Gedetailleerde samenvatting voor het vak juridische bronnen uit module 1 van de opleiding rechtspraktijk aan de AP Hogeschool Antwerpen. Alle te kennen wetsartikels zijn vermeld. Samenvatting is combinatie van ppt, les, cursus. (vak gegeven door Baekeland) (geslaagd in eerste zit dankzij dit docum...
Academiejaar 2022 - 2023
1e bachelor Rechtspraktijk
Sarah Pintens
Juridische bronnen 1
Academiejaar 2022 - 2023
,Inhoudsopgave
1. WAT IS RECHT? ......................................................................................................................................... 4
VERSCHIL TSS SAMENLEVINGEN EN STATEN: ....................................................................................................... 4
DOEL VH RECHT: .................................................................................................................................................. 4
POGING TOT DEFINITIE: ........................................................................................................................................ 4
2. INDELING VAN HET RECHT .................................................................................................................. 5
3. DE BRONNEN VAN HET RECHT ........................................................................................................... 6
TRIAS POLITICA: .................................................................................................................................................. 6
HIËRARCHIE DER RECHTSBRONNEN: .................................................................................................................... 6
A. DE WET OP FEDERAAL NIVEAU ........................................................................................................................ 6
1) De Grondwet ......................................................................................................................................... 6
2) Bijzondere meerderheidswet ................................................................................................................. 8
3) De wet (in formele zin) .......................................................................................................................... 8
4) Besluitwetten ....................................................................................................................................... 10
5) Koninklijk besluit ................................................................................................................................ 10
6) Ministerieel besluit.............................................................................................................................. 10
7) Ministeriële omzendbrief..................................................................................................................... 10
PARLEMENTAIRE ONSCHENDBAARHEID: ............................................................................................................ 10
PARLEMENTAIRE IMMUNITEIT VOOR VERVOLGING: ........................................................................................... 11
RECHT VAN ONDERZOEK: ................................................................................................................................... 11
HET UITVOEREN VANWETTEN: ........................................................................................................................... 11
DE KONING: ....................................................................................................................................................... 12
MINISTERIËLE ONSCHENDBAARHEID: ................................................................................................................ 12
MINISTERIËLE IMMUNITEIT VOOR VERVOLGING: ............................................................................................... 12
ONTSLAG LEGISLATUUR:.................................................................................................................................... 13
BIJZONDERE MACHTEN: ..................................................................................................................................... 13
BEVOEGDHEDEN: ............................................................................................................................................... 14
ENKELE KERNBEGRIPPEN: .................................................................................................................................. 15
B. DE WET OP REGIONAAL NIVEAU .................................................................................................................... 16
BEVOEGDHEDEN VD GEMEENSCHAPPEN: ........................................................................................................... 17
BEVOEGDHEDEN VD GEWESTEN: ....................................................................................................................... 18
DE VERSCHILLENDE ORGANEN IN BELGIË: ......................................................................................................... 18
BELANGENCONFLICTEN: .................................................................................................................................... 19
COMMUNAUTAIRE ALARMBELPROCEDURE: ....................................................................................................... 19
IDEOLOGISCHE ALARMBELPROCEDURE: ............................................................................................................. 20
C. DE WET OP LOKAAL NIVEAU .......................................................................................................................... 20
VERSCHILLENDE CONFLICTEN TUSSEN RECHTSREGELS: .................................................................................... 21
1. Een hiërarchisch conflict .................................................................................................................... 21
2. Een bevoegdheidsconflict .................................................................................................................... 22
3. Een conflict tss wetten in de tijd.......................................................................................................... 22
4. Een conflict tss wetten v verschillende staten ..................................................................................... 23
D. DE RECHTSPRAAK ......................................................................................................................................... 23
BEGINSELEN VAN BEHOORLIJKE RECHTSBEDELING: .......................................................................................... 25
E. DE RECHTSLEER ............................................................................................................................................ 25
F. DE GEWOONTE .............................................................................................................................................. 26
G. DE ALGEMENE RECHTSBEGINSELEN ............................................................................................................. 26
H. DE BILLIJKHEID (/REDELIJKHEID) ............................................................................................................... 26
I. INTERNATIONALE RECHTSBRONNEN .............................................................................................................. 26
PRIMAIR INTERNATIONAAL RECHT: ................................................................................................................... 27
1. Een verdrag ......................................................................................................................................... 27
SECUNDAIR INTERNATIONAAL RECHT: .............................................................................................................. 28
2. Besluiten van internationale organisaties........................................................................................... 28
3. Internationaal gewoonterecht ............................................................................................................. 28
4. Ius Cogens ........................................................................................................................................... 28
5. Algemene rechtsbeginselen ................................................................................................................. 28
6. Billijkheid ............................................................................................................................................ 29
7. Rechtspraak ......................................................................................................................................... 29
Juridische bronnen 2
Academiejaar 2022 - 2023
, 8. Rechtsleer ............................................................................................................................................ 29
9. Eenzijdige verklaringen en handelingen ............................................................................................. 29
ENKELE INTERNATIONALE ORGANISATIES: ........................................................................................................ 29
INTERNATIONALE RECHTSCOLLEGES: ................................................................................................................ 32
EEN SUPRANATIONALE ORGANISATIE: ............................................................................................................... 33
J. EUROPESE RECHTSBRONNEN ......................................................................................................................... 33
PRIMAIR EUROPEES RECHT: .............................................................................................................................. 33
SECUNDAIR EUROPEES RECHT: .......................................................................................................................... 34
RECTHSPRAAK: .................................................................................................................................................. 34
RECHTSLEER: ..................................................................................................................................................... 34
ENKELE INSTELLINGEN VD EUROPESE UNIE: ..................................................................................................... 34
DE “SPECIALE OPERATIE” VAN RUSLAND IN OEKRAÏNE:..................................................................................... 37
WAT BIJ CONFLICT TSS HET INTERNATIONALE & HET NATIONALE RECHT: ......................................................... 40
4. DE ORGANISATIE VAN DE RECHTERLIJKE MACHT .................................................................. 41
HIËRARCHIE DER NORMEN: ................................................................................................................................ 41
STAATSAANSPRAKELIJKHEID: ............................................................................................................................ 42
ACTOREN IN EEN PROCEDURE: ........................................................................................................................... 42
MOGELIJKHEDEN TOT RECHTSINGANG: .............................................................................................................. 42
VERLOOP VAN EEN JURIDISCHE PROCEDURE: ..................................................................................................... 42
RECHTSCOLLEGES: ............................................................................................................................................. 43
1. Het vredegerecht ................................................................................................................................. 43
2. De politierechtbank ............................................................................................................................. 43
3. De rechtbank van eerste aanleg .......................................................................................................... 43
4. De arrondissementsrechtbank............................................................................................................. 45
5. Hof van Assisen ................................................................................................................................... 45
6. De ondernemingsrechtbank ................................................................................................................ 46
7. De arbeidsrechtbank ........................................................................................................................... 46
8. Het arbeidshof ..................................................................................................................................... 46
9. Het hof van beroep .............................................................................................................................. 47
10. Het Hof van Cassatie ..................................................................................................................... 47
TERMINOLOGIE: ................................................................................................................................................. 47
JUSTITIEHUIZEN: ................................................................................................................................................ 48
BUREAU VOOR JURIDISCHE BIJSTAND: ............................................................................................................... 48
ANDERE RECHTSCOLLEGES (BUITEN DE RECHTERLIJKE MACHT): ...................................................................... 49
ARBITRAGE: ....................................................................................................................................................... 51
5. SUBJECTIEVE RECHTEN ...................................................................................................................... 52
ENKELE BEGRIPPEN: ........................................................................................................................................... 52
INDELING VD SUBJECTIEVE RECHTEN: ................................................................................................................ 53
1. Privaatrechtelijke subjectieve rechten ................................................................................................ 53
2. Publiekrechtelijke subjectieve rechten ................................................................................................ 53
CONTRACTENRECHT: ......................................................................................................................................... 53
1. Toestemming (HOE-vraag) ................................................................................................................ 55
2. Bekwaamheid (WIE-vraag) ................................................................................................................ 56
3. Geoorloofd voorwerp (WAT-vraag)................................................................................................... 56
4. Geoorloofde oorzaak (WAAROM-vraag) .......................................................................................... 56
HET BUITENCONTRACTUEEL (AANSPRAKELIJKHEIDS)RECHT: ............................................................................ 58
1. Aansprakelijkheid voor eigen daad: ................................................................................................... 58
2. Aansprakelijkheid van ouders voor de daden v hun minderjarige kinderen: ..................................... 58
3. Aansprakelijkheid van onderwijzers en ambachtslieden: ................................................................... 59
4. Aansprakelijkheid van aanstellers: ..................................................................................................... 59
5. Aansprakelijkheid voor zaken: ............................................................................................................ 59
6. Aansprakelijkheid voor gebouwen: ..................................................................................................... 59
7. Aansprakelijkheid voor dieren: ........................................................................................................... 60
8. Aansprakelijkheid voor geestesgestoorden:........................................................................................ 60
6. VOORBEELDEN EXAMENVRAGEN ................................................................................................... 60
Juridische bronnen 3
Academiejaar 2022 - 2023
, 1. Wat is recht?
Verschil tss samenlevingen en staten:
• Samenlevingen: een groep mensen die samen een half-gesloten systeem vormen en
waarbinnen interactie bestaat tss de groepsleden (bijna elke groep waartoe je behoort is
een samenleving)
• Staat: (hierbij speelt vooral erkenning een rol)
o Staat:
§ Grondgebied
§ Politieke organisatie
§ Internationale erkenning
o Rechtstaat:
§ Grondgebied
§ Politieke organisatie
§ Internationale erkenning
§ Mensenrechten
è Binnen de rechtstaat: Trias Politica:
§ Wetgevende macht
§ Uitvoerende macht
§ Rechterlijke macht
o = Systeem van Checks & Balances (controle + samenwerking)
Recht staat altijd in verband met: Godsdienst (secularisatie maar: relatief), moraal en sociale
zeden
Doel vh recht:
= Het ordenen ve samenleving van mensen
§ Recht en zekerheid: Willekeur tegengaan!
§ Recht en rechtvaardigheid
OOK: Recht als MIDDEL om het DOEL te bereiken dmv:
§ Rechtsregels (= gedragsregels of normen)
§ Rechtspraak
§ Rechtshandhaving (= afdwingbaarheid)
Poging tot definitie:
Het recht is een verzameling v rechtsregels in materiële zin en wordt gecreëerd door mensen
met als doel om hun samenleving te ordenen. Het toepassen en afdwingen van deze
rechtsregels moet bijdragen tot een vreedzame en rechtvaardige samenleving.
Juridische bronnen 4
Academiejaar 2022 - 2023
Voordelen van het kopen van samenvattingen bij Stuvia op een rij:
Verzekerd van kwaliteit door reviews
Stuvia-klanten hebben meer dan 700.000 samenvattingen beoordeeld. Zo weet je zeker dat je de beste documenten koopt!
Snel en makkelijk kopen
Je betaalt supersnel en eenmalig met iDeal, creditcard of Stuvia-tegoed voor de samenvatting. Zonder lidmaatschap.
Focus op de essentie
Samenvattingen worden geschreven voor en door anderen. Daarom zijn de samenvattingen altijd betrouwbaar en actueel. Zo kom je snel tot de kern!
Veelgestelde vragen
Wat krijg ik als ik dit document koop?
Je krijgt een PDF, die direct beschikbaar is na je aankoop. Het gekochte document is altijd, overal en oneindig toegankelijk via je profiel.
Tevredenheidsgarantie: hoe werkt dat?
Onze tevredenheidsgarantie zorgt ervoor dat je altijd een studiedocument vindt dat goed bij je past. Je vult een formulier in en onze klantenservice regelt de rest.
Van wie koop ik deze samenvatting?
Stuvia is een marktplaats, je koop dit document dus niet van ons, maar van verkoper sarahpintens. Stuvia faciliteert de betaling aan de verkoper.
Zit ik meteen vast aan een abonnement?
Nee, je koopt alleen deze samenvatting voor €7,99. Je zit daarna nergens aan vast.
