GESCHIEDENIS
1.2:
De kerk had de mensen geleerd dat het leven op aarde niet zo belangrijk was. Het was kort en
ellendig. Daarom moesten mensen zich richten op God en het hiernamaals. Deze manier van denken
past bij de spreuk memento mori (bedenk dat je zult streven). In Italië kregen rijke burgers en edelen
in 1500 een ander mens- en wereldbeeld. Ze geloofde nog steeds in God ,maar vonden de mens ook
belangrijk. Het leven was de moeite waard. Je kon er maar beter van gaan genieten. Bij deze
mentaliteit paste de spreuk carpe diem(pluk de dag). Kunstenaars gingen de schoonheid van de
mens, de natuur en het leven laten zien(zoals bijv. de Mona Lisa).
De Italianen bestuurden de manier waarop de Grieken en Romeinen in de Oudheid naar de mens, de
natuur en het leven keken. De mentaliteit was hetzelfde als in wat de toen die tijd hadden en in de
oudheid. De cultuur van de oudheid was opnieuw ‘’geboren’’. Deze periode heet daarom
renaissance, frans voor wedergeboorte. Door deze herkenning ontstond grote belangstelling voor de
cultuur van de klassieke oudheid. De filosofen stelde de mens (en haar denkvermogen) centraal. Dit
deden de humanisten ook. Humanisten waren geleerden en hun naam kwam uit het Latijn.
Humanitas betekent menselijkheid. Humanisten waren gelovig, maar zij vonden dat je niet altijd
moest vertrouwen op wat de kerk vertelde. Mensen moesten zelf nadenken. De Nederlandse
humanist Erasmus dacht er ook zo over. Hij bestuurde de Bijbel en vond veel foute vertalingen erin.
Hij maakte daarom een nieuwe versie van het Nieuwe Testament.
Schilders en beeldhouwers van de renaissance wilden de klassieke kunst namaken en zelfs
overtreffen. Net als de Grieken en Romeinen bestuurden ze de menselijke vormen en de natuur. Zo
probeerden ze beelden en schilderijen te maken die natuurlijk leken, maar mooier waren dan de
werkelijkheid. Kunstenaars leerden door het bestuderen van klassieke kunstwerken ook om weer
met perspectief te werken. Ze ontdekten bijv. hoe je met lijnen en kleuren diepte in een schilderij
kon aanbrengen. Door het gebruik van perspectief werden schilderijen levensecht.
De renaissance begon in Italië, maar werd buiten Italië ook populair. Buitenlandse vorsten nodigden
Italiaanse kunstenaars en geleerden uit om voor hen te komen werken. Kunstenaars reiden naar
Italië om de nieuwe manier van schilderen en beeldhouwen te leren. Ook geleerden verbleven een
tijd in Italië. Door deze contacten werd de renaissance in de 16e eeuw over Europa verspreid. Ook de
boekdrukkunst hielp de ideeën van de renaissance te verspreiden. De Duitser Johannes Gutenberg
vond in 1450 de boekdrukkunst uit. Hierdoor werd het maken van boeken veel goedkoper, waardoor
veel meer mensen konden lezen.
, 1.3:
De humanist Erasmus maakte in 1509 het boek Lof der Zotheid over de misstanden in de katholieke
kerk. Hij maakte grappen over de verering van heiligen, relikwieën en andere dingen die volgens hem
niets met het oorspronkelijke christendom te maken hadden. Hij maakte de hebzucht en
machtswellust van pausen, bisschoppen en andere geestelijken belachelijk. Dit kritiek bestond al
langer maar dankzij de boekdrukkunst werd deze voor de eerste keer verspreid. Veel mensen
ergeren zich ook aan de kerk, niet omdat ze ongelovig waren .maar juist omdat het geloof erg
belangrijk voor hen was. Een deel van de Christenen dat de kerk afweek van het ware christendom.
Erasmus wilde de kerk van binnenuit veranderen, maar Luther wilde desnoods breken met de paus
als dat nodig was om de kerk te hervormen. In 1517 protesteerde hij in een brief aan een bisschop
tegen de handel in aflaten. Hij maakte een brief met 95 stellingen(alles wat hij niet goed vindt) en dat
timmert hij op de grote deur. De paus maakte die aflaatbrieven en verkocht ze zodat hij een grote
kerk in Rome kon laten bouwen. Toen de paus hoorde van Luthers actie zette hij hem uit de kerk en
vroeg de Duitse Keizer Karel V om hem te doden. Maar hij gaf hem nog een kans. Hij nodigde hem uit
voor een vergadering van Duitse vorsten in 1521. Karel eiste daar dat Luther zijn woorden terugnam,
maar hij weigerde dat. Karel verklaarde Luther toen vogelvrij: iedereen mocht hem doden. Maar dat
gebeurde niet doordat Luther bescherming kreeg ban zijn eigen vorst, Frederik van Saksen. Luther
vertaalde het Nieuwe Testament in het Duits, zodat gewone Duitsers dit deel van de Bijbel zelf
konden lezen. Luther riep de Duitse vorsten op om de kerk te hervormen en te breken met de paus.
Sommige deden dit. Ze vormden een nieuwe, protestantse kerken. Luther protestbrief werd het
begin van een breuk in het Europese christendom. Door de prostestante hervorming o reformatie
viel het christendom uiteen in 2 vijandige geloofsgroepen: aan de ene kant de katholieken onder
leiding van de paus en aan de andere kant de protestanten.
In Nederlands kreeg de Fransman Johannes Calvijn veel aanhangers. Volgens Calvijns leer, het
calvinisme, moest iedereen de almachtige God dienen met een vroom en sober leven vol gebed,
Bijbellezing en hard werken. Protestantse geestelijke(dominee of predikant) verschilde op een aantal
punten met het katholieke geestelijke:
Ze mochten trouwen
Ze stonden niet boven gewone gelovigen
Ze konden geen zonden vergeven.
Voordelen van het kopen van samenvattingen bij Stuvia op een rij:
Verzekerd van kwaliteit door reviews
Stuvia-klanten hebben meer dan 700.000 samenvattingen beoordeeld. Zo weet je zeker dat je de beste documenten koopt!
Snel en makkelijk kopen
Je betaalt supersnel en eenmalig met iDeal, creditcard of Stuvia-tegoed voor de samenvatting. Zonder lidmaatschap.
Focus op de essentie
Samenvattingen worden geschreven voor en door anderen. Daarom zijn de samenvattingen altijd betrouwbaar en actueel. Zo kom je snel tot de kern!
Veelgestelde vragen
Wat krijg ik als ik dit document koop?
Je krijgt een PDF, die direct beschikbaar is na je aankoop. Het gekochte document is altijd, overal en oneindig toegankelijk via je profiel.
Tevredenheidsgarantie: hoe werkt dat?
Onze tevredenheidsgarantie zorgt ervoor dat je altijd een studiedocument vindt dat goed bij je past. Je vult een formulier in en onze klantenservice regelt de rest.
Van wie koop ik deze samenvatting?
Stuvia is een marktplaats, je koop dit document dus niet van ons, maar van verkoper ddejong9508. Stuvia faciliteert de betaling aan de verkoper.
Zit ik meteen vast aan een abonnement?
Nee, je koopt alleen deze samenvatting voor €4,10. Je zit daarna nergens aan vast.