In deze samenvatting vind je info over: de definitie, etymologie en deelgebieden van filosofie, prefilosofische wereldverklaringen, Griekse versus Romeinse filosofie en de filosofie vandaag. Ook de Kosmologische/Presocratische periode met uitleg over alle natuurfilosofen, Pythagoras, de Eleaten, he...
Grieks filos = vriend / sophia = wijsheid
Voor het eerst gebruikt door Pythagorias
Typisch menselijke activiteit
Nadenken over eigen bestaan, over zijn relatie tot anderen en tot de wereld
Rationele interpretatie geven voor dit bestaan
Rationeel nadenken, argumenteren en bewijzen
Interactie/discussie met anderen
Filosofie vs. godsdienst:
Zelfde doel:
Fundamentele + radicale vragen stellen over werkelijkheid
Bestaan van de mens + zijn verhouding met de wereld verklaren
MAAR:
Filosofie steunt op de rede, wil begrijpen
Godsdienst steunt op geloof, geeft zingeving
De 2 kunnen elkaar aanvullen.
Filosofie vs. wetenschap:
Filosofie = eerste wetenschap, lange tijd de enige
Zoeken naar verklaring voor het hele bestaan, de hele wereld
Op rationele manier, kritisch nadenken
Wetenschap
Richt zich op specifieke problemen
Baseert zich op ervaring, proeven
Deelgebieden van de filosofie:
logica: wat is geldig redeneren?
ethiek/moraal: wat is goed handelen?
taalfilosofie: wat is taalcommunicatie?
metafysica: bestaat er iets buiten het waarneembare?
kennistheorie: wat kan een mens met zekerheid weten?
esthetica: wat is schoonheid?
,Prefilosofische wereldverklaring:
de werkelijkheid proberen begrijpen = zo oud als de mensheid
angst voor het onbekende wegnemen door verklaringen te zoeken mythologie
iets begrijpen = er macht over krijgen rituelen
geen beroep op de rede wel fantasie en associatie
Egyptenaren en Babyloniërs: wetenschappelijke belangstelling (wiskunde + sterrenkunde)
o Gericht op oplossen van afzonderlijke, praktische problemen
o Geen totaalbeeld/logische samenhang
o Geen bewijsvoering (bang voor concurrentie)
Grieken (600 v.C.): zeven wijzen
o Op vlak van politiek en ethiek
o Spreuken
Griekse en Romeinse filosofie:
2 volkeren totaal verschillend temperament:
o Grieken: handelaars, politici, filosofen => theoretische geest
o Romeinen: landbouwers, soldaten, juristen => praktische geest
Filosofie ontstaat in Griekse wereld (6e eeuw v.C.)
Evolutie wereldverklaring naar ethiek
Romeinen veroveren de Griekse wereld (2de eeuw v.C.) nemen filosofie over (vooral
ethiek)
Geen originele denkers bij de Romeinen Romeinse filosofen hebben Griekse gedachten
aangepast aan Romeins publiek westers denken
Filosofie vandaag:
Verruimt je eigen visie
Genuanceerd, logisch denken
Kritisch leren omgaan met informatie (eigen ideeën + die van anderen in vraag
kunnen/durven stellen)
Draagt bij tot beter begrip van onze westerse cultuur
KOSMOLOGISCHE/PRESOCRATISCHE PERIODE (600-450 v.C)
1. De natuurfilosofen van Milete
Mythologische verklaring volstaat niet meer
Fascinatie voor ontstaan en vergaan
Oerstof = archè (blijvend beginsel)
In Milete, Ionië
Welvarende streek vrije tijd
, Contact met andere culturen
Vragen die ze stelden:
Waar komt leven vandaag? Waarop is het leven in deze wereld gebaseerd? Welke principes
regeren de natuur?
Onderbouwden een theorie met argumenten
Probeerden wereld te verklaren m.b.v. waarneming + rede
Basisredenering:
Verwondering om verandering in dingen/natuur om zich heen (seizoenen, geboorte, dood,…)
Een blijvend beginsel die niet verandert en verandering in gang zet = de oerstof/archè
Uit oerstof is hele wereld + natuur ontstaan
1. Thales van Milete
Reiziger, handelaar contacten met oosten
Interesse in wiskunde, sterrenkunde
Grondlegger van het Westers denken!
Introduceerde meetkunde in Griekse wereld
Voorspelde een zonsverduistering via astronomische kennis niet afkomstig van de goden!
Kon hoogte van piramides berekenen d.m.v. schaduwen.
“Alles is water”
Oerstof = water
o Alles heeft water nodig om te leven (vruchtbare grond door regen, vissen en planten
leven in water, mens heeft water nodig, …)
o Alles is min of meer vochtig
o Toont de duidelijkste veranderingen: water => ijs => damp => lucht/wind
Heelal = halve bol
Wereld = platte schijf die op water drijft
2. Anaximander van Milete
Oerstof = het Onbepaalde (apeiron)
o Als alles uit de oerstof ontstaat, kan de oerstof zelf niet iets concreets zijn
o Alles ontstaat als reeksen van tegengestelde elementen uit de oerstof
o Het Onbepaalde scheidsrechtert tussen die elementen om evenwicht te bewaren
Heelal = bolvormig
Aarde = cilinder die in het midden van het bolvormige heelal zweeft
3. Anaximenes van Milete
Voordelen van het kopen van samenvattingen bij Stuvia op een rij:
Verzekerd van kwaliteit door reviews
Stuvia-klanten hebben meer dan 700.000 samenvattingen beoordeeld. Zo weet je zeker dat je de beste documenten koopt!
Snel en makkelijk kopen
Je betaalt supersnel en eenmalig met iDeal, creditcard of Stuvia-tegoed voor de samenvatting. Zonder lidmaatschap.
Focus op de essentie
Samenvattingen worden geschreven voor en door anderen. Daarom zijn de samenvattingen altijd betrouwbaar en actueel. Zo kom je snel tot de kern!
Veelgestelde vragen
Wat krijg ik als ik dit document koop?
Je krijgt een PDF, die direct beschikbaar is na je aankoop. Het gekochte document is altijd, overal en oneindig toegankelijk via je profiel.
Tevredenheidsgarantie: hoe werkt dat?
Onze tevredenheidsgarantie zorgt ervoor dat je altijd een studiedocument vindt dat goed bij je past. Je vult een formulier in en onze klantenservice regelt de rest.
Van wie koop ik deze samenvatting?
Stuvia is een marktplaats, je koop dit document dus niet van ons, maar van verkoper roxanesteen. Stuvia faciliteert de betaling aan de verkoper.
Zit ik meteen vast aan een abonnement?
Nee, je koopt alleen deze samenvatting voor €9,79. Je zit daarna nergens aan vast.
