Oplossingsgericht werken
Moduleopdracht
Figuur 1: (Onderwijsdesk, 2023)
Naam: XXXX
Studentnummer: XXXX
Datum: 26 mei 2023
Opleidingsinstituut: NCOI
Opleiding: HBO Toegepaste Psychologie
Module: Oplossingsgericht werken
Docent: XXXX
,Voorwoord:
Mijn naam is XXXX , geboren in XXXX maar momenteel woonachtig in XXXX . Ik ben sinds 2012
werkzaam voor de XXXX vanuit defensie en officieel in XXXX daadwerkelijk als XXXX . Ik ben in
2018 met veel plezier gestart met de opleiding HBO-bachelor Toegepaste Psychologie, verzorgd door
het NCOI. Ik volg momenteel de duale opleiding en zit in mijn derde leerjaar. Verder heb ik geen
vrijstellingen voor de opleiding HBO-bachelor Toegepaste Psychologie.
Voor u ligt de moduleopdracht behorende bij de afsluiting van de module oplossingsgericht werken.
Deze module staat in het teken van het schrijven van een interventieplan voor de aaXXXX ak van een
hulpvraag van iemand die ik begeleid heb. Ik heb hier dan ook met veel enthousiasme aan mogen
werken. De lessen hebben mij veel inzicht gegeven over het schrijven van een interventieplan waarbij
er gebruik is gemaakt van verschillende technieken en methodes van oplossingsgericht werken. Ik
heb mogen ervaren dat oplossingsgericht werken mensen positiever laat zijn en dat ze meer in hun
kracht komen te staan. Dat maakt me enthousiast om me hier verder in door te ontwikkelen. Doordat
ik nu meer bewust geworden ben door de benadering die past bij oplossingsgericht werken merk ik
dat mensen veel positiever en blijer worden van deze manier van werken, waardoor het mij erg heeft
laten inzien dat ik hier mijzelf nog meer in wil gaan ontwikkelen. Door de interactieve lessen en goede
sfeer heb ik deze module als zeer leerzaam ervaren. Ook heb ik veel aan de inbreng van mijn
medestudenten gehad zodat ik veel kennis en kunde uit de lessen heb mogen halen waarbij ik deze
goede ervaringen in mijn verdere loopbaan kan meenemen en toepassen.
Verder wil ik mijn vriendin XXXX bedanken voor haar enorme geduld. Ook bedank ik mijn docente
XXXX voor haar deskundigheid en energieke manier van interactief lesgeven. Tot slot wil ik mijn cliënt
nog bedanken voor de medewerking, vertrouwen en openheid tijdens het begeleidingsgesprek.
Ik wens u veel leesplezier.
XXXX
XXXX , XXXX 2023
, Samenvatting:
De moduleopdracht is gemaakt ter afronding van de module oplossingsgericht werken. Er is een
interventieplan geschreven voor de aaXXXX ak van een (hulp)vraag van een cliënt, waar een
begeleidingsgesprek mee gehouden is. Er is voor dit interventieplan gebruikt gemaakt van
verschillende technieken en methoden van oplossingsgericht werken (OW). Als eerste is er een
(hulp)vraag geïdentificeerd, om vervolgens het begeleidingsgesprek voor te bereiden, leerdoelen voor
de coach te stellen en na afloop van het begeleidingsgesprek te reflecteren op het gehouden
begeleidingsgesprek en de gestelde leerdoelen.
De cliënt betreft een 31-jarige XXXX , werkzaam bij de XXXX . Hij is overgeplaatst naar een
nieuw werkgebied met nieuwe collega's en iets andere werkwijzen. Deze veranderingen en
toegenomen risico's, meer (gewelds)meldingen, veroorzaken veel stress en onrust. De hulpvraag van
de cliënt is “Hoe kan ik de mate van stress die ik ervaar, zowel voor als tijdens de uitvoering van
mijn werkzaamheden reduceren?”.
De visie bij OW is om pragmatische interventies en principes toe te passen om iets te vinden dat
werkt voor een cliënt. Belangrijk is dat de client zijn eigen visie krijgt, zijn competenties en
hulpbronnen gaat benutten om zo zijn eigen gestelde doelen te bereiken. Door oplossingsgerichte
vragen te stellen, wordt de cliënt uitgenodigd dit te ontdekken en toe te passen. De coach dient ervoor
te zorgen dat de aandacht op het positieve wordt gericht. De achterliggende gedachte is dat als iets
werkt je het vaker gaat uitvoeren, wanneer het niet werkt is het belangrijk te stoppen en iets anders te
proberen. De client (de expert in OW) gaat met de coach oplossingen identificeren en versterken in
plaats van het analyseren van de problemen. Het is doel- en toekomstgericht, waarbij successen,
competenties en eerdere positieve ervaringen de focus hebben, om samen te werken met cliënten,
zodat zij zelf de positieve veranderingen kunnen bereiken.
Enkele voor- en nadelen van OW werden geïnventariseerd. Een van de voordelen is dat de cliënt
als expert gezien wordt waarbij alle hulpmiddelen die men nodig heeft om te kunnen veranderen, al in
het bezit zijn van de cliënt. Doordat de cliënt in zijn eigen kracht komt te staan, werkt dit motiverend.
OW sluit niet goed aan wanneer er sprake is van bijvoorbeeld een ernstige verstandelijke beperking,
acute psychose of een zware depressie. OW werkt ook niet wanneer de client niet gezien wordt als
expert door de hulpverlener of instelling, waardoor cliënten zich weinig gehoord kunnen voelen en
minder gemotiveerd raken. Er wordt bij OW ook een grondhouding vereist. De nadruk ligt op het
creëren van een samenwerkende relatie waarin wordt empowered en aangemoedigd om de client zijn
eigen oplossingen te ontdekken en te implementeren. Enkele aspecten zijn het accepteren van het
probleem zoals de cliënt het probleem ervaart. De coach neemt een houding van ‘niet-weten’ aan,
werkt samen met de cliënt, die gezien wordt als expert, in een respectvolle, ondersteunende
omgeving, waarbij successen, positieve veranderingen en de gewenste toekomst de focus krijgen. De
competenties en hulpbronnen van de cliënt worden door de coach gebruikt, de autonomie wordt
aangemoedigd en helpt de cliënt om oplossingen te bedenken en verandering zelf te realiseren.
De coach heeft gemerkt dat hij graag op zoek ging naar oorzaken van problemen en dan vanuit
zijn eigen visie mensen wilde helpen. Een leerdoel van de coach is om de houding van ‘niet-weten’
aan te nemen en door middel van oplossingsgerichte vragen te stellen, de cliënt zelf zijn eigen
competenties en expertises te laten ontdekken en gebruiken. Ook het stellen van deze
oplossingsgerichte vragen is nog geen tweede natuur voor de coach evenals het geven van indirecte
procescomplimenten. De coach merkt dat hij nog zoekende is naar de goede oplossingsgerichte
vragen en indirecte procescomplimenten.
Twee waardevolle technieken die in het OW gebruikt worden zijn de schaal- en wondervraag.
Voor dit begeleidingsgesprek, met betreffende hulpvraag kreeg de techniek met schaalvragen de
voorkeur. Tijdens het gesprek werd een constructieve begeleidings-en samenwerkingsrelatie
opgebouwd. De coach heeft tijdens het gesprek diverse interventie ingezet door middel van het stellen
van open vragen, luisteren, samenvatten, doorvragen, uitzonderingen uit te vragen en de techniek met
schaalvragen in te zetten. De cliënt werd meerdere malen gemotiveerd door de gegeven indirecte
procescomplimenten van de coach. Dit was zichtbaar in zijn (non)verbale communicatie.
Na afloop is de cliënt bedankt voor zijn openheid en is er ondersteuning aangeboden door de
coach. De coach is na afloop van het gesprek gaan reflecteren op zijn gestelde leerdoelen. Wat goed
ging was dat er meerdere oplossingsgerichte vragen zijn gesteld met een houding van ‘niet-weten’.
