Hoorcollege 1:
Cel compartimenten die alleen eukaryoten bevatten:
Endosoom, lysosoom, cytosol, peroxisoom, ribosomen, plasmamembraan, nucleus, ruw ER,
golgi-apparaat en mitochondriën.
Waarom? Oppervlakte vergroten, het scheiden van processen.
Er vinden verschillende processen plaats op/in verschillende membrane-enclosed organelles.
Deze zijn omsloten door een membraan om dit proces en de stoffen die hierbij betrokken
zijn, te scheiden van de andere compartimenten in de cel. Denk bijvoorbeeld aan de
enzymen in een lysosoom. Bij elk proces zijn verschillende eiwitten nodig.
Alle eiwitten worden gemaakt door ribosomen. Deze zitten in het cytosol of om het ruwe ER.
Om eiwitten naar een bepaalde plek/richting te transporteren is een specifieke
aminozuursequentie nodig. Deze wordt ‘gescand door bepaalde’ eiwitten.
- Als er geen lokalisatie signaal aanwezig is, blijft het eiwit in het cytosol (cytoplasma
zonder celorganellen).
- Eiwitten voor mitochondriën, chloroplasten of de celkern worden in het cytosol
geproduceerd. Er vindt vervolgens post-translationele translocatie (= transport door
membraan heen) plaats door het betreffende membraan.
Nuclear pore complex: poriën in het dubbele kernmembraan. Deze importeert eiwitten voor
de kern. Eiwitten <40kDa komen de kern binnen door diffusie, eiwitten >40kDa moeten
actief in de kern worden geïmporteerd en geëxporteerd. Hiervoor is GTP nodig.
NLS: nuclear localisation signaal
NES: nuclear exportation signaal
Dit zijn signalen om de eiwitten te transporteren. De sequenties voor deze domeinen
liggen beiden midden in het eiwit. Sommige eiwitten bezitten beiden en kunnen shuttelen
tussen kern en cytosol.
Een ratio tussen beiden signalen geeft aan hoe snel een kern eiwit na mitose weer in de kern
terugkeert. Bijvoorbeeld, als NLS sterker is, zal deze sneller terugkeren in de kern.
Nuclear import receptors: receptoren die NLS opvangen en de import in gang zetten.
De receptor en het eiwit met NLS kunnen alleen samen door het nuclear pore membrane
heen. Vervolgens bindt Ran-GTP aan de receptor, waardoor het eiwit loslaat.
De receptor gaat weer terug naar het cytosol waar Ran-GTP wordt omgezet tot Ran-GDP
(hierbij komt energie vrij), nu kan het weer opnieuw binden.
de export vindt op dezelfde manier plaats, alleen met een andere receptor en NES.
Als eiwitten naar het mitochondriën moeten worden getransporteerd, ligt er een sequentie
op het N-terminale deel van het eiwit. De functie van het mitochondriën is ATP (energie)
produceren.
,Chaperonne eiwitten: brengen mitochondriale eiwitten naar receptors op het
mitochondriale membraan. Ze zorgen voor de goede vouwing van een eiwit.
Unfolded, precursor eiwitten worden geïmporteerd door post-translationele import
machinerie:
ER: stapel aan elkaar verbonden membranen lipide synthese, ontgiften van diverse
soorten, Ca2+ opslagplaats en productie eiwitten (alleen ruw) voor ER, Golgi, lysosoom en
extracellulaire ruimte.
Als eiwitten naar het ER moeten worden getransporteerd, ligt hiervoor een sequentie op het
N-terminale deel van de sequentie van het eiwit.
Geen N-terminaal ER-signaal: ribosoom transleert eiwit in het cytosol.
Wel N-terminaal ER-signaal: ribosoom transleert eiwit op ER-membraan.
Een SRP herkent de N-terminale sequentie van een eiwit. Tijdens de translatie pikt een SRP
het bovenstaande signaal op, dit zorgt voor een pauze in de translatie. SRP-complex bindt
dan aan een SRP-receptor in het ER membraan. De SRP-receptor zet dit hele complex op de
translocator. Vervolgens laat SRP los en kan er weer translatie plaatsvinden, maar nu door
het ER-membraan heen.
, Zo leidt SRP het ribosoom naar het ER: co-translationele translocatie. Via hier kunnen
eiwitten naar het ER, golgi-apparaat, lysosoom, endo/exosomen, het celmembraan en
secretie.
Samengevat:
Voordelen van het kopen van samenvattingen bij Stuvia op een rij:
Verzekerd van kwaliteit door reviews
Stuvia-klanten hebben meer dan 700.000 samenvattingen beoordeeld. Zo weet je zeker dat je de beste documenten koopt!
Snel en makkelijk kopen
Je betaalt supersnel en eenmalig met iDeal, creditcard of Stuvia-tegoed voor de samenvatting. Zonder lidmaatschap.
Focus op de essentie
Samenvattingen worden geschreven voor en door anderen. Daarom zijn de samenvattingen altijd betrouwbaar en actueel. Zo kom je snel tot de kern!
Veelgestelde vragen
Wat krijg ik als ik dit document koop?
Je krijgt een PDF, die direct beschikbaar is na je aankoop. Het gekochte document is altijd, overal en oneindig toegankelijk via je profiel.
Tevredenheidsgarantie: hoe werkt dat?
Onze tevredenheidsgarantie zorgt ervoor dat je altijd een studiedocument vindt dat goed bij je past. Je vult een formulier in en onze klantenservice regelt de rest.
Van wie koop ik deze samenvatting?
Stuvia is een marktplaats, je koop dit document dus niet van ons, maar van verkoper isabeldevette. Stuvia faciliteert de betaling aan de verkoper.
Zit ik meteen vast aan een abonnement?
Nee, je koopt alleen deze samenvatting voor €5,99. Je zit daarna nergens aan vast.