HC Duitsland
Introductie, WO1
Structurele oorzaak:
1. Weltpolitik van de keizer, Duitsland een wereldrijk maken
2. Militairisme kwam op, meer wapens, landen voelden zich sterker
3. Bondgenootschappen
4. Rivaliteit bij Afrika beroven (KA 36, tv 8)
5. Nationalisme
Aanleiding, aanslag op Oostenrijk Hongarije kroonprins door Servië.
Waarom zo vernietigend?
- Duitsland wilde niet aan 2 kanten tegelijk vechten, maar Duitsland lopen vast en
graven zich in > loopgravenoorlog.
- Nieuwe wapens, prikkeldraad, gas, schiet dingen.
- Eerste totale oorlog, oorlogseconomie.
(KA 37,38)
Vraag 1
Waarom ontstond de republiek?
1918: Duitsland zag in dat ze konden verliezen, in het volk veel onvrede en alle mannen
waren op door het leger.
9 november 1918: socialistische revolutie, keizer werd afgezet en republiek van
Weimar kwam (sociaaldemocraten, liberalen)
11 nov, wapenstilstand
1919 vredesverdrag van Versailles.
Dolkstootlegende:
De linkse regering de Duitse een dolkstoot in de rug hebben gegeven door op te geven
terwijl ze nog zogenaamd konden winnen.
Republiek is een parlementaire democratie
Waarom vanaf het begin instabiel?
Meteen veel tegenstanders (conservatieven/communisten/rechts nationalisten)
Ze geloofden niet in democratie
- Conservatieven > wilden het keizerrijk terug
- Communisten > communistische revolutie zoals in SU.
- Exrechts > groot rijk met sterke leider.
Ook het volk weinig vertrouwen
, Verdrag van Versailles werd gehaat omdat alleen de winnaars (ENG/FR/IT/VS) mochten
bepalen, en ze wezen DU als enige schuldige aan.
Maatregelen:
1. 12% gebied afstaan.
2. Geen koloniën meer.
3. Rijnland gedemilitariseerd (bescherming voor FR en belangrijkste industriegebied)
4. Geen groot leger.
5. Enorme herstelbetalingen.
6. Geen alliantie met Oostenrijk.
Gevolgen van verdrag van Versailles
Politiek strategisch Sociaal
SU: burgeroorlog Communisten en nationalisten nog onrustig door
VS: Spijt van WO1 dolkstootlegende.
ENG: Spijt van WO1, wilde afstand houden.
FR: overwinnaar maar getraumatiseerd. Financieel economisch
O-H: opgedeeld in 9 staten Herstelbetalingen zorgden voor hyperinflatie.
DU: strategisch intact.
Waarom verbetering tussen 1924-1929?
VS leende geld uit aan DU, DU betaalde de schulden aan FR en ENG en zij betaalden
weer oorlogsschulden aan VS (Dawesplan).
Waarom? > stimuleert wereldeconomie, voorkomen van wanhopig DU en weer oorlog.
Verzoeningspolitiek: DU politiek gericht op voorkomen van oorlog door concessies te doen
aan FR en BE (land geven)
Waarom DU in 1929 in crisis terecht? (KA 38)
24 oktober 1929 > black Thursday, beurzen storten in > wereldwijde economische crisis die
gehele jaren 30 blijven duren.
Oorzaken:
Cultureel: veel leningen afgesloten
Politiek: weinig toezicht op banken in VS
Economisch: overproductie in landbouw en industrie, lage prijzen.
Beurskrach, aandelenkoersen dalen, aandelen worden verkocht, meer daling.
Gevolgen voor DU: kregen geen geld meer van VS, DU betaalde niet meer aan FR en ENG en
VS kreeg niks meer. Ook crisis voor DU > productie tot stilstand, werkeloosheid.
Nieuwe onrust, communisten en rechts nationalisten kregen meer aanhang (KPD/NSDAP)
Waarom Hitler en NSDAP populair?
- NSDAP werd een massapartij (KA 40), Hitler had een redenaarstalent, paramilitair
machtsvertoon, propaganda (zelf sterke leider, verhaal succes DU), verwerping
Versailles, economisch herstel, autobahn, werkgelegenheid door rijngebied krijgen).