Samenvatting
Samenvatting Literatuur week 2 - Inleiding internationaal publiekrecht (Universiteit Leiden)
Samenvatting van de literatuur van week 2 van het vak inleiding internationaal publiekrecht.
[Meer zien]Voorbeeld 2 van de 6 pagina's
Voorbeeld 2 van de 6 pagina's
In winkelwagengesponsord bericht van onze partner
Voorbeeld van de inhoud
Literatuur week 2Hoofdstuk 2 – Rechtssubjecten
2.1 Inleiding
Rechtssubjecten: personen of entiteiten die de bekwaamheid bezitten om deel te nemen aan het
rechtsverkeer in de internationale rechtsorde.
Rechtssubjectiviteit: duidt op de status die het mogelijk maakt dat personen deelnemen aan het
rechtsverkeer.
Internationale verplichtingen en rechten moeten, willen ze betekenis hebben, worden verbonden
met bepaalde rechtssubjecten.
2.2 Het begrip rechtssubjectiviteit
Personen kunnen worden aangeduid als internationaal rechtssubject indien ze de juridische
bekwaamheid hebben om binnen de internationale rechtsorde deel te nemen aan het rechtsverkeer.
Rechtssubjectiviteit is een status die het mogelijk maakt dat personen deelnemen aan het
rechtsverkeer.
Alleen aan de staat komt volledige rechtssubjectiviteit toe.
2.3 Criteria voor rechtssubjectiviteit
De internationale rechtsorde bepaalt zelf wie haar rechtssubjecten zijn.
Alleen uit de praktijk kan worden afgeleid wie de internationale rechtsorde als rechtssubject
beschouwd.
Als vuistregel kan worden aangenomen dat personen rechtssubjectiviteit bezitten indien zij
internationale bevoegdheden, rechten of plichten bezitten.
2.4 Staten
Staten zijn de belangrijkste subjecten in het internationaal publiekrecht.
Het belangrijkste definiërende kenmerk van staten is dat zij publiek gezag uitoefenen over een
grondgebied en de daar levende bevolking.
2.6 Internationale organisaties
Internationale organisaties zijn meestal opgericht door staten.
Ze bezitten internationale rechtspersoonlijkheid en nemen als zelfstandige entiteiten deel aan het
internationale rechtsverkeer. Ze bezitten eigen bevoegdheden, rechten en verplichtingen.
Ze functioneren echter niet geheel los van staten.
2.6 De facto-regimes
Tientallen staten hebben slechts beperkte controle over (delen van) hun grondgebied. In de
afwezigheid van effectief gezag wordt daar de dienst uitgemaakt door nietstatelijke entiteiten,
zogenoemde facto-regimes.
Facto-regimes zijn georganiseerde groepen die feitelijk gezag uitoefenen over een deel van het
grondgebied van een bestaande staat en de daar levende bevolking. Het zijn in de meeste gevallen
groeperingen die tegen de staat in opstand komen om autonomie te verkrijgen binnen de staat om
zichzelf af te scheiden en een zelfstandige staat te vormen.
Vergeleken met de staten is de juridische status van de facto-regimes zwak.
Desondanks kan de internationale rechtsorde hun juridische betekenis niet ontkennen. Staten en
internationale organisaties kunnen gedwongen zijn een beperkte rechtssubjectiviteit te erkennen om
ze te onderwerpen aan internationale verplichtingen. Als ze geen verplichtingen op zouden leggen,
dan zou de bevolking zijn verstoken van internationale juridische bescherming.
, 2.7 Bevrijdingsbewegingen
Bevrijdingsbewegingen zijn groeperingen die vechten tegen een koloniale mogendheid of een
bezettende macht.
2.8 Internationale non-gouvernementele organisaties
NGO’s zijn private organisaties die grensoverschrijdend opereren. Denk aan: Greenpeace,
International Amnesty etc.
Via mobilisatie van hun achterban en de publieke opinie, maar ook door technische expertise,
kunnen NGO’s belangrijke invloed uitoefenen op de totstandkoming en naleving van internationaal
recht.
Anders dan intergouvernementele organisaties kent de internationale rechtsorde NGO’s geen
internationale rechtssubjectiviteit en dus ook geen internationale rechten of verplichtingen toe.
NGO’s worden beheerst door het nationale recht van de staat waar zij zijn gevestigd.
2.9 Multinationale ondernemingen
Multinationale (ofwel transnationale) ondernemingen zijn ondernemingen die in meer dan één staat
economisch actief zijn.
In de laatste decennia hebben multinationale ondernemingen een status verkregen in de
internationale rechtsorde. Deze vloeit voornamelijk voort uit twee overwegingen:
1) Staten hebben er belang bij dat in hun rechtsorde geregistreerde ondernemingen in andere
staten worden beschermd tegen onteigening of andere maatregelen die de waarde van hun
investeringen zouden bedreigen.
2) Multinationale ondernemingen onttrekken zich door de verspreiding van macht en kapitaal
in vergaande mate aan nationaal recht.
2.10 Natuurlijke personen
In de Nederlandse rechtsorde zijn natuurlijke personen van rechtswege rechtssubject en genieten zij
burgerlijke rechten.
In de internationale rechtsorde missen natuurlijke personen deze voorgegeven juridische positie.
Internationaal recht bepaalt tegenwoordig dat individuen bepaalde individuele rechten hebben,
zonder afhankelijk te zijn van de nationale rechtsorde. In een beperkt aantal gevallen hebben
individuen de procedurele mogelijkheid hun rechten op internationaal niveau af te dwingen.
2.11 Overige subjecten
Naast de hiervoor genoemde subjecten hebben verschillende andere subjecten een beperkte status
in de internationale rechtsorde. Hiertoe behoren bijvoorbeeld: volkeren, minderheden en inheemse
volkeren. Een ander voorbeeld is het Rode Kruis.
Hoofdstuk 3 – Staten
3.1 Inleiding
Staten zijn de oorspronkelijke en nog steeds belangrijkste rechtssubjecten in de internationale
rechtsorde.
3.2 De soevereiniteit van de staat
Soevereiniteit: verwijst naar het exclusieve gezag dat een staat toekomt ten aanzien van zijn
grondgebied en de daar levende bevolking. Soevereiniteit betekent dat dat een staat formeel
onafhankelijk is van andere staten.
Voordelen van het kopen van samenvattingen bij Stuvia op een rij:
Verzekerd van kwaliteit door reviews
Stuvia-klanten hebben meer dan 700.000 samenvattingen beoordeeld. Zo weet je zeker dat je de beste documenten koopt!
Snel en makkelijk kopen
Je betaalt supersnel en eenmalig met iDeal, creditcard of Stuvia-tegoed voor de samenvatting. Zonder lidmaatschap.
Focus op de essentie
Samenvattingen worden geschreven voor en door anderen. Daarom zijn de samenvattingen altijd betrouwbaar en actueel. Zo kom je snel tot de kern!
Veelgestelde vragen
Wat krijg ik als ik dit document koop?
Je krijgt een PDF, die direct beschikbaar is na je aankoop. Het gekochte document is altijd, overal en oneindig toegankelijk via je profiel.
Tevredenheidsgarantie: hoe werkt dat?
Onze tevredenheidsgarantie zorgt ervoor dat je altijd een studiedocument vindt dat goed bij je past. Je vult een formulier in en onze klantenservice regelt de rest.
Van wie koop ik deze samenvatting?
Stuvia is een marktplaats, je koop dit document dus niet van ons, maar van verkoper sophievn. Stuvia faciliteert de betaling aan de verkoper.
Zit ik meteen vast aan een abonnement?
Nee, je koopt alleen deze samenvatting voor €3,99. Je zit daarna nergens aan vast.
Is Stuvia te vertrouwen?
4,6 sterren op Google & Trustpilot (+1000 reviews)
Afgelopen 30 dagen zijn er 73918 samenvattingen verkocht
Opgericht in 2010, al 14 jaar dé plek om samenvattingen te kopen
