100% tevredenheidsgarantie Direct beschikbaar na je betaling Lees online óf als PDF Geen vaste maandelijkse kosten
logo-home
Eerder door jou gezocht
Eerder door jou gezocht
logo
Samenvatting blok paars, week 6 €6,49
In winkelwagen
Snel navigeren naar
Voorbeeld
  2.  
  3. Universiteit Utrecht (UU)
  4.  
  5. Blok Paars

Samenvatting

Samenvatting blok paars, week 6
 0 keer verkocht

Deze samenvatting van blok paars (jaar 5) bevat de uitwerkingen van hoorcolleges van week 6 (versie )! Let op: wegens verschuivingen in mijn rooster, kan het zijn dat aantekeningen van bepaalde colleges zich in een andere week bevinden.

Voorbeeld 4 van de 37  pagina's

Document informatie

  • 18 juli 2023
  • 37
  • 2022/2023
  • Samenvatting

Onderwerpen

Geschreven voor

Alle documenten voor dit vak (11)

Verkoper

avatar-seller
RosanneSluimer

Ontvangen beoordelingen

Voorbeeld van de inhoud

Blok Paars – Hoorcolleges Week 6

Hoorcollege 1. Farmacotherapie chronische pijn
Maandag 20-03-2023

Pijn: herkennen van schadelijke prikkels is essentieel voor overleving en welzijn
- Pijn ontstaat door een schadelijke prikkel = noxe
- Noxe leidt tot weefselschade met vrijkomen van pijnmediatoren met prikkeling van
neuronen
o Gewaarwording in de hersenen: nociceptie

Indeling
Verschillende soorten pijn:
- Nociceptief vs. neuropathisch:
o Nociceptief: komt vanuit weefsels
o Neuropathisch: komt vanuit het zenuwstelsel
- Acuut vs. chronisch
o Acute pijn:
 Functie: preventie en genezing van weefselschade
o Chronische pijn:
 Veel voorkomend probleem: prevalentie is hoger dan diabetes, kanker en
coronairlijden bij elkaar opgeteld
- Benigne vs. maligne:
o Benigne: door niet-kankers
o Maligne: door kanker (agressiever)

Pathofysiologie
Poorttheorie:
- Sensorische vezels (dikke en dunne vezels) met
synaps in ruggenmerg prikkelen de hersenen
o Dikke vezels: tast
o Dunne vezels: pijn
- Dikke vezels: activeren de demper  zetten
poort dicht  minder pijn
o Wrijven doet pijn afnemen
- Dunne vezels: dempen de dempen  poort
gaat open  meer pijn

5 cirkels van pijn:
- Kern van pijn: nociceptie
- Gewaarwording: pijn
- Beleving van pijn: het lijden
- Reactie op pijn: pijngedrag
- Autonome reflex: hogere bloeddruk, zweten

,Nociceptie
Door noxe ontstaan eiwitten die zorgen voor directe en indirecte ontstekingsreactie. Dit zorgt voor
een actiepotentiaal door opengaan van calciumkanalen.

Uitlokkende factoren:
- Hitte
- Zuur
- Andere chemische stoffen
- Druk
- Kou

Gewaarwording
Route van pijn:
- 1e zenuw komt binnen via achterhoorn
o Sensibele ganglion bevindt zich buiten het ruggenmerg
- Tr. spinothalamus: zenuw stapt over na contralateraal en gaat
naar thalamus
- Primaire somatosensibele cortex (S1)
o Met homunculus: groot hoofd en handen

Lijden
De pijn matrix: diepe systemen (zoals insula en amygdala) zijn betrokken bij beleving van pijn
- Amygdala: behoort bij beloningssysteem  verslaafd aan pijnstillers

Chronische pijn
Kenmerken:
- Neuropathische pijn: pijn door ziekte in somatosensorische systeem
o Infarct in thalamus: kan juist meer pijn geven  geeft centrale pijn
 Dempende functie van thalamus valt weg
 Reageert slecht op behandeling
- Geen onderliggende nociceptieve pijn

Pathofysiologie
Onderliggende mechanismen:
- Sensitisatie: verklaring vanuit poort
o Respons op eenzelfde schadelijke prikkel wordt steeds erger (poort gaat openstaan)
o Poort kan blijven openstaan (sensitisatie): bij kleine prikkel is de pijn heftig
 Meer neurotransmitterrelease bij hetzelfde signaal
o Gliacellen (immuuncellen in CZS): maken cytokines, waardoor er meer geëxciteerd
wordt (en mogelijk ook geïnhibeerd)
 Sensitisatie = gliale activatie
- Zenuwschade:
o Beschadiging van perifere tastvezel (A-vezel): omdat synaps niet meer wordt
geactiveerd, gaat deze andere uiteindes zoeken
 De tastvezels groeien vanuit de diepte naar de oppervlakte (het
innerveergebied van de pijnvezels)  gaan nu naar tr. spinothalamicus
 Tastvezels gaan normaal gesproken via de achterstrengen omhoog
o Dit geeft:

,  Hypesthesie: verminderde tast
 Allodenie: tast doet pijn
o Dit heet ook wel neuronale sprouting

PTN (pain transmitting neuron): door PTN ontstaat er een actiepotentiaal.
Twee neurotransmitters die belangrijk zijn bij pijn:
- Excitatie van pijn:
o Glutamaat: zorgt ook voor smaak
o Substance P
- Inhibitie van pijn:
o GABA

Het ontstaan van chronische pijn:
- Persisterende weefselschade/neuropathie
- Deregulering van processen:
o Perifeer: zenuwschade
o Centraal:
 Synapssensitisatie
 Verstoorde inhibitie door GABA of verlies inhibitie
- Begint vrijwel direct na het acute moment
- Van invloed zijn eerdere ervaringen, preoperatieve pijn, persoonlijkheid

Verschil met acute pijn
Chronische pijn is een ziekte op zichzelf (= symptoomziekte).

Verschil acuut en chronische pijn:
- Acuut: symptoom van een ziekte
o Bron is duidelijk
o Functie: preventie (terugtrekken), zorgen voor herstel
o Selflimiting
o Meestal perifeer probleem
- Chronisch: symptoomziekte
o Bron is onduidelijk of niet in verhouding
o Geen relatie met weefselschade
o Psychosociale consequenties!
 Relatie met psychische/psychiatrische ziektes
o Niet per se tijdsafhankelijk; vroeger werd gezegd > 3 maanden
o Probleem in zenuwstelsel

Adequate behandeling van acute pijn is van groot belang ter preventie van de ontwikkeling van
chronische pijn.

, Soorten pijn
Onderscheid in:
- Nociceptieve pijn:
o Onderscheid in:
 Somatisch: weefselbeschadiging
 Scherp, zeurend, stekend, kloppend
 Constant aanwezig
 Goed te lokaliseren
 Viscerale pijn:
 Veroorzaakt door rek in of druk op holle organen
 Autonome zenuwstelsel
 Moeilijk te omschrijven, krampend, constant
 Gepaard met misselijkheid
- Gerefereerde pijn: gaat naar distaal
o Wervelfractuur: pijn in been
o Myocardinfarct: pijn in arm
- Neuropathische pijn:
o Zenuwpijn
o Veroorzaakt door druk, ingroei of beschadiging van zenuw
o Brandend, tintelend, schietend, elektrisch, jeuk
o Gepaard met:
 Allodynie: normaal niet pijnlijke prikkel is pijnlijk
 Hyperalgesie: normaal licht pijnlijke prikkel is erg pijnlijk
 Paresthesiën: raar gevoel (tintelend, brandend, doof, mieren onder de huid)

Onderscheid maken in neuropathie en nociceptie:
- Aan hand van vragenlijsten: LANSS, NPQ, DN4, PainDETECT
- Anamnese
- LO

Pijnpolikliniek
Pijnpolikliniek:
- Richt zich niet op oorzaak, maar op pijn als symptoom
o Geen somatische oorzaak/verklaring gevonden
o Geen behandelmogelijkheden:
 Neuropathie
 Oncologie
- Op ziekteniveau wordt niks meer gedaan; geen aanvullende diagnostiek nodig

Pijnsyndromen:
- Hoofd- en aangezichtspijn
- Houdings- en bewegingsapparaat: wervelkolom, gewricht
- CRPS = complex regionaal pijnsyndroom (dystrofie)
- Neuropathische pijnsyndromen: polyneuropathie, postherpetische neuralgie, fantoompijn
- Fibromyalgie
- SOLK
- Pijn bij/na kanker

Dit zijn jouw voordelen als je samenvattingen koopt bij Stuvia:

Bewezen kwaliteit door reviews

Bewezen kwaliteit door reviews

Studenten hebben al meer dan 850.000 samenvattingen beoordeeld. Zo weet jij zeker dat je de beste keuze maakt!

In een paar klikken geregeld

In een paar klikken geregeld

Geen gedoe — betaal gewoon eenmalig met iDeal, creditcard of je Stuvia-tegoed en je bent klaar. Geen abonnement nodig.

Direct to-the-point

Direct to-the-point

Studenten maken samenvattingen voor studenten. Dat betekent: actuele inhoud waar jij écht wat aan hebt. Geen overbodige details!

Veelgestelde vragen

Wat krijg ik als ik dit document koop?

Je krijgt een PDF, die direct beschikbaar is na je aankoop. Het gekochte document is altijd, overal en oneindig toegankelijk via je profiel.

Tevredenheidsgarantie: hoe werkt dat?

Onze tevredenheidsgarantie zorgt ervoor dat je altijd een studiedocument vindt dat goed bij je past. Je vult een formulier in en onze klantenservice regelt de rest.

Van wie koop ik deze samenvatting?

Stuvia is een marktplaats, je koop dit document dus niet van ons, maar van verkoper RosanneSluimer. Stuvia faciliteert de betaling aan de verkoper.

Zit ik meteen vast aan een abonnement?

Nee, je koopt alleen deze samenvatting voor €6,49. Je zit daarna nergens aan vast.

Is Stuvia te vertrouwen?

4,6 sterren op Google & Trustpilot (+1000 reviews)

Afgelopen 30 dagen zijn er 68175 samenvattingen verkocht

Opgericht in 2010, al 15 jaar dé plek om samenvattingen te kopen

Begin nu gratis
€6,49
  • (0)
In winkelwagen
Toegevoegd