volledige samenvattig van alles wat je moet kennen voor het praktijkexamen van toegepaste dierkunde invertebaten dat in het eerste jaar bio-ingenieur aan de ugent gegeven wordt.
Regnum Protoctista of Protista
o Eencellige organisme of meercellige organisme zonder gespecialiseerde weefsels
Gekernde algen
Waterschimmels en slijmzwammen
Protozoa
Dierlijke eencelligen, microscopisch kleine organismen
Komen voor waar vocht aanwezig is
Solitair of kolonievormend
Bezitten alle typische celstructuren en doen alle basisprocessen
Belangrijke groepen:
o Fylum Amoebozoa (naakte amoeben en schaalamoeben)
o Fylum ciliophora of ciliata (trilhaardiertjes)
o Fylum euglenozoa
o Fylum apicomplexa
Fylum: ciliophora (trilhaardiertjes)
o Ciliën of trilharen voor voortbeweging en voedselopname
o 2 soorten kernen
Macronucleus: vegetatieve kern voor fysiologische
processen
Micronucleus: generatieve kern, geslachtskern
o Voortplanting
Geslachtelijke: conjugatie
Ongeslachtelijke: binaire deling
o Heterotroof en meestal vrijlevend
Holotriche ciliaten (trilharen volledig lichaam bedekt)
o Peritriche ciliaten (trilharen rondom mond)
Habitat: meer (stilstaand water) met aanwezigheid organisch materiaal waarop bacterielaag ligt (biofilm)
Deze laag is hun voeding
Zitten net onder wateroppervlak
Uitwendig
Pantoffelvorm
o Voorkant: afgerond
o Achterkant: puntig
o Volledige cel bezet met trilharen
o Vorm: blijvend dankzij elastisch membraan rond de cel = pellicula
o Ventrale zijde: inzinking = peristoom
Inwendig
Gedifferentieerde cytoplasma:
, o Ectoplasma (hyalien, type kraakbeenweefsel )
Pellicula
Corticale laag
Doorschijnend
o Endoplasma (korrelig)
Macronucleus
Micronucleus (enkel zichtbaar als preparaat is ingekleurd)
Mitochondriën
Kristallen
Voedselvacuolen
Ectoplasma
o Peliculla:
Plasmamembraan
Binnenste alveolair membraan
Buitenste alveolair membraan
o Corticale laag met insluitsels:
Infracilliatuur
Fibirllen verbinden kinetosomen
Trichocysten (extrusomen)
o Spoelvormige organellen
o Ontladen filamenten bij mechanische of chemische stimulatie
(beschermende laag)
o Bij prikkeling uit milieu inhoud uitstorten via poriën
o Toxische stoffen uit milieu absorberen zodat ze niet cel binnendringen
o Insluitsels:
2 contractiele vacuolen (kloppend)
Plaats: dorsaal, vaste plaats, aan grens van ectoplasma en endoplasma
Functies: verwijdering stikstofhoudende afvalstoffen, osmoregulatie
o Leven in zoetwater zorgt voor constante stroom in cytoplasma
o Vacuolen zorgen ervoor dat overtollig water verwijderd wordt
Bouw: toevoerkanaaltjes
o Monden uit in excretieporus
o Diastole fase (uitzetten van vacuolen) en systole fase (samentrekken)
Peliculla-systeem:
o Insluitsels in ectoplasma
2 contractiele vacuolen
Voedselopname
Voeding: bacteriën, gisten, wieren, kleine protozoa
Opname:
o Peristoom opnemen voedsel
o Verplaats zich via Cytofarynx (vestibulum)
o Naar Cytostoom of celmond
o Voedselvacuole gevormd:
Migreert doorheen endoplasma
pH verandert van zure fase (doden voedsel door uitstoten van water) naar neutrale fase in
voedselvacuole door enzymen zodat spijsvertering kan inwerken op voedsel
o Niet verteerde voedsel wordt verwijderd via de cytoproct of celaarts of cytopyge
o Eindproducten van verteringsproces komen direct in endoplasma terecht
Ciliën ook gebruikt voor verplaatsen voedsel
Voortbeweging
, Door ciliën (trilharen)
Spiraalvormige baan
Negatief geotactisch
o Grootste concentratie net onder wateroppervlak (gaan zich hier voeden)
o Verplaats zich in tegenovergestelde zin van de zwaartekracht
Voortplanting
Geslachtelijk: 2 individuen die zij aan zij naast elkaar liggen en genetisch materiaal uitwisselen
Ongeslachtelijk: cel opsplitsen in 2 identieke dochtercellen
o Goede omstandigheden 3-5 keer per dag opsplitsen
Encystering
Dier werpt zijn trilharen af en vormt zijn lichaam om tot een bol
Zo verdraagt het dier uitdroging en onrustige milieuvoorwaarden
Metazoa of animalia
Meercellige, heterotrofe eukaryoten
Dierlijke cellen hebben geen celwanden
2 weefsels uniek voor deze organismen:
o Zenuwstelsel
o Spierweefsel
Meeste organismen: geslachtelijke voortplanting (sommige ongeslachtelijk)
Triblastisch:
o Vorming van 3 kiembladen tijdens embryogenese
o Ectoderm (alle metazoa)
Vormt epidermis, epidermale structuren (haar, cuticula), zenuwstelsel, zintuigorganen
o Endoderm (alle metazoa)
Vormt epitheel van spijsverteringsstelsel
o Mesoderm (meeste metazoa)
Vormt spierweefsel, skelet, excretiestelsel, bloedvatenstelsel
Ascaris lumbricoides suis (spoelworm)
Suis = ondersoort wat betekent in latijn varken
o Dit wordt hierbij gezet omdat spoelworm als gastheer het varken heeft
Fylumgroep Ecdysozoa
o Vervelling nodig om te kunnen groeien
Fylum Nematoda (rondwormen)
o Verplaatsen zich via wind, water, schimmels, dieren en mens
o Parasiet van mens, dier en plant
o Lengte varieert van 0,1 mm tot 8,4 m
o Spoelvormig met ronde doorsnede
o Bilateraal symmetrisch: 1 symmetrievlak
o Triblastisch
o Pseudocoelomaat (lichaamsholte)
Blastoceel (primaire lichaamsholte)
Enkel begrensd door cellen van ectodermale en endodermale oorsprong
Coeloom (secundaire lichaamsholte)
Enkel begrensd door cellen van mesodermale oorsprong
Dit is tussenvorm
Deels begrens door endoderm, mesoderm en ectoderm
o Cuticula
Dood weefsel: vervelling noodzakelijk voor verdere groei van organisme
, Meerlagig: afgescheiden door eenlagige epidermis
Chitinoïd: basiscomponent is collageen in verschillende lagen (zorgt voor stevigheid:
hydroskelet)
Klasse Secernentea (phasmidia)
o Aanwezigheid van fasmieden
Orde Ascaridida
o 3 grote, 6 kleine of geen mondpapillen
o Meestal grote wormen
Familie Ascaridae (spoelwormen)
o 3 grote mondpapillen
Landbouwkundig belang Nematoda:
Onschuldige vrijlevende nematoden
o Voeden zich met bacteriën, schimmels, gisten, wieren, organisch materiaal
o Zorgen voor mineralisatie in de bodem
Plantenparasitaire nematoden
o Veroorzaken schade aan gewassen
Roofnematoden ingezet tegen schadelijke insecten
o Vb. insectenparasitaire aaltjes die gebruikt worden voor biologische bestrijding van larven en
taxuskever (biologische bestrijder)
o Dringt lichaam van larven binnen waardoor deze zal sterven
Medisch belang nematoden:
De kleine draak van Medina
o Tussengastheer: roeipootkreeft
o Drinken van ongefilterd water ons lichaam binnen komen
o Volwassen worm vestigen onder onze huid zorgt voor huidinfectie
o Graduele extractie
Wucheria bancrofti
o Veroorzaakt elefantiasis
o Tussengastheer mug
o Leeft in lymfevatenstelsel
o Bepaalde lichaamsdelen gaan opzwellen
Enterobius vermicularis
o Aarsmade
o Leven in dikke darm
o Leggen ’s nachts eitjes af rond anus
o Geen tropische parasiet
o Kinderen rond 5 jaar meeste kans om besmet te worden
Doorsnede spoelworm
o Endoderm: darmepitheel
o Mesoderm: spierlaag (niet volledig bedekt met weefsel van mesoderm daardoor pseudocoelomaat)
o Ectoderm: epidermis met 4 epidermale lijsten
Levenscyclus
Leven in dunne darm
Massaal eitjes produceren die zeer resistent zijn
Gaan lichaam van gastheer verlaten
L1: larven ontwikkelen pas na 14 dagen in ei buiten de gastheer
L2: dit is infectieus (vervelling in ei)
o Als deze larve wordt opgenomen in gastheer komt het terecht in de darm
Voordelen van het kopen van samenvattingen bij Stuvia op een rij:
Verzekerd van kwaliteit door reviews
Stuvia-klanten hebben meer dan 700.000 samenvattingen beoordeeld. Zo weet je zeker dat je de beste documenten koopt!
Snel en makkelijk kopen
Je betaalt supersnel en eenmalig met iDeal, creditcard of Stuvia-tegoed voor de samenvatting. Zonder lidmaatschap.
Focus op de essentie
Samenvattingen worden geschreven voor en door anderen. Daarom zijn de samenvattingen altijd betrouwbaar en actueel. Zo kom je snel tot de kern!
Veelgestelde vragen
Wat krijg ik als ik dit document koop?
Je krijgt een PDF, die direct beschikbaar is na je aankoop. Het gekochte document is altijd, overal en oneindig toegankelijk via je profiel.
Tevredenheidsgarantie: hoe werkt dat?
Onze tevredenheidsgarantie zorgt ervoor dat je altijd een studiedocument vindt dat goed bij je past. Je vult een formulier in en onze klantenservice regelt de rest.
Van wie koop ik deze samenvatting?
Stuvia is een marktplaats, je koop dit document dus niet van ons, maar van verkoper annadecrem. Stuvia faciliteert de betaling aan de verkoper.
Zit ik meteen vast aan een abonnement?
Nee, je koopt alleen deze samenvatting voor €5,49. Je zit daarna nergens aan vast.
