Neurologie hond en kat
Prof. Bhatti
Wat in de slides staat is het belangrijkst! Hier hecht ze meeste belang aan. Makkelijk examen.
- Neurologie hond en kat
o Propedeutica 2 lessen, 1ste master
Neurologisch onderzoek
o Geneeskunde van gezelschapsdieren, met kliniek 2 lessen, 2de master
1ste semester
Epilepsie en Discus hernia
o Geneeskunde van gezelschapsdieren, met kliniek 6 lessen, 2de master
2de semester
Neurologische syndromen (syllabus en ppt slides)
Neurologische aandoeningen (enkel ppt slides)
Neurologische syndromen
- Hersenen
o Cerebrum
o Hersenstam
o Cerebellum
o Vestibulair apparaat
- Hersenzenuwen en bijhorende spieren
- Ruggenmerg
o C1-5
o C6-T2
o T3-L3
o L4-S3
- Spinale zenuwen en bijhorende spieren
o Gegeneraliseerd
o Achterpoten
o 1 poot
Eerste stap = lokalisatie letsel
Neurologisch syndroom =
- Groep klinische symptomen die samen voorkomen en representatief zijn voor aantasting van een
bepaald deel van het zenuwstelsel
Syndromen hersenen
a. Cerebrum
b. Cerebellum
c. Hersenstam
d. Vestibulair apparaat
- Alle 4 hersendelen => functie
- Abnormale functie => letsels lokaliseren
- Hersendelen met gelijkaardige functie
o vb. Grote hersenen en Hersenstam: abnormaal bewustzijn
- Secundaire effecten
1
, o vb. druktoename op andere hersendelen (door oedeem, bloeding, herniatie, ..)
- Focaal of multifocaal / diffuus
o Vb. neoplasie versus encefalitis
Neurologische symptomen (zie tabel syllabus)
- Abnormaal gedrag
- Epilepsie
- Abnormaal bewustzijn
- Blindheid (II)
- Uitval craniale zenuwen
o Anisocorie
o …
- Vestibulair syndroom (VIII)
- Ataxie
o Cerebellaire ataxie
Cerebrum: Cerebraal syndroom
- Aandoeningen van de voorhersenen
o Cerebrale hemisferen
o Basale kernen
o Diencephalon
Thalamus
Hypothalamus
o Voorste deel van mesencephalon (midhersenen)
- Aandoeningen van de voorhersenen
- Aandoeningen van de craniotentoriale delen van de hersenen
- Aandoeningen van de delen craniaal van het tentorium cerebelli
- Aandoeningen van het cerebrum (cerebrale hemisferen, cerebrale cortex, grote hersenen).
Neurologische symptomen (TW)
- Gestoorde houdingsreacties
- Abnormaal gedrag
- Aanvallen van epilepsie
- Abnormaal bewustzijn
- Centrale blindheid (+ positieve pupilreflexen)
- Gestoorde houdingsreacties
o Contralateraal van een unilateraal letsel
o Cellichaam in motorische cortex vh cerebrum ->
kruising banen op 2/3 vd hersenstam (linker helft
lichaam wordt gestuurd door rechter hersenhelft (en
omgekeerd))
- Abnormaal gedrag
o Dwanggedrag/dwanghouding
vb. met kop tegen muur staan
vb. gedraaide kopstand (‘head turn’)
Ogen bewegen mee met kop (itt head tilt = vestibulair probleem)
Naar de kant van het letsel
2
, Zinloze, doelloze gedragingen die hond continu uitvoert (itt OCD -> episodisch
aanwezig)
o Afwezig gedrag
vb. niet meer herkennen eigenaar
o Excitatie (zien we bijna nooit)
Hyperactiviteit
Hyperagressiviteit
- Aanvallen van epilepsie
o Cfr. 1ste semester
- Abnormaal bewustzijn
o Normaal bewustzijn (alert, attent)
Slaap, - prikkel, wakker worden, wakker blijven
o Verminderd bewustzijn (sopor, stupor)
Slaap, +- prikkel (bv in handen klappen), wakker
worden, hervallen in slaap
o Verlies van bewustzijn (coma)
Slaap, + prikkel, niet wakker worden
o Letsel grote hersenen: pupillen normaal of miose
o Letsel hersenstam: pupillen mydriase
- Blindheid
o Centraal
Contralateraal van een unilateraal letsel
o Perifere blindheid
o Oogblindheid: abnormaal oftalmologisch onderzoek
Centrale blindheid = blindheid met normale pupilreflexen
- Letsel centrale visuele banen
o Corpus geniculatum laterale
o Optische radiatie
o Optische cortex
- Totaal/partieel, unilateraal/bilateraal
o Partieel en unilateraal moeilijk te diagnosticeren
- Normale directe en indirecte pupilreflexen
- Pupilreflex is geen test om te kijken of dier blind is ! Wel om te kijken of
het centrale of perifere blindheid is
Perifere blindheid
- Perifere blindheid: abnormale pupilreflexen
o Letsel perifere visuele banen
Nervus opticus
Chiasma opticum
Tractus opticus (komt eigenlijk niet voor)
o N. opticus neuritis (vaak beide oogzenuwen aangetast)
Bilaterale mydriase die niet responsief is op licht
o Hypofysetumoren (chiasma opticum)
3
,Hersenstam: hersenstam syndroom
- Aandoeningen van de caudotentoriale delen van de hersenen
- Aandoeningen van de delen caudaal van het tentorium cerebelli
o Hersenstam
Achterste deel van midhersenen (mesencephalon)
Pons (metencephalon)
Verlengde merg (myelencephalon)
(Hersenzenuwen)
o (Vestibulair apparaat)
o (Cerebellum)
Neurologische symptomen (!)
- Gestoorde houdingsreacties
- Abnormaal bewustzijn
- Uitval hersenzenuwen
- Tetraplegie, tetraparese
- Cardiovasculaire en respiratoire problemen (zelden)
- Gestoorde houdingsreacties
o Ipsilateraal van een unilateraal letsel
- Abnormaal bewustzijn
o Verminderd bewustzijn
o Verlies van bewustzijn (coma)
- Uitval hersenzenuwen
o Uitvalsverschijnselen meerdere hersenzenuwen => hersenstam
Een groot deel van de hersenzenuwen is verbonden met de hersenstam. Uitz: n. opticus,
n. olfactorius, n. oculomotorius
o Uitvalsverschijnselen één hersenzenuw => eerder perifere deel betrokken hersenzenuw
o Uitvalsverschijnselen van één of meerdere hersenzenuwen soms ook bij gegeneraliseerde
neuromusculaire aandoeningen (polyneuropathie, aandoening van de synaps,
polymyopathie)
- Tetraparese – tetraplegie
o Tetraplegie: geen stapbewegingen meer op alle vier de poten
o Kracht is afhankelijk van de centrale motorische banen (van GH, via HS naar RM)
o Hemiparese – hemiplegie
o Ipsilateraal van een unilateraal letsel
- Cardiovasculaire problemen (zelden)
- Respiratoire problemen (zelden)
Vestibulair apparaat: Vestibulair syndroom
- Aandoeningen van de caudotentoriale delen van de hersenen
- Aandoeningen van de delen caudaal van het tentorium cerebelli
o (Hersenstam)
Achterste deel van midhersenen (mesencephalon)
Pons (metencephalon)
Verlengde merg (myelencephalon)
(Hersenzenuwen)
o Vestibulair apparaat
o (Cerebellum)
4
, - Vestibulair apparaat
o Perifeer deel (buiten schedelholte)
N. vestibularis
Vestibulaire receptoren evenwichtsorgaan
o Centraal deel (binnen schedelholte)
Vestibulaire kernen (hersenstam)
Vestibulocerebellum
Lobus flocculonodularis cerebellum
Caudale cerebellaire pedunkels
- Normale functie vestibulair apparaat
o = behoud van evenwicht tijdens rust en beweging
Ogen
Kop
Romp
Ledematen
o aandoeningen vestibulair apparaat
=> evenwichtsstoornissen
= vestibulair syndroom
Neurologische symptomen (!)
- Scheve kopstand (‘head tilt’)
- Omvalneiging, omvallen, rollen, leunen
o Niet verwarren met epileptische aanval!
- Cirkelgang, zeilen
o Naar aangetaste kant
o Zeilen: niet op rechte lijn kunnen lopen
- Positionele, vestibulaire strabismus
o Aan aangetaste kant
o Ogen draaien niet mee met hoofd
- Nystagmus
o Snelle fase naar gezonde kant, trage fase naar aangetaste kant
o Ritmische ongecontroleerde bewegingen van de oogbol
o Verticale nystagmus is meestal teken van centraal vestibulaire stoornissen. Horizontale
nystagmus kan je zowel zien bij centrale als verticale vestibulaire problemen
- Soms braken
o Niet meer willen eten
Perifeer of centraal vestibulair
- Diagnose
- Prognose
o Perifeer: meestal goed
o Centraal: meestal slecht
- Behandeling
- Soms moeilijk om het onderscheid te maken, vooral
bij acute, erge vestibulaire symptomen (cfr. rollende
kat)
Bilaterale letsels
- Evenwichtsstoornissen naar beide kanten
- Kop laag, zwaaibewegingen kop
- Wijdbeense stand
- Geen fysiologische nystagmus
5
, Cerebellum: Cerebellair syndroom
- Aandoeningen van de caudotentoriale delen van de hersenen
- Aandoeningen van de delen caudaal van het tentorium cerebelli
o (Hersenstam)
Achterste deel van midhersenen (mesencephalon)
Pons (metencephalon)
Verlengde merg (myelencephalon)
(Hersenzenuwen)
o (Vestibulair apparaat)
o Cerebellum
- Normale functie cerebellum
o = Modulatie en coördinatie van alle motorische activiteit
- Aandoeningen cerebellum
o => Coördinatiestoornissen
o = Ataxie
Neurologische symptomen (!)
- Cerebellaire ataxie
o Gegeneraliseerde coördinatiestoornissen
- Vestibulair syndroom
o Evenwichtsstoornissen
o Lobus flocculonodularis
o Paradoxaal vestibulair syndroom
- Abnormaal dreigreflex
o Normaal gezichtsvermogen en normale nervus facialis
Cerebellaire ataxie
- = Verlies aan coördinatie van alle skeletspier activiteit
- => Coördinatiestoornissen, abnormale houding, abnormale beweging
o Coördinatiestoornissen ogen
Nystagmus
o Coördinatiestoornissen kop
Koptremor
Intentietremor
Tremor wordt erger als dier zich moet concentreren om iets te gaan doen: bv
eten of drinken
o Coördinatiestoornissen romp
Over en weer bewegen (voor – achter, links – rechts)
Scoliose
Omvallen
o Coördinatiestoornissen ledematen
Hypermetrie
Wijdbeens, kruisen links – rechts
Incoördinatie voor – achter
Niet stil kunnen staan
Niet meer trappen kunnen lopen
- Onderscheid verschillende vormen van ataxie
o Ataxie = Stoornis in sensorisch zenuwstelsel
Afferente banen perifere zenuwen
Perifere zenuw ataxie
Ascenderende banen ruggenmerg
6