College aantekeningen
Aantekeningen hoorcollege staats- en bestuursrecht
Aantekeningen hoorcollege staats- en bestuursrecht
[Meer zien]Voorbeeld 2 van de 9 pagina's
Voorbeeld 2 van de 9 pagina's
In winkelwagengesponsord bericht van onze partner
Voorbeeld van de inhoud
HOORCOLLEGE 1Naar positief Nederlands staatsrecht lijkt de staat niet te bestaan, er wordt van overheid, koninkrijk
etc. gesproken. Waar de term staat wel wordt gehanteerd, heeft geen betrekking op de
bevoegdheden/inrichting van de staat. Staat heeft wel een belangrijke rol in het internationaal recht,
privaatrecht en sociologische wetenschappen.
Zowel staats- als bestuursrecht gaat om de relatie met de burgers.
Staatsrecht: gaat om het geheel van rechtsregels dat betrekking heeft op de organisatie van de met
gezag beklede organen en de grenzen van hun gezag (grondwet, legaliteitsbeginsel, parlement). Gaat
meer om de organisatie.
Essentie: niet geheel vrij. De rechtsstaatgedachte stelt dat ook het bestuur gebonden is aan het recht.
- Toekennen van bevoegdheden (voor algemeen belang)
- Rechtsregels die uitoefening daarvan normeren
- Controle door onafhankelijke rechter
Bestuursrecht: gaat het om het geheel van rechtsregels dat betrekking heeft op de relatie tussen het
openbaar gezag en de burgers.
Onderscheid algemeen en bijzonder bestuursrecht. Er is wel een wisselwerking tussen deze 2. De
Awb heeft alleen werking in combinatie met bijzonder bestuursrecht.
De Grondwet is geen volledige codificatie, niet alles staat op schrift (formatie, vertrouwen). De
Grondwet en het ongeschreven wet zijn belangrijk.
Staatsvorming: hoe alle ongeschreven regels zijn ontstaan/gevormd.
Vorming van de Nederlandse staat
3 periodes:
★ Landsheerlijke periode
- Leenstaatjes: graven kregen bevoegdheden om daar te regeren. Deze waren niet
erfelijk.
- Landsheerlijkheden: graven hadden bevoegdheden, maar deze waren wel erfelijk. Dit
werden bijna zelfstandige stukjes land. Er was hier nog geen codificatie
Je had een lappendeken met afzonderlijke staten.
- Bourgondische heerschappij: je krijgt een bepaalde mate van staatsvorming.
- Karel V: centralisatiestreven (alle landeenheden verbinden). Ambten (Raad v. State >
advies, Staten-Generaal) krijgen een centrale positie in Brussel.
★ Opstand
- Verzet tegen centralisatie/inquisitie. De zelfstandigheid werd afgenomen.
- Unie van Utrecht is een Grondwet, maar heeft meer weg van een verdrag. Staan
weinig Grondrechten in. Geen codificatie
- Plakkaat van Verlatinge. Noordwesten gewesten neemt soevereiniteit af van Philips II
★ Republiek
- Staten aanvaarden soevereiniteit die ze hebben afgepakt van Philips II
- Confederatie: meest losse staat. Niet een echte staat, maar een verzameling van 7
samenwerkende republieken die wel hun zelfstandigheid behouden. Dit is
gedecentraliseerd. Alleen besluit als alle gewesten het met elkaar eens waren. Dit
zorgde voor een moeilijke besluitvorming. Ambten bleven bestaan, maar kregen een
andere functie. Raad v. State werd het bestuur van de buitenlandse
aangelegenheden.Versteend stelsel: de ambten bleven bestaan, de verhoudingen
veranderde ook niet.
, Vestiging eenheidsstaat
★ Franse tijd
- Bataafse republiek
- Hier kwam de eerste, echte Grondwet (Staatsregeling). Hierin staan grondrechten,
overheidsambten en machtenscheiding. Het is een volledige codificatie. In de praktijk
werkte dit niet.
- Koningrijk Holland
- Constitutie: nieuwe grondwet
- Inlijving: Franse constitutie, codificatie privaat- en strafrecht
- Regeerperiode Willem I
- G.K. van Hogedorp
- Grondwet is een gedeeltelijke (niks over verhoudingen tussen ambten) Grondwet
van staatsrecht
- Nieuwe Grondwet met het tweekamerstelsel, ook niet volledig. Nog steeds niks over
de verhouding en weinig grondrechten. Willem I trok alle bevoegdheden naar zich
toe. Hierdoor afscheiding van België waarna Willem I troonsafstand deed.
Vestiging parlementaire democratie
★ Grondwetswijziging door de afscheiding van België. Er kwam ook strafrechtelijke
ministeriële verantwoordelijkheid
★ Grondwetsherziening
- Thorbecke
- Politieke ministeriële verantwoordelijkheid, hierdoor nam de macht van de Tweede
Kamer toe
- Ontbindingsrecht. De regering heeft de mogelijkheid om het parlement naar huis te
sturen.
- Kwestie-Mijer: vertrouwensregel
- Luxemburgse kwestie: ministerie kan naar huis gestuurd worden
Mijer + Luxemburg = vestiging parlementair stelsel = gedeeltelijk gecodificeerd
★ Ontstaan politieke partijen, schoolstrijd + kiesrecht (grondwetsherziening)
★ Grondwetsherziening (20)
HOORCOLLEGE 2
Legaliteitsbeginsel: de grondregel dat geen orgaan een bevoegdheid kan hebben die niet op de
(Grond)wet berust. (Art. 16 Gw, 89 lid 2 Gw) Hiermee wordt machtsmisbruik voorkomen.
Schema jurisprudentie analyseren mbt avondklok:
1. Actoren (staat/viruswaarheid)
2. Geschil/rechtsvraag (r.o. 2)
3. Feiten (HR)
4. Overwegingen rechter (r.o. 3.1.1-3.3)
5. Dictum (r.o. 4)
De wetgevende macht bepaalt de grenzen van de bevoegdheid van het bestuur en de rechterlijke
macht. Dit hangt samen met check and balances.
2 grondregels:
★ Het legaliteitsbeginsel
Voordelen van het kopen van samenvattingen bij Stuvia op een rij:
Verzekerd van kwaliteit door reviews
Stuvia-klanten hebben meer dan 700.000 samenvattingen beoordeeld. Zo weet je zeker dat je de beste documenten koopt!
Snel en makkelijk kopen
Je betaalt supersnel en eenmalig met iDeal, creditcard of Stuvia-tegoed voor de samenvatting. Zonder lidmaatschap.
Focus op de essentie
Samenvattingen worden geschreven voor en door anderen. Daarom zijn de samenvattingen altijd betrouwbaar en actueel. Zo kom je snel tot de kern!
Veelgestelde vragen
Wat krijg ik als ik dit document koop?
Je krijgt een PDF, die direct beschikbaar is na je aankoop. Het gekochte document is altijd, overal en oneindig toegankelijk via je profiel.
Tevredenheidsgarantie: hoe werkt dat?
Onze tevredenheidsgarantie zorgt ervoor dat je altijd een studiedocument vindt dat goed bij je past. Je vult een formulier in en onze klantenservice regelt de rest.
Van wie koop ik deze samenvatting?
Stuvia is een marktplaats, je koop dit document dus niet van ons, maar van verkoper birgittriepels. Stuvia faciliteert de betaling aan de verkoper.
Zit ik meteen vast aan een abonnement?
Nee, je koopt alleen deze samenvatting voor €3,99. Je zit daarna nergens aan vast.
Is Stuvia te vertrouwen?
4,6 sterren op Google & Trustpilot (+1000 reviews)
Afgelopen 30 dagen zijn er 65507 samenvattingen verkocht
Opgericht in 2010, al 15 jaar dé plek om samenvattingen te kopen