Psychologie en sociologie – H11
Er zijn twee belangrijke oorzaken van beïnvloeding op sociaal gebied. Dit zijn:
1. Informatieafhankelijkheid: je hebt kennis of informatie nodig om een situatie te
kunnen beoordelen, om je mening te kunnen vormen en beslissingen te nemen. Je
wilt je waarnemingen ordenen.
2. Effectafhankelijkheid: je kunt je mede laten beïnvloeden door anderen omdat daar
een bepaald effect of een beloning tegenover staat. Groepsleden kunnen er
bijvoorbeeld voor zorgen dat je status in de groep gehandhaafd blijft of zelfs
verbeterd.
Sociale beïnvloeding is dus mogelijk wanneer er sprake is van een afhankelijkheidsrelatie.
Bij sociale controle gaat het om allerlei vormen van sancties die ingezet worden om gedrag
van individuen af te stemmen op belangrijke sociale normen en waarden.
Sancties
Sancties kunnen positief zijn, zoals het instemmend knikken en het geven van prijzen, of
negatief, bijvoorbeeld afkeurende blikken, boze reacties of ‘het vingertje’.
Sociale controle
Sociale controle wordt toegepast in allerlei groepssituaties en maatschappelijke
omstandigheden. Zo kun je je gedwongen voelen de tuin eens flink op te knappen omdat je
al weken last hebt van blikken of opmerkingen van de buren.
Sociale controle gaat afwijkend gedrag tegen. Veranderingen binnen een systeem kan men
proberen tegen te houden.
Conformeren
Beïnvloeding kan direct of indirect plaatsvinden. Wanneer een leidinggevende je de
opdracht geeft om binnen een week een notitie te produceren, dan heb je te maken met
directe beïnvloeding; het gaat immers om een duidelijk waarneembare poging om het
gedrag van een andere partij te beïnvloeden.
Bij indirecte beïnvloeding zijn er geen duidelijke personen aan te wijzen die iemands
attitudes of gedrag beïnvloeden, bijvoorbeeld wanneer je een bijna lege wachtkamer
binnenkomt, ga je niet op de stoel náást iemand zitten, tenzij je haar kent.
Conformeren = toegeven aan een bepaalde norm van anderen zonder dat die anderen
daarom expliciet verzoeken.
Conformeren is vaak nuttig en maakt sociaal contact gemakkelijk. Echter heeft het ook een
negatief effect. Het kan namelijk zo ver gaan dat we dingen gaan zeggen en doen die tegen
onze eigen normen ingaan.
Voordelen van het kopen van samenvattingen bij Stuvia op een rij:
Verzekerd van kwaliteit door reviews
Stuvia-klanten hebben meer dan 700.000 samenvattingen beoordeeld. Zo weet je zeker dat je de beste documenten koopt!
Snel en makkelijk kopen
Je betaalt supersnel en eenmalig met iDeal, creditcard of Stuvia-tegoed voor de samenvatting. Zonder lidmaatschap.
Focus op de essentie
Samenvattingen worden geschreven voor en door anderen. Daarom zijn de samenvattingen altijd betrouwbaar en actueel. Zo kom je snel tot de kern!
Veelgestelde vragen
Wat krijg ik als ik dit document koop?
Je krijgt een PDF, die direct beschikbaar is na je aankoop. Het gekochte document is altijd, overal en oneindig toegankelijk via je profiel.
Tevredenheidsgarantie: hoe werkt dat?
Onze tevredenheidsgarantie zorgt ervoor dat je altijd een studiedocument vindt dat goed bij je past. Je vult een formulier in en onze klantenservice regelt de rest.
Van wie koop ik deze samenvatting?
Stuvia is een marktplaats, je koop dit document dus niet van ons, maar van verkoper danielvdv. Stuvia faciliteert de betaling aan de verkoper.
Zit ik meteen vast aan een abonnement?
Nee, je koopt alleen deze samenvatting voor €3,49. Je zit daarna nergens aan vast.
