Week 1 - Inleiding, bronnen, toegang en kort verblijf
Begrippen
Naturalisatie = het verlenen van de nationaliteit van een land aan een vreemdeling die daarom vraagt.
Foltering = het toebrengen van ernstige lichamelijke of geestelijke pijn, door of in opdracht van de
overheid met als doel een bekentenis te krijgen of angst aan te jagen.
Antecedenten = iemand zijn (strafrechtelijk) verleden
Gemeenschapsonderdaan = burger van het EG/EER verdrag
Visa = voorwaarde voor toegang voor een niet-gemeenschapsonderdaan uit een visumplichtig land.
Toelating= Het instemmen met verblijf (=rechtshandeling)
Rechtmatig verblijf = een vreemdeling mag op één van de gronden genoemd in art. 8 Vw legaal in
Nederland verblijven.
Vreemdelingen = Personen die niet de Nederlandse nationaliteit bezitten en niet als Nederlander moet
worden behandeld. (art. 1 Vw)
Nederlandse nationaliteit:
Art. 2 lid 1 GW: “de wet regelt wie Nederlander is”.
Afstamming of naturalisatie
Rechtsbronnen – nationaal
Rechtsbronnen Soort bron
Vreemdelingenwet Wet in formele zin
Vreemdelingenbesluit AMvB
Voorschrift Vreemdelingen Ministeriële regeling
Vreemdelingencirculaire beleidsregels
De Vreemdelingenwet valt onder het bijzonder bestuursrecht en gaat voor het algemene bestuursrecht.
Wanneer een bepaalde regeling niet in de vreemdelingenwet wordt vermeldt is de algemene wet van
bestuursrecht van toepassing. Wanneer in de wet wordt gesproken van algemene maatregel van bestuur
dan wordt het vreemdelingenbesluit bedoeld.
Rechtsbronnen – internationaal
Schengengrenscode
Visumcode
Dublinverdrag
Dit verdrag bepaalt welk land verantwoordelijk is voor het in behandeling nemen van
asielverzoeken. In de praktijk betekent dit dat iedereen in de asielprocedure slechts in een van de
staten asiel kan aanvragen.
Vluchtelingenverdrag (= Verdrag van Genève) en Protocol van New York
EVRM
Het EVRM bevat de bepaling dat het recht op eerbieding van gezins- en privéleven moet worden
gewaarborgd. Deze bepaling is vooral van belang als het gaan om een verblijfsvergunning die wordt
aangevraagd voor gezinshereniging.
Europese richtlijnen, o.a. Terugkeerrichtlijn, Gezinsherenigingsrichtlijn
Toegang
Toegang is het feitelijk betreden van het Nederlands grondgebied. Toegang kan via de buiten- of
binnengrens landinwaarts betreden van Nederland. In de Schengengrenscode, de Visumcode, de
Vreemdelingenwet en het vreemdelingenbesluit staan de regelingen betreft toegang voor
Pagina 1 van 58
,vreemdelingen. Toegang zegt niets over het rechtmatig verblijf. Toegang kan worden geweigerd; volgens
het recht in theorie, want feitelijk is dan vaak al toegang verschaft. Toegang moet worden onderscheiden
van toelating. Toelating is instemmen met verblijf = rechtshandeling.
Vier mogelijkheden: Voorwaarden in:
1) • Verblijf < 3 mnd én art. 5 Sgc
• geen gemeenschapsonderdaan (en niet uit
Noorwegen, IJsland, Liechtenstein en
Zwitserland)
2) • Gemeenschapsonderdaan art. 8.8 jo. 8.7 Vb
3) • Verblijf > 3mnd én art. 3 Vw
• Geen gemeenschapsonderdaan én
• Geen asielzoeker
4) • Asielzoeker Art. 3 lid 3 Vw of art. 13 lid 1 SGC
1. Schengengrenscode – art. 5 Sgc
De Schengengrengrenscode is van toepassing bij toegang als degene van plan is korter dan 3 maanden te
blijven en degene geen gemeenschapsonderdaan/unieburger is (en niet uit Noorwegen, IJsland,
Liechtenstein en Zwitserland komt). Wanneer de Schengengrenscode van toepassing is dan de
voorwaarden van art. 5 Sgc toetsen:
Document voor grensoverschrijding + visum
Aantonen verblijfsdoel + verblijfsomstandigheden
Voldoende middelen
Niet gesignaleerd staan in Schengeninformatiesysteem (SIS)
Geen gevaar voor de openbare orde en binnenlandse veiligheid, volksgezondheid of
internationale betrekkingen van een van de lidstaten.
De Schengengrenscode is niet van toepassing als degene van plan is langer dan 3 maanden te blijven of
het gaat om een gemeenschapsonderdaan.
2. Gemeenschapsonderdaan – art. 8.8 Vb
Voor gemeenschapsonderdanen geldt paragraaf 2: EG/EER van het Vreemdelingenbesluit. In art. 8.8 Vb
staat vervolgens dat een gemeenschapsonderdaan die in het bezit is van een geldig document voor
grensoverschrijding, de toegang slechts kan worden geweigerd:
Om redenen van openbare orde, openbare veiligheid of volksgezondheid (lid 1) en
Wanneer de minister een bijzondere aanwijzing geeft (lid 2)
3. Langer dan 3 maanden - art. 3 Vw
Voor een vreemdeling (geen gemeenschapsonderdaan) die langer dan 3 maanden wil blijven geldt de
nationale wetgeving, namelijk art. 3 Vw. In lid 1 staan de voorwaarden waar deze vreemdeling aan moet
voldoen:
Document voor grensoverschrijding + visum
Geen gevaar openbare orde en nationale veiligheid
Voldoende middelen (= €34,- per persoon per dag voor de duur van het voorgenomen verblijf)
Aantonen verblijfsdoel (art. 2.1 Vb)
Zekerheidsstelling (art. 2.11 Vb). Hiermee wordt bedoeld de zekerheid voor de kosten van
verblijf in Nederland en de kosten van de reis naar een plaats buiten Nederland waar de toegang
van de vreemdeling gewaarborgd is.
Pagina 2 van 58
,4. Asiel – art. 3 lid 3 Vw
Een ambtenaar die belast is met de grensbewaking kan een vreemdeling die asiel wenst geen toegang
weigeren, tenzij Onze Minister een bijzondere aanwijzing geeft om toegang te weigeren van de
vreemdeling ( art. 3 lid 3 Vw jo. art. 13 lid 1 SGC).
Voorbeeld Schengengrenscode en Vreemdelingenbesluit
De Schengengrenscode is dus van toepassing wanneer een vreemdeling van plan is korter dan 3
maanden te verblijven (90 dagen) en degene géén gemeenschapsonderdaad /unieburger is. Voorbeeld:
Een Italiaan wil toegang tot Nederland krijgen:
De Schengengrenscode is niet van toepassing aangezien iemand uit Italië een gemeenschapsonderdaan
is. Hierdoor zijn de voorwaarden van de dwingendrechtelijke regeling in art. 8.8 Vreemdelingenbesluit
van toepassing:
Document voor grensoverschrijding (+visum)
Geen gevaar voor de openbare orde en de nationale veiligheid, dan wel volksgezondheid
Een Chinees wil toegang tot Nederland krijgen:
De Schengengrenscode is van toepassing bij een verblijf korter dan 3 maanden. Art. 5 Sgc.:
Document voor grensoverschrijding (+visum) – paspoort
Aantonen verblijfsdoel + verblijfsomstandigheden
Voldoende middelen (geld)
Niet gesignaleerd staan in Schengeninformatiesysteem (SIS)
Geen gevaar voor de openbare orde en binnenlandse veiligheid, volksgezondheid of
internationale betrekkingen van een van de lidstaten.
Het vreemdelingenbesluit is van toepassing bij een verblijf van langer dan 3 maanden. Art. 3
Vreemdelingenbesluit:
Document voor grensoverschrijding (+visum)
Aantonen verblijfsdoel + verblijfsomstandigheden
Voldoende middelen (geld) / zekerheidsstelling
Geen gevaar voor de openbare orde & binnenlandse veiligheid, volksgezondheid of internationale
betrekkingen van een van de lidstaten.
Grensoverschrijdingsdocument (paspoort)
- Paspoort
De geldigheidsduur moet de duur van het voorgenomen verblijf overschrijden.
- Visum
Vaak is een visum ook verplicht. Bij een visum (Schengenvisum) voor kort verblijf (korter dan 3
maanden) zijn er 2 mogelijkheden: doorreisvisum (max. 5 dagen) en reisvisum. Ook is er een visum
voor lang verblijf (langer dan 3 maanden), namelijk de machtiging tot voorlopig verblijf (mvv). Deze is
nodig voor toegang op grond van de vreemdelingenwet
Voor toegang Schengengrenscode: art. 5 lid 1 sub a en sub b SGC
Voor toegang Vw en Vb: art. 3 lid 1 sub a Vw
Verblijfsdoel en verblijfsomstandigheden
De vreemdeling dient alle gegevens te verstrekken en beschikbare documenten te tonen De reden van
deze voorwaarde is om te kunnen bepalen in welk land het hoofddoel van het verblijf is gelegen, of de
middelen voldoende zijn en hoelang de vreemdeling van plan is om te verblijven in het Schengengebied.
Voor toegang Schengengrenscode: art. 5 lid 1 sub c SGC
Voor toegang Vw en Vb: art. 3 lid 1 sub c Vw jo. art. 2.1 Vb
Pagina 3 van 58
,Voldoende middelen van bestaan
De vreemdeling moet beschikken over voldoende middelen om te voorzien in zijn kosten van verblijf in
Nederland en om zijn reis te bekostigen buiten Nederland waar zijn toegang is gewaarborgd. Voldoende
middelen, voor toegang ex art. 3 Vw = € 34 per persoon per dag voor de duur van het voorgenomen
verblijft
Voor toegang Schengengrenscode: art. 5 lid 1 sub c SGC
Voor toegang Vw en Vb: art. 3 lid 1 sub c Vw en art. 2.11 Vb (zekerheidsstelling)
Geen signalering in Schengeninformatiesysteem
Dit is een computersysteem waarin informatie staat over personen die geen recht hebben om in het
Schengengebied te verblijven of gezocht worden voor (betrokkenheid) bij criminele activiteiten.
Voor toegang Schengengrenscode: art. 5 lid 1 sub d
Voor toegang Vw en Vb: art. 3 lid 1 sub b Vw jo. art. 2.9 lid 1 sub b Vb
Geen gevaar voor openbare orde, binnenlands veiligheid, volksgezondheid of internationale
betrekkingen van een lidstaat
De Nederlandse wetgever vastgesteld wanneer een vreemdeling een gevaar vormt. Op grond van
humanitaire redenen of redenen van nationaal belang of wegens internationale verplichtingen kan de
minister van deze weigeringsgrond afwijken.
Voor toegang Schengengrenscode: art. 5 lid 1 sub e
Voor toegang Vw en Vb: art. 3 lid 1 sub b Vw en art. 2.9 Vb
Visum
Een van de voorwaarden voor toegang is een geldig visum in de gevallen dat dit verplicht is. Een visum is
niet verplicht voor: gemeenschapsonderdanen en vreemdelingen uit landen die zijn vrijgesteld.
Doel visumvereiste: om de vreemdeling reeds voor zijn komst naar Nederland aan een onderzoek te
onderwerpen naar: reisdoel, reispapieren, antecedenten en bestaansmiddelen.
Nationale visa Internationale visa
Terugkeervisum Doorreisvisum
Machtiging tot voorlopig verblijf Reisvisum
Luchthaventransitvisum
Schengenvisa (kort verblijf < 3 mnd)
1. Reisvisum (max 3 mnd kort verblijf)
De vreemdeling kan een reisvisum nodig hebben voor onder meer een vakantie een familie,
stagebezoek etc.
2. Doorreisvisum (max 5 dagen)
Deze is nodig indien doorreis door het Schengengebied of Nederland wordt beoogd, met een
oponthoudt van 5 dagen.
3. Luchthaventransitvisum
Indien tijdens een tussenlanding verblijf in de internationale transitzone van een luchthaven wordt
beoogd. Dit houdt geen verder toegang tot het nationale grondgebied in.
De EU-regels zijn van toepassing (Schengengrenscode en Visumcode)
Visumplichtige landen zie bijlage I Verordening 539/2001
Pagina 4 van 58
,Nationale visa
1. Terugkeervisum (art. 2w -2bb Vw)
Een terugkeervisum kan worden verleend voor de toegang tot Nederland van een vreemdeling die
Nederland tijdelijk zal verlaten gedurende het tijdvak dat hij rechtmatig verblijf heeft o.g.v. art. 8
sub a-h of l Vw
2. Machtiging voorlopig verblijf (lang verblijf > 3 mnd)
Een visum wanneer een verblijf langer dan 90 dagen wordt beoogd. Een mvv wordt aangevraagd
voor een bepaald verblijfsdoel dat overeenkomst met de beperking waarvoor een
verblijfsvergunning regulier kan worden verleend (art. 3.18 Vb).
Nationale regels zijn van toepassing
Visum voor kort verblijf
Het visum voor kort verblijf is geldig in het hele Schengengebied. Indien een vreemdeling de nationaliteit
heeft van een land behorende bij de EU of de EER dan is diegene niet visumplichtig. Wanneer een
aanvraag is gedaan voor een visum kort verblijf wordt onder andere gecontroleerd of de vreemdeling
voldoet aan de voorwaarden voor toegang (art. 5 SGC en art. 21 lid 1 Visumcode).
Procedure:
De aanvraag voor een visum voor kort verblijf moet drie maanden voor het voorgenomen bezoek
worden gedaan (art. 9 lid 1 Vc). De aanvraag moet worden ingediend bij de diplomatieke
vertegenwoordiging van het Schengenland van het grondgebied waar het hoofddoel van de reis is
gelegen (art. 5 SGC). Voor NL behandelen de Nederlandse ambassades en consulaten in het buitenland
de visumaanvragen. De vreemdeling dient het visum daar persoon (of de wettelijke vertegenwoordiger)
aan te vragen. Er dient gebruik te worden gemaakt van een uniform (eenvormig) aanvraagformulier
(bijlage I visumcode). De beslistermijn is 15 dagen (art. 23 Vsc). Het is voor de vreemdeling mogelijk om
binnen vier weken in bezwaar of beroep (Art. 69 lid 1 Vw).
Voorwaarden visum voor kort verblijf (Schengenvisum/reisvisum)
De voorwaarden voor het verlenen van een visum voor kort verblijf wordt geregeld in de visumcode:
1. Geldig grensoverschrijdingsdocument (art. 12 Visumcode)
De geldigheidsduur van het grensoverschrijdingsdocument moet 3 maand langer zijn dan het
visum (art. 12 en 21 Visumcode) extra voorwaarde
2. Aantonen verblijfsdoel en verblijfsomstandigheden (art. 21 en bijlage II Visumcode)
3. Voldoende middelen (art. 21 Visumcode)
4. Geen signalering SIS (art. 21 Visumcode)
5. Geen gevaar voor de openbare orde, binnenlandse veiligheid, volksgezondheid of internationale
betrekkingen (art. 21 Visumcode)
6. Geen risico voor illegale immigratie (art. 21 lid 1 Visumcode) extra voorwaarde
De visumaanvrager dient aannemelijk te maken dat de tijdige terugkeer voldoende is
gewaarborgd. Dit is bijvoorbeeld niet het geval wanneer de aanvrager geen (sterke) sociale en
economische band heeft met het land van herkomst of valse/onjuiste verklaringen aflegt. Om te
voorkomen dat de visumaanvraag op grond hiervan wordt geweigerd dienen documenten
worden geleverd die de terugkeer naar eigen land aannemelijk maken. Bijvoorbeeld een
werkgeversverklaring, het bewijs van inschrijving schoolgaande kinderen of een
eigendomsbewijs woning.
7. Medische reisverzekering (art. 15 jo. 21 Visumcode) extra voorwaarde
Verzekering voor de duur van het verblijf. Dit moet een minimale dekking zijn van € 30.000,- en
voor het hele Schengengebied geldig zijn.
De voorwaarden 2 t/m 5 staan gelijk aan de voorwaarden van art. 5 SGC.
Pagina 5 van 58
, Visum voor lang verblijf (Machtiging voorlopig verblijf – MVV)
Een visum voor lang verblijf is een nationaal visum. Deze heb je nodig wanneer het verblijf langer is dan 3
maanden (art. 1a sub b Vw). De MVV hangt samen met de aanvraag voor een verblijfsvergunning
regulier. Voor een verblijfsvergunning regulier geldt namelijk dat de vreemdeling moet beschikken over
een geldige machtiging tot voorlopig verblijf (art. 16 lid 1 sub a Vw).
Het mvv-vereiste is een middel van de overheid om voor de komst naar Nederland te kunnen beoordelen
of de vreemdeling aan alle voor toelating gestelde vereisten voldoet, zonder daarbij door zijn
aanwezigheid in Nederland voor een voldongen feit te worden geplaatst. Een mvv wordt aangevraagd
voor een bepaald verblijfsdoel dat overeenkomst met de beperking waarvoor een verblijfsvergunning
regulier kan worden verleend (art. 3.18). Op grond van art. 3.18 Vb wordt een verblijfsvergunning
regulier voor bepaalde tijd onder een beperking verband houdend met verblijf als familie- of gezinslid
verleend, indien de vreemdeling beschikt over een geldige mvv die overeenkomst met het verblijfsdoel
waarvoor de verblijfsvergunning is aangevraagd. De verblijfsdoelen staan opgesomd in art. 3.4 jo. 3.5 Vb
zoals: verblijf bij familie, studie, arbeid als zelfstandige, arbeid als kennismigrant, seizoensarbeid, etc.
Voorwaarden voor mvv (art. 2p Vw)
“Onze minister kan een machtiging tot voorlopig verblijf verlenen aan een vreemdeling ten aanzien van
wie is aangetoond dat hij voldoet aan de vereisten voor toegang en verlening van een
verblijfsvergunning.” Deze vereisten staan in art. 16 Vw (gelden ook voor verblijfsvergunning regulier)
Procedure voor aanvraag mvv (artikel 2s Vw)
1. Aanvragen bij de Nederlandse ambassade in het land van herkomst of bestendig verblijf door:
a. de vreemdeling (artikel 2s lid 1 sub a Vw), of
b. door een referent in Nederland (artikel 2s lid 1 sub b)
c. door de wettelijk vertegenwoordiger (artikel 2s lid 2 Vw)
2. De indiening van de aanvraag moet via een aanvraagformulier (art. 1.24 Vb). Het Ministerie van
Veiligheid en Justitie neemt het besluit.
3. De beslistermijn is 90 dagen, evt. met verlenging van drie maanden – art. 2u lid 1 Vw.
Rechtmatig verblijf
Uitsluitend rechtmatig verblijf o.g.v. art. 8 Vw. Vier categorieën:
- Rechtmatig verblijf o.g.v. een vergunning
- Rechtmatig verblijf o.g.v. het unierecht
- Rechtmatig verblijf in afwachting op een beslissing op een aanvraag
- Rechtmatig verblijf o.g.v. de wet
Rechtmatig verblijf: vrije termijn (artikel 8 sub i Vw)
Artikel 12 Vw: verleent aan vreemdelingen, die aan de voorwaarden voldoen, een aanspraak op tijdelijk
verblijf van maximaal 90 dagen in Nederland. Op basis van bijzondere omstandigheden kan deze termijn
worden verlengd naar 6 maanden. Hoelang een vreemdeling in Nederland mag verblijven, hangt af van
de geldigheidsduur visum (art. 3.3 Vb).
Vrije termijn: kan worden verleend voor familiebezoek of voor een toerist.
Rechtmatig verblijf: gemeenschapsonderdanen (artikel 8 sub e Vw)
Dit zijn de personen genoemd in art. 8.7 Vb. Gemeenschapsonderdanen hebben het recht om gedurende
maximaal 90 dagen op het grondgebied van een andere lidstaat wanneer zij in het bezit te zijn van een
geldige ID of een geldig paspoort (art. 8.11 Vb).
Pagina 6 van 58
