D1: Introductie verkeersveiligheid en ruimtelijke ordening
Leerdoelen:
- schetsen hoe de verkeersveiligheid zich heeft ontwikkeld in de afgelopen decennia;
- uitleggen hoe verkeersonveiligheid gemeten wordt;
- uitleggen op welke wijze en in welke mate (basis- en aanvullende) risicofactoren de
verkeersveiligheid kunnen beïnvloeden;
- uitleggen hoe de begrippen massa, snelheid en fysieke kwetsbaarheid zich tot elkaar
verhouden en wat de betekenis hiervan is op de verkeersveiligheid;
Meten van verkeersveiligheid
Soorten verkeersongevallen
1 Verkeersongeval
- Verkeer op openbare weg
- Schade aan objecten/letsel aan personen
- Ten minste 1 rijdend voertuig betrokken
2 Eenzijdig verkeersongeval
- Geen andere verkeersdeelnemers en geen objecten betrokken
3 Enkelvoudig verkeersongeval
- Geen andere verkeersdeelnemers
- Soms objecten of dieren betrokken
4 Letselongeval
- 1 of meer personen letsel
Werkelijk aantal ernstig verkeersgewonden/doden
- Werkelijke omvang is niet exact vast te leggen
- Werkelijke aantallen worden bepaald d.m.v. registraties uit 2 bronnen (BRON >
bestand geregistreerde ongevallen Nederland, LBZ > landelijke basisregistratie
ziekenhuiszorg)
Bepaling risico
- Risico op een ongeval, een verkeersdode of ernstig verkeersgewonde
- Risico = aantal slachtoffers (verkeersdoden en ernstig gewonden) in relatie tot de
afgelegde afstand
- Het totale aantal verkeersslachtoffers in een bepaalde periode delen door de totale
mobiliteit op de Nederlandse wegen in dezelfde periode
- Kijken naar slachtoffers omdat dat voorkomen moet worden
- Mobiliteitsgegevens niet altijd betrouwbaar en volledig
- Specifiek kan er gekeken worden naar verschillende vervoerswijzen, leeftijden en
wegtypen
, - Andere methode om te meten = mortaliteit > het aantal verkeersdoden per inwoner
of morbiditeit > het aantal ernstig verkeersgewonden per aantal inwoners
Mobiliteit in Nederland
Mobiliteit = 'beweeglijkheid', maar in verkeerskundig onderzoek wordt met mobiliteit het
aantal verplaatsingen of de afgelegde afstand in het verkeer (dat wil zeggen op de openbare
weg) bedoeld
Factoren toename mobiliteit
1 Demografie > hoe meer mensen er zijn, hoe groter de mobiliteit zal zijn. Daarnaast spelen
ook de veranderende leeftijdsopbouw en huishoudsamenstelling een rol in de
mobiliteitsontwikkeling, alsmede veranderende leefstijlen
2 Sociale cultuur > als gevolg van bijvoorbeeld de individualisering in de maatschappij en de
emancipatie van vrouwen (en hun daardoor toegenomen arbeidsparticipatie) is de mobiliteit
toegenomen
3 Economie > groeiende welvaart kan samenhangen met toenemend voertuigbezit en
mobiliteit
4 Ruimtelijke ordening > de verdeling van bijvoorbeeld woon- en werklocaties over het land
beïnvloeden de mobiliteit
,Ontwikkeling mobiliteit
- Verschillende vervoerswijzen > auto het meest dominant (blijft groeien)
- Verschillende leeftijdsgroepen > boven de 40 jaar meer mobiliteit (vergrijzing)
Beperkingen mobiliteitsgegevens
1 Trendbreuken door verandering in de meetmethodes
2 Wisselende steekproefomvang
3 Niet alle mobiliteit binnen Nederland wordt waargenomen
4 Beroepsvervoer en buitenlanders die in Nederland rijden ontbreken
, Snelheid en risico
Te snel rijden
- Overschrijden snelheidslimiet
- Onaangepaste snelheid (hoger dan op dat moment veilig gezien de omstandigheden)
Relatie snelheid en risico
- Risico = kans x effect
- Hogere snelheid > langere remweg, kortere reactietijd, hardere botsing
- Kans en ernst wordt vergroot
Risicofactoren van snelheid
1 Hogere snelheid
- Meer slachtoffers wanneer de omstandigheden gelijk blijven
2 Snelheids- en massaverschil
- Wegen met grotere snelheids- en massaverschillen onveiliger
3 Fysieke kwetsbaarheid (van verkeersdeelnemers)
- Hoe hoger de snelheid, hoe lager de overlevingskans
- 60+ kwetsbaarder
Veilige limieten
- Verschillende snelheidslimieten voor verschillende gebieden en wegen
- Hangt af van de verkeersveiligheid, bereikbaarheid, doorstroming en milieu
Redenen te hard rijden
1 Aanpassing (aan het andere verkeer)
2 Haast
3 Leuk
4 Ongemerkt
5 Verveling
Redenen houden aan limiet
1 Veiligheid
2 Verplichting
3 Bekeuring
4 Geen haast
5 Brandstofkosten
6 Milieu
Manieren om snelheid te beïnvloeden
1 Bepalen van een veilige snelheidslimiet
2 Zorgen voor een geloofwaardig limiet
3 Goede informatie over het snelheidslimiet
4 Plaats zo nodig passende snelheidsremmers > drempels, rotondes
5 Gericht politietoezicht > preventie en afschrikking
Voordelen van het kopen van samenvattingen bij Stuvia op een rij:
Verzekerd van kwaliteit door reviews
Stuvia-klanten hebben meer dan 700.000 samenvattingen beoordeeld. Zo weet je zeker dat je de beste documenten koopt!
Snel en makkelijk kopen
Je betaalt supersnel en eenmalig met iDeal, creditcard of Stuvia-tegoed voor de samenvatting. Zonder lidmaatschap.
Focus op de essentie
Samenvattingen worden geschreven voor en door anderen. Daarom zijn de samenvattingen altijd betrouwbaar en actueel. Zo kom je snel tot de kern!
Veelgestelde vragen
Wat krijg ik als ik dit document koop?
Je krijgt een PDF, die direct beschikbaar is na je aankoop. Het gekochte document is altijd, overal en oneindig toegankelijk via je profiel.
Tevredenheidsgarantie: hoe werkt dat?
Onze tevredenheidsgarantie zorgt ervoor dat je altijd een studiedocument vindt dat goed bij je past. Je vult een formulier in en onze klantenservice regelt de rest.
Van wie koop ik deze samenvatting?
Stuvia is een marktplaats, je koop dit document dus niet van ons, maar van verkoper madeliefh. Stuvia faciliteert de betaling aan de verkoper.
Zit ik meteen vast aan een abonnement?
Nee, je koopt alleen deze samenvatting voor €4,48. Je zit daarna nergens aan vast.