Samenvatting van Handboek Groepsdynamica, Remmerswaal, 11e druk. In de samenvatting staat de informatie die ik nodig had voor de lesvoorbereiding en het verslag (analyse van de eigen leergroep).
Het gaat om:
Blz 17-31, 35-36 en 56-60 (week 1, functies van groepen)
Blz 123-127, 135-159 (week 2...
Om de week theoretische les (oneven lesweken), tijdens even lesweken drama of bewegingsagogiek
Week 1
Opdracht: Wat is een groep?
- Wanneer ben je een groep?
o Wanneer je met meerdere mensen samenwerkt om een doel
Gezamenlijk belang
- Wanneer ben je lid van een groep? Zijn wij als klas een groep?
o Wij als klas zijn een groep
o Verschil in gevoelsmatig ('erbij horen') en contributie betalen ('lid
zijn')
- Wat is ervoor nodig om een groep te zijn/worden?
o Gezamenlijk doel, overeenkomst in interesses e.d.
o Vanaf 2-4 personen
- Kom tot een gezamenlijke definitie 'wat is een groep'.
o Een aantal bij elkaar gebrachte mensen met een gezamenlijk
belang
- Remmerswaal: "Een groep is een verzameling individuen die in
een bepaalde context meer interactie met elkaar hebben dan
met anderen daarbuiten."
o Overgenomen van Sprott (1958): Interactie en context zijn de
twee bepalende hoofdelementen
Context: plek/omgeving
Artikel – Waarom leven mensen in groepen?
- Evolutionaire en biologische verklaring
o Weren tegen bedreigingen, gezamenlijke jacht en
voedselverzameling, gezamenlijke inspanning voor huizen
bouwen, zorg voor kwetsbaren, mogelijkheid tot voortplanting
, o Darwin's Survival of the Fittest – neiging om in groepsverband te
leven is hierdoor verankerd in de mens
o Piramide van Maslow
- Psychologische verklaring
o Behoefte om ergens bij te horen
The need to belong -> voorkomen van sociale uitsluiting
o Behoefte aan informatie
Festinger: gezelschap van anderen om informatie te
krijgen over allerlei zaken die ertoe doen
Schachter: angst zorgt ervoor dat mensen elkaar opzoeken
Delen emotionele gebeurtenissen (o.a. informatie over
'juistheid' emoties)
o Behoefte aan sociale steun en sociale identiteit
Sociale steun: emotionele ondersteuning, advies en hulp,
positieve feedback (bruikbaar voor vormen positief
zelfbeeld), zorgen voor buffer voor psychische en fysieke
problemen.
Zelfbeeld = persoonlijke identiteit en sociale identiteit
Sociale identiteit wordt grotendeels bepaald door
(status van) groepen
- Culturele verklaring
o Leven in groepsverband is de norm geworden en dus deel van
onze cultuur
- Cognitieve verklaring
o Soms zijn anderen nodig om iets te bereiken (organiseren,
overleggen, produceren, etc)
o Kijken naar doelen, activiteiten en sfeer van de groep
o Soms ook noodzakelijke voorwaarde
- Hoe bepaal je of je bij een groep wilt horen?
o Sociaal-emotionele determinanten
Fysieke aantrekkelijkheid
Gelijkenis (in bijv. Interesses, voorkeuren, leeftijd,
opleiding, beroep, waarden, persoonlijkheidskenmerken)
Hoe groter de overeenkomst, hoe groter de attractie
Status
Vriendelijkheid (beginsel van wederkerigheid)
o Taakgerichte determinanten
Groepsactiviteiten en – doelen
, Eigen doelen bereiken
Kosten en baten
Mogelijke alternatieven
Samenvatting
- Inleiding
o Groepsdynamica = de studie van het gedrag van mensen in
kleine groepen
Jonge tak van wetenschap, ontwikkelt zich sinds 1930s
Daarvoor vooral focus op individu en maatschappij
o Primaire groep (vooral het gezin) is in zekere zin de bemiddelaar
tussen cultuur en maatschappij enerzijds en individu anderzijds
o Beïnvloeding:
Individu <> Groep <> Maatschappij
Psychologie <> Groepsdynamica <> Sociologie
- Weerstanden tegen groepsdynamisch denken
o Bestaan groepen wel?
Groepen zouden niks meer zijn dan reeksen van waarden,
ideeën, gedachten, gewoonten, enz. die gelijktijdig bestaan
in de gedachten van individuen
Tegenargument: groepsverschijnselen kunnen niet in
psychologische termen verklaard worden, er moet dus een
theorie van groepsprocessen liggen op het niveau van de
groep
o Individualistisch denken over leiderschap
Een eerste benadering in leiderschapsonderzoek richtte
zich op het opsporen van eigenschappen van effectieve
leiders
Individualistisch westers denken
In groepsdynamica vervangen door functionele benadering
– leiderschap is het uitvoeren van gedragsvormen die de
groep helpen in het bereiken van de door haar gewenste
resultaten.
o Neiging tot narcisme
Neiging om zichzelf en eigen positie centraal te stellen
Hindernis voor vooruitgang van kennis en zicht op
groepsprocessen
, Ook te zien in wereldbeelden: heliocentrisch (mens zet
aarde naar zijn hand) vs. symbiotisch (mens vormt slechts
een schakeltje in zelfregulerend systeem van aarde).
Natuur verwekt de cultuur en cultuur verandert de natuur
o Gebrek aan aandacht voor context
Zichzelf zien als autonoom handelend individu kan leiden
tot gebrek aan aandacht voor context waarbinnen de
zelfervaring ontstaan is (vooral groepen waartoe je vroeger
behoorde en waartoe je nu behoort).
Nieuw referentiekader: individu en groep zijn wisselend op
voor- en achtergrond
Sociaaleconomische status van gezin draagt ook bij aan
identiteitsvorming
(Vormen van) etnische identiteit wordt ook beïnvloed door
context
o Spanning tussen individu en groep
Vrezen voor aantasting individualiteit en manipulatie
vanuit groepsinteractie
Autonomie vs. conformiteit
o Gevaar van kleine groepen
Elke kleine groep die zich isoleert, kan een samenzwering
vormen tegen het grotere geheel
Wantrouwen van landen tegenover afscheidings- en
bevrijdingsbewegingen, van kerken tegenover sekten, van
politieke partijen tegenover fractievorming, enz., wegens
potentiële bedreiging van maatschappelijke orde
o De kar van de visboer
Meer cultuurhistorisch niveau
Groepen vormden lange tijd een zodanig natuurlijk
gegeven dat men niet de afstand kon nemen om deze te
bestuderen
"Indien een vis ontdekkingen zou kunnen doen, dan zou
zijn laatste ontdekking het bestaan van water zijn. Pas op
de kar van de visboer zou hij weten wat het betekent om
een waterdier te zijn... Het altijd aanwezige en dus
vanzelfsprekende valt immers niet op."
Voordelen van het kopen van samenvattingen bij Stuvia op een rij:
Verzekerd van kwaliteit door reviews
Stuvia-klanten hebben meer dan 700.000 samenvattingen beoordeeld. Zo weet je zeker dat je de beste documenten koopt!
Snel en makkelijk kopen
Je betaalt supersnel en eenmalig met iDeal, creditcard of Stuvia-tegoed voor de samenvatting. Zonder lidmaatschap.
Focus op de essentie
Samenvattingen worden geschreven voor en door anderen. Daarom zijn de samenvattingen altijd betrouwbaar en actueel. Zo kom je snel tot de kern!
Veelgestelde vragen
Wat krijg ik als ik dit document koop?
Je krijgt een PDF, die direct beschikbaar is na je aankoop. Het gekochte document is altijd, overal en oneindig toegankelijk via je profiel.
Tevredenheidsgarantie: hoe werkt dat?
Onze tevredenheidsgarantie zorgt ervoor dat je altijd een studiedocument vindt dat goed bij je past. Je vult een formulier in en onze klantenservice regelt de rest.
Van wie koop ik deze samenvatting?
Stuvia is een marktplaats, je koop dit document dus niet van ons, maar van verkoper Julia00. Stuvia faciliteert de betaling aan de verkoper.
Zit ik meteen vast aan een abonnement?
Nee, je koopt alleen deze samenvatting voor €5,99. Je zit daarna nergens aan vast.
