OPDRACHTEN WEEK 1
Aan het einde van dit thema kunt u:
1. de rechten en verplichtingen van echtgenoten opsommen, herkennen, toelichten en
hanteren aan de hand van concrete voorbeelden;
2. de opbouw en indeling Titels 1.6, 1.7. en 1.8. van het Burgerlijk Wetboek voor het
betreffende thema aan de hand van concrete voorbeelden herkennen, toelichten en
hanteren.
3. de begrippen: Lex van Oven, geregistreerd partnerschap, openstelling huwelijk, eerste
tot en met vierde tranche, Wet Verrekenbedingen, Wetsvoorstel 28 867 en 33 987,
hulp, getrouwheid en bijstand, verzorging en opvoeding kinderen, kosten van de
huishouding, netto-inkomen, bruto-inkomen, nihilbeding, vervalbeding, draagplicht,
fourneerplicht, rechtsverwerking, premiesplitsing en de verbanden die tussen die
begrippen kunnen worden gelegd, herkennen, toelichten en hanteren aan de hand van
concrete voorbeelden.
HR 29 april 1994, NJ 1995, 561 (Ter Kuile/Kofman)
De echtgenoot die meer heeft bijgedragen aan de kosten van de huishouding dan waartoe hij
gehouden is, kan dan in beginsel dit meerdere van de andere echtgenoot vorderen. Omdat bij
het einde van het huwelijk vaak praktische benodigdheden niet meer voorhanden zijn, dient
de afrekening periodiek plaats te vinden.
HR 22 mei 1987, NJ 1988, 231 (Rechtsverwerking)
Redelijkheid en billijkheid brengen mee dat een echtgenoot na de ontbinding van het huwelijk
de kosten van de huishouding niet meer met terugwerkende kracht van de vrouw kan
terugvorderen en dat hij in zoverre zijn vorderingsrecht heeft verwerkt.
Art. 1:84 en vervalbeding
Huwelijkse voorwaarden waarin vervalbeding is opgenomen. Vergoeding vervalt als een
bepaald termijn is verlopen. Reden: rust bewaren, zodat je niet voor altijd kan claimen. Gezien
de zorg waarmee de akte van huwelijks voorwaarden tot stand zijn gekomen, zijn partijen in
beginsel gehouden aan het vervalbeding.
,OPDRACHT 1
Joris en Marianne zijn in 2004 gehuwd in wettelijke gemeenschap van goederen. Joris heeft
een salaris van netto € 2.450 per maand. Hij heeft € 18.000 aan effecten en € 15.000 aan
spaargeld. Alleen het spaargeld is - inclusief de vruchten - onder uitsluitingsclausule
verkregen. Netto ontvangt hij jaarlijks € 500 aan dividend en € 100 aan rente.
Marianne doet het huishouden en verricht geen betaalde arbeid. Haar vermogen (€ 300.000
totaal) bestaat uit effecten (€ 120.000) en een beleggingspand (€ 180.000). Ze ontvangt
jaarlijks € 8.000 aan dividend en € 10.000 aan huurinkomsten. Deze effecten en het
beleggingspand zijn inclusief de vruchten door haar verkregen onder uitsluitingsclausule.
De kosten van de huishouding bedragen € 68.400 per jaar.
Bereken de draagplicht van de beide echtgenoten. Wat kunt u opmerken over de
rechtvaardigheid van het resultaat?
Voor de draagplicht kijken we naar art. 1:84 lid 1. Achtereenvolgens wordt er gekeken naar:
1) Gemene inkomen; inkomen wat behoort tot de gemeenschap van goederen, het valt
in de huwelijksgemeenschap
2) Privé inkomen; dit zijn de privé-inkomens van de echtgenoten
3) Gemene vermogen; vermogen wat binnen de gemeenschap van goederen valt (niet
onder uitsluitingsclausule
4) Privé vermogen; privévermogens van de echtgenoten
1) Gemene inkomen: salaris Joris; 12 x 2.450 + 500 (dividend) = € 29.900
Zijn 500 aan dividend is ook gemene inkomen, omdat dit een vrucht is van zijn effecten.
De effecten vallen in de gemeenschap.
= niet toereikend, dus we gaan naar het privé inkomen
2) Privé inkomen Joris: € 100
Privé inkomen Marianne: € 18.000
= € 18.000 en niet toereikend, dus we gaan naar het gemene vermogen
3) Gemene vermogen: € 18.000 (effecten Joris)
= niet toereikend, dus we gaan naar het privévermogen
4) Dit is 15.000 (Joris) + 300.000 (Marianne) = € 315.000
,De kosten bedragen € 68.400. Wanneer we 1, 2 en 3 optellen komen we op € 66.000 en komen
we dus 2.400 te kort die naar evenredigheid uit het privé vermogen betaalt dient te worden.
Joris betaalt dan 15.000/315.000 x 2.400 = 114,29
Marianne betaalt dan 300.000/315.000 x 2.400 = 2.285,71
Joris betaalt uiteindelijk: 29.900 + 100 + 18.000 + 114,29 = 48.114,29
Marianne betaalt uiteindelijk: 8000 + 10.000 + 2.285, 71 = 20.285,71
Aan het einde betaalt Joris 48.114,29 en Marianne 20.285,71. Uiteindelijk betaalt Joris veel
meer, terwijl het vermogen van Marianne veel hoger is
Stel Joris en Marianne maken andere afspraken bijv. dat ze geen onderscheid maken aan privé
en gemene vermogen. Zij kunnen via 1:84 lid 3 andere afspraken maken met een schriftelijke
overeenkomst.
, OPDRACHT 2
In 2006 zijn Joris en Lisa gehuwd buiten gemeenschap van goederen. In hun huwelijkse
voorwaarden is een nihilbeding ten gunste van Lisa opgenomen. Tijdens het huwelijk heeft
Lisa alle vakanties betaald. Na twaalf jaren eindigt het huwelijk door echtscheiding. Lisa wil
het aan de vakanties bestede geld terug.
a. Leg uit wat een nihilbeding is. Is het strijdig met het huwelijksvermogensrecht?
In nihilbeding in dit geval is de invulling van art. 1:84 lid 3 BW en daardoor hoeft Lisa niet bij
te dragen in de kosten der huishouding en komen deze allen ten koste van Joris. Het is niet in
strijd aangezien het een invulling is van art. 1:84 lid 3 BW.
b. Waarop dient Lisa haar vordering te baseren en geef gemotiveerd aan hoeveel kans
van slagen deze vordering heeft.
Art. 3:321 lid 1 sub a jo 3:320. vorderingen tussen echtgenoten kunnen in beginsel niet
verjaren. Ze verjaren pas 6 maanden na einde huwelijk, maar uit het arrest Ter Kuile Kofman
en het arrest rechtsverwerking volgt dat echtgenoten wel degelijk hun recht kunnen
verwerken.
Arrest Ter Kuile/Kofman: De echtgenoot die meer heeft bijgedragen aan de kosten van de
huishouding dan waartoe hij gehouden is, kan dan in beginsel dit meerdere van de andere
echtgenoot vorderen. Omdat bij het einde van het huwelijk vaak praktische benodigdheden
niet meer voorhanden zijn, dient de afrekening periodiek plaats te vinden.
Joris en Lisa hebben niet verrekend. Lisa heeft tijdens het huwelijk niks gedaan, zij heeft
stilgezeten. Bij Joris is dus een vertrouwen gewekt dat hij niks meer van Lisa moest
verwachten. Enkel tijdsverloop is niet voldoende om rechtsverwerking aan te nemen. Lisa en
Joris hebben geen vervalbeding (= je moet voor een bepaalde tijd een vordering instellen
anders vervalt deze. Als je dus niet voor het vervalbeding een vordering instelt dan heb je
geen recht meer).
Indien Lisa en Joris wel een vervalbeding hadden genomen, dan was de vordering van Lisa
vervallen. Joris kan zich beroepen op het vervalbeding op grond van Vervalbeding arrest. Het
kan wel in strijd zijn met de redelijkheid en billijkheid. De vrouw, in dit geval Lisa, moet dan
bijzondere omstandigheden aandragen die kunnen leiden tot een oordeel dat het verval
beding niet geldig is.
