Bij deze bied ik jullie mijn samenvatting van het boek klinische psychologie aan. Let er op dat het gaat om de hoofdstukken 11 t/m 24.
Het is verhalend geschreven om zo te voorkomen dat je puur losse feitjes leert. Hopelijk is dit voor jullie ook een fijne manier van leren.
Voor mijzelf had ik o...
Samenvatting Klinische
psychologie 2
Inhoud
Hoofdstuk 11: Neurobiologische ontwikkelingsstoornissen bij volwassenen.........................................2
Hoofdstuk 12: Depressieve-en bipolaire stemmingsstoornissen............................................................4
Hoofdstuk 13: Angststoornissen.............................................................................................................7
Hoofdstuk 14: middel gebonden stoornissen en verslaving.................................................................10
Hoofdstuk 15: Somatisch symptoomstoornis en verwante stoornissen...............................................13
Hoofdstuk 16: slapen en waken en slaapstoornissen...........................................................................16
Hoofdstuk 17: eetstoornissen...............................................................................................................20
Hoofdstuk 18: Disruptieve-, impulsbeheersing- en andere gedragsstoornissen...................................23
Hoofdstuk 19: genderdysforie, parafilie stoornissen en seksuele disfuncties.......................................25
Hoofdstuk 20: schizofrentiespectrum- en andere psychotische stoornissen........................................30
Hoofdstuk 21: Trauma- en stressor-gerelateerde stoornissen..............................................................34
Hoofdstuk 22: Dissociatieve stoornissen..............................................................................................38
Hoofdstuk 23: neurocognitieve stoornissen.........................................................................................41
Hoofdstuk 24: obsessieve-compulsieve en verwante stoornissen........................................................43
Filmpjes................................................................................................................................................45
Voorafgaand moet er gezegd worden dat overal waar hij geschreven staat ook zij gelezen mag
worden.
De dikgedrukte woorden staan als begrippen in het boek. Let op dat niet alle begrippen zijn
overgenomen.
Wanneer je tegen leerstof aanloopt of iets lastig vindt wil ik je uitdagen om hierbij filmpjes te zoeken
om zo de stof van een ander perspectief te bekijken en de stof (in je hoofd) uit te leggen aan iemand
anders. Op deze manier weet je of je de stof echt goed beheerst.
,Hoofdstuk 11: Neurobiologische
ontwikkelingsstoornissen bij volwassenen
Dit hoofdstuk richt zich met name op de neurobiologische ontwikkelingsstoornissen ADHD en ASS.
Voordat we daarmee aan de slaag gaan is het goed om stil te staan bij de inhoud van het begrip:
neurobiologische ontwikkelingsstoornis. Een neurobiologische ontwikkelingsstoornis is een stoornis
die zich vaak op jonge leeftijd al manifesteert, maar soms lastig te zien is aan de buitenkant. Deze
stoornis vindt zijn oorsprong in een afwijking in de hersenen. De DSM-5 stelt de volgende
neurobiologische ontwikkelingsstoornissen:
Er wordt nu verder ingegaan op de stoornis ASS. De autistisch spectrumstoornis wordt niet zomaar
gediagnostiseerd. Hier zijn bepaalde eisen voor. Een persoon moet namelijk op twee gebieden erg
uitvallen. Het gaat om de gebieden sociaal contact en repeterend gedrag of interesses. Mensen met
ASS vertonen vaak minder sociale vaardigheden en hebben moeite met het interpreteren of het zich
verplaatsen in andere. Naast het gebrek aan sociale vaardigheden ziet men vaak dat mensen met ASS
gericht zijn op routines en moeite hebben met veranderingen. Tot slot ziet men vaak dat mensen met
ASS een hoge sensorische gevoeligheid hebben.
Maar waar komt autisme vandaan? Autisme wordt voor 35 tot 60% bepaald door onze genen. Het
overige percentage is afkomstig vanuit de omgeving. Zo kan de leeftijd van de ouders bij het
verwekken van een kind de oorzaak zijn, maar ook complicaties tijdens de zwangerschap of het
foliumzuur gehalte kan hier invloed op hebben. Het blijkt dat het aantal mensen met ASS is gestegen,
maar dit komt doordat de criteria van de DSM-5 anders i dan bij de DSM-4. Hierdoor zijn er veel meer
mensen die voldoen aan de criteria. Om gediagnostiseerd te worden met ASS wordt er met name
gekeken naar het gedrag van de persoon. Bij adolescenten of volwassenen kan er ook een interview
of dergelijke worden afgenomen. Naast de observaties en gesprekken wordt er ook een hetero
anamnese gevoerd. Een anamnese is een gesprek dat vooraf wordt gevoerd met de cliënt om de
cliënt goed in beeld te krijgen.
Er zijn verschillende interventies voor het verminderen van klachten bij mensen met ASS. Echter
ontbreekt hierbij veel wetenschappelijk bewijs. Een voorbeeld hiervan is de cognitieve
gedragstherapie. Waar wel degelijk bewijs voor is, zijn de positieve effecten van MBSR
(mindfullnes-based stress reduction) op de klachten van ASS.
Nu ASS kort is behandeld gaan wij kijken naar ADHD (aandachtsdeficientie/hyperactiviteitsstoornis).
ADHD heeft drie kenmerken die erg opvallen. Het gaat om:
Vaak wordt er bij ADHD ook gesteld dat er drie varianten zijn. Deze zijn als volgt:
1. Overwegend onoplettend type
2. Overwegend impulsief/hyperactief type
, 3. Gecombineerde type (ruwweg 50-75% van de mensen met ADHD)
Vaak gaat ADHD gepaard met andere psychische klachten zoals een angststoornis of verslaving. ADHD
heeft dus een hoge comorbiditeit. ADHD kan, net als ASS, voortkomen uit de genen, maar ook uit de
omgeving. Zo leidt roken tijdens de zwangerschap tot een verhoogd risico op ADHD. Verder kan een
ongezonde gezinssituatie leiden tot het ontstaan en verder ontwikkelen van ADHD.
Over ADHD valt nog wel te stellen dat er bij volwassenen nog meer aandacht aan gegeven mag
worden. Veel onderzoek richt zich nu op kinderen waardoor goed wetenschappelijk onderzoek bij
volwassenen ontbreekt.
Om iemand te diagnosticeren worden er drie stappen doorgelopen. Deze zijn als volgt:
1. Het vaststellen van symptomen
a. Door middel van vragenlijsten of een screening.
2. Het bepalen van de oorsprong van klachten
a. Zijn er mogelijk andere oorzaken voor de symptomen?
3. Het bepalen van de aan-en afwezigheid van comorbide problemen.
a. Hoe zag de jeugd eruit? Waren er toen al klachten?
Volwassenen kunnen hulp krijgen om te leren omgaan met hun ADHD. Deze hulp komt voor in het
opzetten van een duidelijke structuur (zoals het werken met een wekker). Vaak kunnen mensen uit de
sociale omgeving van de persoon met ADHD ook hulp geven. Naast structuur is er medicatie
beschikbaar die op zichzelf weer in verschillende vormen komt.
, Hoofdstuk 12: Depressieve-en bipolaire
stemmingsstoornissen
Wanneer men langdurig een negatieve stemming heeft die de persoon belemmerd in het dagelijks
functioneren, dan spreekt men van een stemmingsstoornis. Deze stoornis kan zich op verschillende
manieren uiten zoals een depressie of bipolaire stoornis.
De DSM-5 gaat uit van twee soorten stemmingsstoornissen. De bipolaire stoornis en de depressieve-
stemmingsstoornis. Beide hebben verschillende vormen, maar deels dezelfde symptomen. Deze
symptomen zijn te classificeren in drie episodes. Deze episodes zijn als volgt:
1. Depressieve episode
a. Waarbij men minstens twee weken onafgebroken symptomen laat zien van een
depressie.
i. Geen vreugde vinden in interesses
ii. Suïcide gedachten
2. Manische episode
a. Waarbij men gedurende een week onafgebroken een ernstige wisseling laat zien in
prikkelbaarheid en uitgelatenheid.
i. Dagelijks leven wordt hierdoor beperkt.
3. Hypomane episode
a. Variatie op de manische episode waarbij men slechts vier dagen deze symptomen
laat zien. Daarnaast stoort deze episode het dagelijks leven/functioneren niet.
Wat belangrijk is om te weten, is dat mensen met een depressieve stemmingsstoornis alleen
depressieve episodes hebben. Wanneer mensen ook een manische episodes hebben, spreekt met
van een bipolaire stemmingsstoornis.
Beide stemmingsstoornissen hebben verschillende vormen onder zich staan. We gaan eerst kijken
naar de verschillende vormen van de depressieve stemmingsstoornis. De eerste stoornis die
hieronder valt is de disruptieve-stemmingsdisregulatie stoornis. Deze stoornis wordt alleen
gediagnostiseerd tot de leeftijd van 18 en kenmerkt zich door een hoge prikkelbaarheid en driftbuien.
De tweede stoornis betreft de depressieve stoornis. Deze kenmerkt zich door de depressieve
stemming van een persoon en de aanwezigheid van anhedonie (geen plezier meer kunnen vinden).
Daarnaast moeten er minstens vijf andere symptomen zijn en moet de duur van deze geestelijke
stand minimaal twee weken zijn. De volgende stoornis is de persisterende depressieve stoornis
(PSD). Deze stoornis betreft een depressieve stoornis met een duur van meer dan twee jaar.
Vervolgens hebben we de premenstruele dysfore stoornis. Deze stoornis betreft een variant op de
depressieve stoornis waarbij deze zich richt op de klachten die een persoon krijgt in de week voor de
menstruatie. Deze klachten verdwijnen weer in de week na de menstruatie. Tot slot zijn er de
depressieve stemmingsstoornissen die ontstaan door middelgebruik (psycho-actieve middelen), of
door een somatische aandoening. Deze vallen in de DSM-5 bij elkaar. De oorzaak van de depressie
vindt men met name door het gebruik van middelen of juist de onthouding ervan. Daarnaast kan een
ziekte ook leiden tot depressieve klachten.
Nu de varianten van de depressieve stemmingsstoornissen zijn besproken, kan er gekeken worden
naar de bipolaire stemmingsstoornissen. Er zijn drie soorten bipolaire stoornissen. De eerste is de
bipolaire stoornis I. Bij deze variant is er sprake van manische episodes. Vaak gaat dit gepaard met
depressieve episoden, maar de nadruk ligt hierbij op de manische episodes. Interessant is dat
mensen met bipolaire stoornis I zich vaak aanmelden voor hulp tijdens een depressieve episode. Tot
slot is het goed om te weten dat deze stoornis zijn etiologie (oorzaak) deels vindt in de genen van
Voordelen van het kopen van samenvattingen bij Stuvia op een rij:
Verzekerd van kwaliteit door reviews
Stuvia-klanten hebben meer dan 700.000 samenvattingen beoordeeld. Zo weet je zeker dat je de beste documenten koopt!
Snel en makkelijk kopen
Je betaalt supersnel en eenmalig met iDeal, creditcard of Stuvia-tegoed voor de samenvatting. Zonder lidmaatschap.
Focus op de essentie
Samenvattingen worden geschreven voor en door anderen. Daarom zijn de samenvattingen altijd betrouwbaar en actueel. Zo kom je snel tot de kern!
Veelgestelde vragen
Wat krijg ik als ik dit document koop?
Je krijgt een PDF, die direct beschikbaar is na je aankoop. Het gekochte document is altijd, overal en oneindig toegankelijk via je profiel.
Tevredenheidsgarantie: hoe werkt dat?
Onze tevredenheidsgarantie zorgt ervoor dat je altijd een studiedocument vindt dat goed bij je past. Je vult een formulier in en onze klantenservice regelt de rest.
Van wie koop ik deze samenvatting?
Stuvia is een marktplaats, je koop dit document dus niet van ons, maar van verkoper thomkalkman. Stuvia faciliteert de betaling aan de verkoper.
Zit ik meteen vast aan een abonnement?
Nee, je koopt alleen deze samenvatting voor €4,99. Je zit daarna nergens aan vast.
