1. De opkomst van handel en ambacht die de basis legde voor het herleven van een agrarisch-
urbane samenleving
2. De opkomst van de stedelijke burgerij en de toenemende zelfstandigheid van steden
3. Het conflict in de christelijke wereld over de vraag of de wereldlijke dan wel geestelijke
macht het primaat behoorde te hebben
4. Het begin van staatsvorming en centralisatie.
, 4.1 STEDEN KOMEN WEER TOT BLOEI
de handel was in de vroege middeleeuwen in Europa bijna helemaal verdwenen.
Maar in de 11e eeuw bloeide de handel weer op.
Dit kwam door de toegenomen opbrengsten in de landbouw. Dat had weer 3 oorzaken:
1. Nieuwe manieren landbouwbedrijven: drieslagstelsel. Elk jaar lag er 1
stuk grond braak, om te herstellen.
2. Woeste gronden werden gebruikt: veel meer beschikbare akkers.
3. Gebruiken ijzeren ploegen: die scheurde en keerde de plaggen. Later
werden ook de ossen door paarden vervangen.
De grote hoeveelheid voedsel had weer 2 gevolgen: de bevolking kon groeien en de handel nam toe.
De overschotten gingen boeren op lokale markten verkopen. Deze markten stonden op strategische
punten zoals waterwegen of kruispunten van landwegen.
Naast lokale markten ontstonden er ook jaarmarkten (zoals die bij Saint-Denis) waar opleving van
lange afstandshandel was. Kooplieden ontmoette elkaar bij Saint-Denis en andere jaarmarkten waar
ze hun producten uitwisselde.
Grote Italiaanse steden (Venetië, Pisa, Genua) zorgden voor de winstgevende handel met het
Byzantijnse rijk en het Midden-Oosten.
Vanaf Italië liep er een handelsroute helemaal naar Engeland en zelfs noord Europa.
Gevolgen van meer handel:
Handelscentra groeiden uit tot steden en steden gingen met elkaar samenwerken (zo
ontstond Hanze: samenwerkingsverband in 12 e eeuw in Noord-Europa). Steden hielpen
elkaar met het beschermen van kooplieden en gaven elkaar handelsvoordelen.
Koningen en landheren gingen zich actief met handel bemoeien. Markten stimuleerde
namelijk de welvaart. Daarom wilde ze handel in hun gebied bevorderen doormiddel van het
beschermen van kooplieden, toezicht langs de wegen en veiligheid op de markten zelf. Ook
stelde ze vaak een rechtbank in om conflicten snel op te lossen.
Groeiende vraag naar geld (geldeconomie). Doordat de handel niet meer alleen plaatselijk
was weden er vanaf de 13e eeuw weer gouden munten geslagen. Er ontstond een geld
economie en geldhandel. Hierdoor ontstonden er ook de eerste banken.
Er komen dus steeds meer steden door de handelsgemeenschappen. Deze trokken ook
ambachtslieden aan: die konden hier gemakkelijk aan grondstoffen komen om meubels te timmeren,
paarden te beslaan of kleding te maken; ook konden ze hun waren hier gemakkelijker afzetten dan
op het platteland.
Eerst waren deze gemeenschappen simpele nederzettingen met handelaren en ambachtslieden,
maar dit veranderde toen bewoners begonnen te onderhandelen met de landsheer. Ze vroegen om
speciale privileges zoals: - recht op jaarmarkt en eigen rechtspraak
- tolvrijheid
- een verdedigingsmuur
als zij een aantal van dit soort rechten kregen wordt er gesproken van stadsrecht. Veel landsheren
gaven dit omdat ze er belasting en militaire steun voor terug kregen.
Voordelen van het kopen van samenvattingen bij Stuvia op een rij:
Verzekerd van kwaliteit door reviews
Stuvia-klanten hebben meer dan 700.000 samenvattingen beoordeeld. Zo weet je zeker dat je de beste documenten koopt!
Snel en makkelijk kopen
Je betaalt supersnel en eenmalig met iDeal, creditcard of Stuvia-tegoed voor de samenvatting. Zonder lidmaatschap.
Focus op de essentie
Samenvattingen worden geschreven voor en door anderen. Daarom zijn de samenvattingen altijd betrouwbaar en actueel. Zo kom je snel tot de kern!
Veelgestelde vragen
Wat krijg ik als ik dit document koop?
Je krijgt een PDF, die direct beschikbaar is na je aankoop. Het gekochte document is altijd, overal en oneindig toegankelijk via je profiel.
Tevredenheidsgarantie: hoe werkt dat?
Onze tevredenheidsgarantie zorgt ervoor dat je altijd een studiedocument vindt dat goed bij je past. Je vult een formulier in en onze klantenservice regelt de rest.
Van wie koop ik deze samenvatting?
Stuvia is een marktplaats, je koop dit document dus niet van ons, maar van verkoper barbaravandenberg. Stuvia faciliteert de betaling aan de verkoper.
Zit ik meteen vast aan een abonnement?
Nee, je koopt alleen deze samenvatting voor €4,69. Je zit daarna nergens aan vast.