Na de uitvinding de van automatische spinner ‘’waterframe’’ die op waterkracht werkt, werd er hevig
gestaakt om de onmogelijke concurrentie voor de thuisspinners en de verwoesting van
natuurgebieden wat gebruikt werd om fabriek op te bouwen.
In de tweede helft van de 18e eeuw begon de Engelse economie flink te groeien. Er waren wel vaker
perioden van flinke groei, maar deze keer ging het om een verandering in de aard van de economie.
Het waterframe van Arkwright is daarvan een illustratie. Het werkte niet alleen sneller maar ook
productie veranderen. De kleinschalige en handmatige productie, die kenmerkend is voor de
agrarische-urbane samenleving, veranderde in de gemechaniseerde massaproductie van de
Industriële samenleving.
Economische groei
Rond 1700 woonde bijna 80% van de bevolking op het platteland. Veel plattelanders verdienen bij als
spinners of wevers voor zogeheten koopman-kapitalisten. Die lieten op het platteland goedkoop
wollen stoffen produceren om die met winst te verkopen in de steden of in het buitenland. Hier
woonden bestuurders, handelaren en gespecialiseerde ambachtslieden.
De groei van de Engelse economie werd veroorzaakt door een aantal met elkaar samenhangende
factoren:
-De opbrengsten van de landbouw stegen spectaculair o.a. als gevolg van het toepassen van
wetenschappelijke kennis en de introductie van nieuwe gewassen en betere landbouwwerktuigen.
-De bevolking begon snel te groeien ten gevolge van de beschikbaarheid van meer voedsel en
verbeterde ziektebestrijdingen. Deze bevolkingsgroei was gunstig voor boeren en handelaren, die de
vraag naar voedsel en kleding zag stijgen.
- De kolonien in Azie en Amerika produceerden steeds meer goedkopere grondstoffen.
Textielindustrie
De winsten uit de landbouw en handel werden gebruikt om de textielproductie te verbeteren. De
apparaten die daarvoor worden gebruikt waren te groot en duur voor de huisnijverheid. Dus
brachten ondernemers de textielproductie onder in speciale fabrieken. Hier werden grote aantallen
producten gemaakt, die ook nog eens van constante kwaliteit waren. Huisspinners en wevers konden
hiermee niet concurreren en verdween dan ook.
De machines op waterkracht werden al snel vervangen door stoommachines.
Gevolgen voor de rest van de economie
Deze ontwikkelingen in de textielindustrie hadden enorme gevolgen voor de rest van de economie.
, Andere bedrijfstakken gingen ook stoommachines gebruiken. Daardoor groeide ook de mijnbouw en
ijzerindustrie. Vooral in gebieden met steenkool en ijzererts ontwikkelden kleine dorpjes en stadjes
tot enorme fabriekssteden met honderdduizenden inwoners. Ook werden er door het land kanalen
en spoorwegen aangelegd.
Ook sociaal had de industrialisatie grote gevolgen. Veel plattelanders trokken naar de nieuwe
fabriekssteden. Deze mensen vormden een nieuwe sociale groep, de arbeidsklasse. Hun werk -en
leefomstandigheden waren zeer schandalig.
De ontwikkelingen in de textielindustrie en al de gevolgen daarvan waren zo ingrijpend voor de
economie en samenleving, dat we spreken van een industriële revolutie .
De periode van de industriële revolutie wordt gezien als de tijd waarin het modern kapitalisme en
economisch liberalisme ontstonden.
Modern kapitalisme
In een modern kapitalistisch systeem produceren particuliere ondernemers goederen en diensten
met het doel zo veel mogelijk winst te maken door ze op de vrije markt verkopen. Deze vorm van
kapitalisme richt zich dus op de productie van goederen en diensten en onderscheidt zich van het
oude handelskapitalisme, waarin ondernemers winst proberen te maken door goederen te
verhandelen.
Economisch liberalisme
Belangrijk voor de ontwikkeling van het moderne kapitalisme was een verandering in het denken
over de beste manier om een welvarende natie te creëren. In de 18e eeuw was het mercantilisme,
een economisch beleid dat gericht was op het maximaliseren van de winst voor de staat,
wijdverbreid. De overheid probeerde de economie te sturen en te beschermen tegen buitenlandse
concurrentie, onder andere door importbelastingen op buitenlandse goederen.
In de loop van de 18e eeuw ontstond er echter kritiek op het mercantilisme, met name geuit door de
Schotse filosoof Adam Smith. In zijn boek "The Wealth of Nations" uit 1776 pleitte Smith juist voor
economische vrijheid. Hij betoogde dat de overheid zich niet moest bemoeien met lonen en dat
individuen het recht moesten hebben om kapitaal te bezitten. Smith geloofde dat een vrije markt en
concurrentie zou leiden tot verbeterde producten tegen lagere prijzen en daarmee de welvaart van
het hele land zou bevorderen. Hij wordt beschouwd als de grondlegger van het economisch
liberalisme.
De ideeën van Smith vonden steun bij handelaren en fabrikanten die beperkingen ondervonden van
het mercantilistische beleid. Zij pleitten in het Britse parlement voor de afschaffing van
mercantilistische wetten en de beperkingen van ambachtsgilden, die concurrentie wilden uitsluiten
om hun leden te beschermen. Uiteindelijk werden de Britse gilden in 1835 afgeschaft, hoewel ze
tegen die tijd al weinig invloed meer hadden.
Mede door het economisch liberalisme ontstond er in de 19e eeuw een samenleving met veel
vrijheid voor ondernemers, maar weinig bescherming voor arbeiders. Economisch gezien ging het
Engeland voor de wind en nam de welvaart in die periode toe. Echter, de leef- en
Voordelen van het kopen van samenvattingen bij Stuvia op een rij:
Verzekerd van kwaliteit door reviews
Stuvia-klanten hebben meer dan 700.000 samenvattingen beoordeeld. Zo weet je zeker dat je de beste documenten koopt!
Snel en makkelijk kopen
Je betaalt supersnel en eenmalig met iDeal, creditcard of Stuvia-tegoed voor de samenvatting. Zonder lidmaatschap.
Focus op de essentie
Samenvattingen worden geschreven voor en door anderen. Daarom zijn de samenvattingen altijd betrouwbaar en actueel. Zo kom je snel tot de kern!
Veelgestelde vragen
Wat krijg ik als ik dit document koop?
Je krijgt een PDF, die direct beschikbaar is na je aankoop. Het gekochte document is altijd, overal en oneindig toegankelijk via je profiel.
Tevredenheidsgarantie: hoe werkt dat?
Onze tevredenheidsgarantie zorgt ervoor dat je altijd een studiedocument vindt dat goed bij je past. Je vult een formulier in en onze klantenservice regelt de rest.
Van wie koop ik deze samenvatting?
Stuvia is een marktplaats, je koop dit document dus niet van ons, maar van verkoper cyrinexxx. Stuvia faciliteert de betaling aan de verkoper.
Zit ik meteen vast aan een abonnement?
Nee, je koopt alleen deze samenvatting voor €4,45. Je zit daarna nergens aan vast.