Hierbij een scheikunde samenvatting gegeven over het altijd ingewikkelde zuur-base hoofdstuk. In deze samenvatting vind je alles wat je moet weten voor de toets. Hierin zijn stappenplannen te vinden zodat je weet hoe je verschillende soorten opgaven moet aanpakken. Verder zijn er handige tips gegev...
SCHEIKUNDE H6
Zuurgroep:
§1 Zuur en Basisch
- Een zuur is een deeltje wat een H+-ion kan afstaan. C=O
- Een zure oplossing bevat H3O+-ionen (oxonium-ionen) \
-> Hoe zuurder de oplossing, hoe lager de pH. OH
- Je hebt organische en anorganische zuren.
• Organisch zuur: bevatten een CH-groep, kunnen meerdere H+
afstaan.
• Anorganisch zuur: bevatten geen CH-groep, na afgegeven H+ blijft COO- over.
- Een zuurrestion is wat er over blijft van het zuur wanneer het een H+ heeft afgestaan.
BV: HZ -> Z- = zuurrestion. (eindigt op oaation)
Lijstje belangrijke zuren:
ROOD =
HCL Waterstofchloride (zoutzuur) EEN STERK
ZUUR
HCN Blauwzuur
CH3COOH Azijnzuur (ethaanzuur)
H2SO4 Zwavelzuur
HNO3 Salpeterzuur
HCOOH Mierenzuur
H2CO3 Koolzuur
H3PO4 Fosforzuur
H2S Diwaterstofsulfide
H2C2O4 Oxaalzuur
HBr Waterstofbromide
BIJ ZUUR-BASE REACTIES
- Een base is een deeltje wat een H+-ion kan opnemen. VINDT PROTONEN (H+)
- Een basische oplossing bevat OH--ionen (hydroxide-ionen) OVERDRACHT PLAATS
-> Hoe zuurder de oplossing, hoe lager de pH.
- Je hebt organische en anorganische basen.
• Organisch zuur: bevatten een NH2-groep.
• Anorganisch zuur: bevatten geen NH2-groep. Zijn vaak negatieve ionen.
Lijstje belangrijke basen:
CO3 2- Carbonaation
OH- Hydoxide-ion
NH3 Ammoniak
BLAUW =
S 2- Sulfide-ion EEN STERKE
BASE
O 2- Oxide-ion
HPO4 2- Monowaterstoffosfaation
HCO3- Waterstofcarbonaation
C2O4 2- Oxalaation
,§2 De pH-schaal
- Met de pH waarde kan worden aangegeven of een oplossing: zuur, neutraal of basisch
is.
- De pH van normaal water (H2O) is 7. Dit blijkt uit de watercontante Kw.
Er geldt: Kw = [H3O+] • [OH-] = 1,0 • 10^-14
- Met de logaritmische schaal kan je de pH berekenen vanuit de [H3O+].
Er geldt: pH = -log [H3O+]
Dus geldt er ook: [H3O+] = 10^-pH
- Met de pOH bereken je de sterkte van een basische oplossing aan de hand van [OH-].
Er geldt: pOH = -log [OH-]
Dus ook: [OH-] = 10^-pOH
- De pH-schaal gaat van 0 - 14. H2O is dus precies het midden.
Voor elke zure, neutrale of basische oplossing geldt: pH + pOH = 14.
- Indicatoren zijn stoffen die verkleuren bij bepaalde pH-waardes. Hiermee kun je dan
testen welke pH een oplossing ongeveer heeft. (BINAS 52A)
§3 Sterk en Zwak
Sterk zuur -Bij een zwak zuur
- Staat altijd al zijn H+ af. -> conjugeerde base zwak.
Reactie van een sterk zuur = aflopend. - Bij een zeer zwak zuur
-> Reageert voor 100% op. -> geconjugeerde base sterk.
HZ + B -> Z- + HB+ - Bij een sterk zuur
zuur base geconjugeerde geconjugeerde
base zuur -> geconjugeerde base zeer zwak
- Bij elk zuur hoort een geconjugeerde base. Als een zuur
zijn H+ afstaat dan blijft er een stof over wat weer een H+je
kan opnemen. Deze geconjugeerde base van een sterk zuur is dan een zeer zwakke
base.
- Als je enkel 1 sterk zuur/base hebt = reactie aflopend.
BV: • zuur: HCL + H2O -> H3O+ + Cl-
• base: S 2- + H2O -> HS- + OH-
Sterke base
- Neemt alle H+jes op.
Hetzelfde als een sterk zuur. -> reageert voor 100% op.
- Net zoals dat er bij een sterk zuur een zeer zwakke geconjugeerde base hoort, -> hoort
er bij een sterke base een zwak geconjugeerd zuur.
- Bij een reactie met een sterke base is de reactie altijd aflopend net als met een sterk
zuur: O 2- +H2O -> 2OH-
Zwak zuur
- Deze zuren reageren niet volledig op. -> gedeeltelijke ionisatie.
- Wanneer je een reactie hebt van een zwakke base en een zwak zuur -> evenwicht:
CH3COOH + H2O H3O+ + CH3COO-
(geconjugeerd) (geconjugeerd) geconjugeerd geconjugeerd
zuur base zuur base
-> andersom zijn het nu ook geconjugeerde basen/zuren door het evenwicht.
-
Zwakke base
- Slechts een klein gedeelte van de base zal een proton opnemen -> evenwichtsreactie:
NH3 + H2O NH4+ + OH-
- Verder geldt er hetzelfde voor een zwakke base als voor een zwak zuur.
- De zeer zeer zwakke zuren en basen (onder H2O) reageren niet eens in water.
, §4 Evenwichten zij zwakke zuren en basen
- Zwak zuur + zwakke base = evenwichtsreactie.
- Zuur-base evenwicht -> (zwakke) zuurconstante Kz voor zuren reagerend met water.
- Je hebt ook een baseconstante Kb -> zwakke basen reagerend met water.
Voor evenwicht: NH3 (aq) + H2O (l) NH4+ (aq) + OH- (aq) geldt:
[NH4+] • [OH-]
Kb: _____________
[NH3]
- In de Kb en Kz is de [H2O] verwerkt. Deze staat niet in de evenwichtsvoorwaarde.
- De waardes voor de Kz en de Kb staan in BINAS 49 naast het desbetreffende zuur/base
(neem zuur/base van beginstof!, dus hierboven van NH3)
- Hoe groter Kz/Kb -> hoe meer het evenwicht rechts ligt -> hoe sterker het zuur/de
base.
Zuur Kz Geconjugeerde Kb
Base
Sterk >> 1 Zeer zwak < 10^-14
Zwak 1- 10^-14 Zwak 10^-14 - 1
Zeer zwak < 10^-14 Sterk >> 1
- Verband tussen Kz en Kb: geconjugeerd zuur-basekoppel staat in 49 een Kz en een
Kb. Hoe groter de Kz, hoe kleiner de Kb en andersom.
-> dus hoe sterker het zuur, hoe zwakker de geconjugeerde base.
Voor een geconjugeerd zuur-base paar geldt:
Kz • Kb = 1,0 • 10^-14
Voordelen van het kopen van samenvattingen bij Stuvia op een rij:
Verzekerd van kwaliteit door reviews
Stuvia-klanten hebben meer dan 700.000 samenvattingen beoordeeld. Zo weet je zeker dat je de beste documenten koopt!
Snel en makkelijk kopen
Je betaalt supersnel en eenmalig met iDeal, creditcard of Stuvia-tegoed voor de samenvatting. Zonder lidmaatschap.
Focus op de essentie
Samenvattingen worden geschreven voor en door anderen. Daarom zijn de samenvattingen altijd betrouwbaar en actueel. Zo kom je snel tot de kern!
Veelgestelde vragen
Wat krijg ik als ik dit document koop?
Je krijgt een PDF, die direct beschikbaar is na je aankoop. Het gekochte document is altijd, overal en oneindig toegankelijk via je profiel.
Tevredenheidsgarantie: hoe werkt dat?
Onze tevredenheidsgarantie zorgt ervoor dat je altijd een studiedocument vindt dat goed bij je past. Je vult een formulier in en onze klantenservice regelt de rest.
Van wie koop ik deze samenvatting?
Stuvia is een marktplaats, je koop dit document dus niet van ons, maar van verkoper LotteHerweijer. Stuvia faciliteert de betaling aan de verkoper.
Zit ik meteen vast aan een abonnement?
Nee, je koopt alleen deze samenvatting voor €5,49. Je zit daarna nergens aan vast.
