk 1. Algemene inleiding: wat is bestuursrecht?
1.1 – Het verband tussen besturen en bestuursrecht
Het openbaar bestuur is dat deel van de overheid dat zich bezighoudt met besturen. De overheid bestaat uit
verschillende onderdelen. Zo is er de gemeentelijke overheid, de provinciale overheid en de rijksoverheid.
4
Voordelen van het kopen van samenvattingen bij Stuvia op een rij:
Verzekerd van kwaliteit door reviews
Stuvia-klanten hebben meer dan 700.000 samenvattingen beoordeeld. Zo weet je zeker dat je de beste documenten koopt!
Snel en makkelijk kopen
Je betaalt supersnel en eenmalig met iDeal, creditcard of Stuvia-tegoed voor de samenvatting. Zonder lidmaatschap.
Focus op de essentie
Samenvattingen worden geschreven voor en door anderen. Daarom zijn de samenvattingen altijd betrouwbaar en actueel. Zo kom je snel tot de kern!
Veelgestelde vragen
Wat krijg ik als ik dit document koop?
Je krijgt een PDF, die direct beschikbaar is na je aankoop. Het gekochte document is altijd, overal en oneindig toegankelijk via je profiel.
Tevredenheidsgarantie: hoe werkt dat?
Onze tevredenheidsgarantie zorgt ervoor dat je altijd een studiedocument vindt dat goed bij je past. Je vult een formulier in en onze klantenservice regelt de rest.
Van wie koop ik deze samenvatting?
Stuvia is een marktplaats, je koop dit document dus niet van ons, maar van verkoper daniëllevanderwal1. Stuvia faciliteert de betaling aan de verkoper.
Zit ik meteen vast aan een abonnement?
Nee, je koopt alleen deze samenvatting voor €7,39. Je zit daarna nergens aan vast.